سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
رضا مقصودی نویسنده آثار تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی با ساخت فیلم سینمایی «خجالت نکش» موفق شد این اثر را در جشنواره فیلم فجر نمایش دهد. این فیلم توانست به فروش چند میلیاردی در گیشه دست پیدا کند. اما موفقیت‌های اولین فیلم مقصودی در نکات بالا خلاصه نمی‌شود. این اثر کمدی در دو رشته فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش اول زن در جشن خانه سینمای سال جاری، کاندیدا شده است. کاندیدا شدن یک فیلم کمدی آن هم در دو رشته فیلمنامه و بازیگری در جشن بزرگ سینمای ایران به‌راحتی این نکته را ثابت می‌کند که «خجالت نکش» را نباید در دسته فیلم‌های کمدی سخیف و مبتذل این روزهای سینمای ایران به‌حساب آورد. رضا مقصودی، نویسنده و کارگردان «خجالت نکش» از رقابت نخستین فیلم خود با سایر آثار همکارانش در جشن خانه سینما مطالبی را عنوان کرد.
**دغدغه ساخت فیلم کمدی متفاوت را دارم
ایرناپلاس: با توجه به اینکه آثار کمدی در سینمای ما زیاد مورد توجه منتقدان قرار نمی‌گیرد، «خجالت نکش» در سی‌و‌ششمین جشنواره فیلم فجر و جشن خانه سینما مورد توجه قرار گرفته و در چند رشته کاندیدای دریافت جایزه شده است. چقدر برای رسیدن به این سطح از توجه، از قبل برنامه‌ریزی شده بود؟ و تا چه میزان برای کارگردان مهم بوده است؟
مقصودی: برای اینکه «خجالت نکش» در جشنواره‌ها کاندیدا شود و جایزه بگیرد، برنامه‌ریزی نکرده بودم. درواقع کار خودم را کردم. اما برای اینکه کمدی متفاوت بسازم قطعاً برنامه‌ریزی کردم. دغدغه من ساخت فیلم کمدی متفاوت و خارج از داستان‌های مرسوم امروز است. اگر «خجالت نکش» مورد توجه اهالی سینما قرارگرفته به‌خاطر همین مسأله است که یک اثر و کمدی متفاوت را در سینما مشاهده کردند. ساخت این فیلم به‌خاطر ارزش‌هایی است که در فیلم وجود دارد. اهالی سینما و منتقدان همواره آثار خوب و متفاوت را تماشا کرده‌اند.
**تلاش گروه فیلم «خجالت نکش» بی‌نتیجه نبوده است
ایرناپلاس: «خجالت نکش» چه فاکتورهایی برای این میزان از توجه و استقبال را داشته است؟
مقصودی: منتقدان درباره این سؤال مطمئناً بهتر از من صحبت خواهند کرد. باید از آن‌ها پرسید که کدام ویژگی فیلم مورد توجه‌شان قرار گرفته است. هما‌ن‌طور که گفتم من تمام تلاش خودم را کردم تا فیلم کمدی متفاوت و خوب بسازم. تصور هم می‌کنم که تلاش من و سازندگان این فیلم بی‌نتیجه نبوده است.
**اثر هنری انعکاس شخصیت خالق است
ایرناپلاس: منتقدان در نقدهایی که از«خجالت نکش» داشتند، این فیلم را ازجمله کمدی‌های شریف و دور از ابتذال تعریف کرده‌اند. چقدر خودتان را به ساخت کمدی شریف پایبند می‌دانید؟ و این اصل چقدر برای شما مهم است؟
مقصودی: یک بخش این موضوع حتماً ارادی نیست. بنده یکسری ویژگی‌های شخصی دارم که سعی می‌کنم اثری را خلق کنم. ویژگی‌های شخصی در اثر من متبلور است و دیده می‌شود. اثر هنری انعکاس شخصیت خالق است. البته من این قضیه را ارادی نمی‌بینم. از طرف دیگر خودم هم تلاش بسیاری کردم تا یک فیلم سینمایی کمدی تمیز و متفاوت به شکل مثبت آن بسازم.
** شخصیت‌های «قنبر» و «شهربانو» مختص آدم‌های روستایی نیست
ایرناپلاس: فکر نمی‌کنید شخصیت‌پردازی دو کاراکتر اصلی «خجالت نکش»؛ قنبر و شهربانو، خیلی اغراق‌آمیز است؟
مقصودی: امثال قنبر و شهربانو چه در زندگی شهری و چه در زندگی روستایی ما زیاد هستند. اما شخصیت‌های قنبر و شهربانو در روستا زندگی می‌کنند و آن‌ها را در شرایط خاصی تماشا کردیم. شرایط متن و موضوع فیلمنامه قصه را به سمت آن جغرافیا هدایت می‌کرد. ولی این ویژگی خاص، تنها مختص آدم‌های روستایی نیست. این ویژگی‌ها ممکن است برای هر آدم شهری هم وجود داشته باشد. در نگارش فیلمنامه سعی کردیم این ویژگی‌های شخصی وجود داشته باشند. این اتفاق در حالی رخ داد که این شخصیت‌ها را می‌توانیم اطراف خود تماشا کنیم.
** به نقطه‌ای رسیدیم که از شعار رئیس‌جمهوری پیشین استفاده کنیم
ایرناپلاس: شخصیت قنبر خیلی شبیه شخصیت محمود احمدی‌نژاد است. قنبر شعار رئیس‌جمهوری پیشین را خیلی تکرار می‌کرد، تا چه اندازه از صحبت‌های وی برای پیشبرد داستان «خجالت نکش» کمک گرفتید؟
مقصودی: سؤال‌های زیادی در طول داستان مطرح شده بود. برای رسیدن به پاسخ این حجم از پرسش‌ها به نقطه‌ای رسیدیم که از شعار « ما می‌توانیم» استفاده کردیم که برداشتی از شخصیت ایشان باشد. اما فیلمنامه نوشته شده است. با تحقیق‌هایی که در زمان نگارش فیلمنامه به‌عمل آوردم، متوجه شدم این دیالوگ رئیس‌جمهوری سابق چقدر با یک موقعیت داستان جور درمی‌آید. حالا شاید اول یک سخنرانی ایشان را دیدم و بر اساس صحبت‌های مطرح‌شده، موقعیت و دیالوگ‌ها را تغییر هم داده‌ام.
**در فیلم آینده‌ام موقعیت‌های بامزه وجود دارد
ایرناپلاس: ساخت فیلم کمدی را ادامه خواهید داد؟
مقصودی: اساساً خودم کمدی را دوست دارم. اگر فیلم‌های جدی هم بسازم لحظه‌های کمیک در آن خواهد بود. البته با اراده از پیش تعیین شده این موقعیت‌ها نوشته نمی‌شود. ولی در فیلم‌های آینده هم مسلماً این موقعیت‌های بامزه و طنز وجود دارد. حال اینکه ژانر کمدی یا جدی باشد، تفاوت خاصی نخواهد داشت. فیلم بعدی من در حال حاضر موقعیت تولید آن سپری می‌شود و در حال نگارش است، از موضوع مهمی صحبت می‌کند. اما لحظات بامزه و شیرینی خواهد داشت.
**باید سیستم اکران، یک فکر اساسی برای نمایش عمومی کند
ایرناپلاس: آیا نمایش این حجم از فیلم کمدی به بازار سینمای ایران ضربه نخواهد زد؟
مقصودی: بالاخره بازار سینمای ایران از فیلم کمدی استقبال می‌کند و این بازار با فرمول عرضه و تقاضا به سمت جلو می‌رود. به نظرم نمایش این حجم از فیلم کمدی نظم بازار نمایش را از بین می‌برد. فیلم‌های خوب غیرکمدی هم ساخته می‌شود، اما به دلیل سیطره بازار اکران فیلم کمدی موقعیت خوبی برای اکران پیدا نمی‌کنند و مورد ظلم قرار می‌گیرند. شخصاً نگران این وضعیت هستم، زیرا در عرصه فرهنگ این آثار هم باید توانایی نفس کشیدن پیدا کنند. فیلم‌های خوب غیرکمدی متأسفانه در چرخ‌دنده نمایش فیلم کمدی در حال نابود شدن هستند. باید سیستم اکران، یک فکر اساسی برای نمایش عمومی‌کند.
** خود مردم «خجالت نکش» را تبلیغ کردند
ایرناپلاس: از وضعیت اکران «خجالت نکش» راضی بودید؟
مقصودی: این فیلم خیلی خوب فروخت و مردم از آن به‌خوبی استقبال کردند. خود مردم بودند که تبلیغ کننده فیلم بودند. نمودار فروش «خجالت نکش» در ابتدا خیلی آرام جلو می‌رفت و پس از تعریف و تمجید مردم از «خجالت نکش»، فروش این فیلم سرعت بیشتری پیدا کرد.
**چرایی استعفا از ریاست کانون انجمن فیلمنامه‌نویسان
ایرناپلاس: علت استعفای رضا مقصودی از ریاست کانون انجمن فیلمنامه‌نویسان چه بود؟
مقصودی: چهار سال عهده‌دار ریاست انجمن فیلمنامه‌نویسان بودم و از این وضعیت خسته شده بودم. بیشتر تمایل دارم که سراغ ساخت فیلم بروم و از طرف دیگر، ترس داشتم که مشغله‌کاری من باعث آسیب دیدن انجمن شود. از این‌رو، تصمیم به استعفا گرفتم تا افراد دیگری که توانایی مدیریت انجمن را دارند به مطالبات صنفی رسیدگی کنند. در حال حاضر خیلی هم خوشحال هستم که سعید عقیقی فیلمنامه‌نویس بادرایت و خوش‌فکر، رئیس انجمن صنفی فیلمنامه‌نویسان شد و آرزوی موفقیت برای دوستان و همکاران دارم.
مصاحبه از هنگامه ملکی
**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**
