بافق یکی از شهرستانهای خشک و کویری استان یزد است که در سالهای اخیر با توجه به اقدامات مطلوب برای توسعه گردشگری به عنوان دومین شهر گردشگری پررونق کشور در نوروز امسال شهره شد.
مهاجران غیرفرهنگی یکی از جدیترین معضلات شهر گردشگری بافق هستند که نه تنها نتوانستهاند به رونق اقتصادی و گردشگری این شهرستان کمک کنند بلکه پیامدهای زیادی را برای این شهر گردشگری به وجود آوردهاند .
تکدیگری و تخریب بافتهای تاریخی از جمله مشکلات ناشی از حضور مهاجران غیرفرهنگی شهرستان بافق است که عمدتاً نیز از اقشار ضعیف فرهنگی و اقتصادی هستند .
البته سیاست اصلی مسئولان شهرستان بافق مخالف حذف مهاجران غیرفرهنگی از این شهرستان است لذا مهمترین اولویت اجرایی خود برای مقابله و کاهش آسیبهای اجتماعی را با فرهنگسازی در این رابطه، مد نظر قرار دادهاند .
حجتالاسلام و المسلمین «سید جواد سلیمانی» امام جمعه بافق نیز اخیراً در نشستی که با محوریت ساماندهی مهاجران و متکدیان این شهر برگزار شده، هشدار داده است که با افزایش روند تکدیگری در بافق، مشکلات اجتماعی بیشتری در پیش است و ضرورت دارد که به این موضوع رسیدگی شود .
رویکردهای محلهمحوری لازمه کاهش آسیبها
«محمد زاده رحمانی» فرماندار بافق در این باره در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، به نیاز این شهرستان به رویکردهای محلی در جهت کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از مهاجران اشاره و اظهار میکند: بیشترین نیاز امروز شهر بافق در این راستا ورود مباحث فرهنگی شهرداری و شورای شهر به محلات است.
به گفته وی، خوشبختانه رویکردهای فرهنگی خوبی در سطح کلان شهر در دستور کار قرار گرفته ولی نیاز است که این رویکردها در قالب یک شبکه مویرگی در محلات نیز اجرایی شود .
وی بر لزوم اجرای بیشتر فعالیتهای فرهنگی در شهر تاکید و بیان میکند: تمام دستگاههایی که دارای ذات فرهنگی هستند باید با همکاری یکدیگر همافزایی و در قالب طرحهای فرهنگی محلهمحور ورود کنند.
این مسئول میگوید: در صورت تعامل و همکاری تمام دستگاهها در راستای افزایش فعالیتهای فرهنگی شاهد کاهش آسیبهای فرهنگی و اجتماعی در شهر خواهیم بود .
فرماندار با اشاره به اجرای طرح بازآفرینی محلات قدیمی و بافتهای فرسوده شهری بافق، خاطرنشان میکند: یکی از ارکان و بخشهای عمده طرح بازآفرینی محلات قدیمی شهر، توجه به مسائل فرهنگی آنهاست که دولت تمرکز ویژهای به این امر داشته است.
نیروهای بومی راهکار مقابله با مهاجران غیرفرهنگی
با این حال «حسین ارجمند» مدیر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بافق در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به مهاجرت به عنوان عاملی با پیامدهای اجتماعی در بافق، اظهار میکند: در حال حاضر پیگیری مسائل و پیامدهای ناشی از حضور مهاجران در بافق یکی از مهمترین دغدغه مسئولان محسوب میشود چرا که حضور آنها نه تنها تاثیر مثبتی نداشته بلکه منجر به ایجاد پیامدهایی منفی برای شهر شده است .
وی ضمن گروهبندی مهاجران این شهرستان، بیان میکند: آذریها و تبریزیها اولین گروه مهاجران بافق هستند که برای پاسخ به نیازهای اجتماعی و اقتصادی به بافق مهاجرت کردهاند، گروه دوم مهاجران بافق، اتباع بیگانه و گروه سوم نیز افراد ساکن حاشیه شهرهای جنوب شرقی کشور را شامل میشوند که از این میان گروه سوم، بیشترین پیامدهای فرهنگی را به دنبال داشتهاند.
این مسئول ناهنجاریهای اجتماعی، حاشیهنشینی، تکد یگری و دستفروشی را مهمترین پیامدهای حضور این گروه از مهاجران مطرح و تصریح میکند: متاسفانه از آنجایی که جوانان و ساکنان بافق به مشاغل سخت و کارگری تن نمیدهند، شاهد حضور مهاجران غیربومی به عنوان نیروی کار در شهرستان هستیم .
وی با تاکید بر ضرورت ساماندهی این گونه مهاجرتها، میگوید: با توجه به این که گزینهای به عنوان حذف این افراد در نظر مسئولان شهرستان نیست، تعامل و فرهنگسازی بهترین راهکار محسوب میشود ولی در عین حال نیز با عنایت به این که هنوز مهاجران شهر بافق تبدیل به معضل نشده باید پیشگیریهای لازم در این خصوص ممنظور شود.
مهاجران عامل تهدیدآمیز بافت تاریخی بافق
«لیلی رنجبر» مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان بافق هم در رابطه با تاثیر سوء مهاجرتها بر صنعت گردشگری بافق به خبرنگار ایسنا میگوید: مهاجرتهای افراد غیربومی که با هدف کسب و کار به بافق صورت میگیرد، به ظاهر تاثیر مستقیمی بر صنعت گردشگری بافق ندارد اما با بررسی پیامدهای این گونه مهاجرتها، به تاثیر آن بر صنعت گردشگری پی خواهیم برد .
وی با اشاره به وضعیت فرهنگی و اقتصادی پایین مهاجران بافق، خاطرنشان میکند: افراد بسیار محدودی از این گروه میتوانند سفیران فرهنگی بافق باشند اما تبعات سوئی که به جا میگذارند بسیار بیشتر از این عامل مثبت است .
این مسئول با بیان این که خطر تخریب از سوی مهاجران، بافت تاریخی بافق را تهدید میکند، میگوید: برخی مهاجران به دلیل ضعف وضعیت اقتصادی توان اجاره و خرید خانههای مناطق داخل شهر و خانههای سازمانی در شهرکهای بافق را ندارند و اصولاً امکان نفوذ به حریم محلات اصلی شهر را نیز ندارند لذا به سمت بافتهای تاریخی شهر مانند محدوده میدان خان سوق مییابند.
وی در این رابطه میافزاید: خانههای موجود در بافت تاریخی که بیشتر از نظر صاحبان آنها دور مانده و اهمیت آنها مورد توجه چندانی قرار نگرفته است، به این مهاجران تحویل داده میشود که علاوه بر کالبد خانه، کالبد محلات تاریخی نیز تخریب میشود .
رنجبر در رابطه با نحوه ساماندهی این افراد، اظهار میکند: میتوان با سوق دادن انجمنها، تشکلات و اداراتی مانند میراث فرهنگی و ارشاد به سمت بافت تاریخی و مشارکت مردم، از فعالیتهای مخرب این افراد ممانعت شود .
مدیر میراث فرهنگی بافق در پایان خاطرنشان میکند: لازمه حفظ و توسعه صنعت گردشگری بافق، ارتقای فرهنگ مردم بومی در حفظ بناهای تاریخی و احیای نقش آنهاست .
انتهای پیام