شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، اگر اعتمادسازی برای این شبکهها صورت نگیرد هیچ زمانی را برای رسیدن به اهداف تعیینشده برای آنها نمیتوان در نظر گرفت. این شبکههای اجتماعی حکم لشکر شکستخورده را دارند که نمیخواهند یا نمیتوانند شکست را بپذیرند. شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای خارجی میزبان اطلاعات مردم هستند و این کوچکترین ترسی برای مردم ندارد یا اصولا به آن اهمیتی نمیدهند، اما تا اسم پیامرسان بومی به میان میآید کسی حاضر نیست عضو آنها شود، چراکه از ماهیت و صحت فعالیتشان اطلاعاتی در دست نیست.
در همین رابطه رئیس کمیته ارتباطات مجلس لزوم اعتمادسازی اپلیکیشنهای بومی را متذکر شد و افزود: مردم باید مطمئن شوند که کسی به فضای شخصی آنها سرک نمیکشد. رمضانعلی سبحانیفر در مصاحبه با برنامه زنده «بدون خطخوردگی» در رابطه با اظهارنظر جدید وزیر ارتباطات مبنی بر دستور شورای امنیت ملی درباره فیلترینگ برخی شبکههای اجتماعی گفت: «وزارت ارتباطات مجری دستورات است و در سطوح پایین کمیته تعیین مصادیق مجرمانه درباره رخدادهای مجرمانه فضای مجازی تصمیمگیری میکند.» وی ادامه داد: «در سطوح بالاتر و در شورایعالی فضای مجازی سران قوا حضور دارند و شورای امنیت ملی در جایگاه خود تصمیمگیری کرده که نافذ و قابل اجراست.» سبحانیفر در پاسخ به این سوال که آیا وزارت ارتباطات وظیفهای مبنی بر دخالت در امور امنیتی در فضای مجازی را داراست یا خیر، گفت: «اینکه این وزارتخانه مذاکراتی داشته باشد، براساس اختیارات و تکالیفی است که شوراهای مذکور بر عهده این وزارتخانه گذاشتهاند و بسته شدن فضای مجازی امری دیگر است.» وی با تاکید بر اینکه بسیاری امور مردم در فضای مجازی اتفاق میافتد، افزود: «اینکه افراد تا چه حد ارزشهای دینی و امنیت کشور را (رعایت میکنند) بحثی جداست. اگر فضای مجازی وجود نداشت و عدهای آشوبگر به خیابانها میریختند، طبیعی بود که پلیس با آنها برخورد میکرد و در فضای مجازی نیز همین
گونه است.»
سبحانیفر با بیان این مطلب، تاکید کرد: «تا زمانی که اخلالی از ناحیه فضای مجازی صورت گیرد که به مسائل امنیتی و ارزشهای ما ضربه بزند، باید با آن برخورد شود و قانون نیز نوع این برخوردها را مشخص کرده است.» این نماینده مجلس با بیان اینکه خدمات و سرویسهای اپلیکیشنهای بومی به خوبی نیاز مخاطب را فراهم نکردهاند، تصریح کرد: «اپلیکیشنهای راهاندازیشده در کشور مردم را راغب نکرده است تا از این فضا استفاده کنند و کسانی که این اپلیکیشنها را راهاندازی کردند، نتوانستند اعتماد مردم را جلب کنند که این محیطها امن است و هر کسی نمیتواند به فضای خصوصی کاربران سرک بکشد.»
سبحانیفر با تاکید بر اینکه نمیتوان به زور مردم را وادار به استفاده از این اپلیکیشنها کرد، ادامه داد: «باید شرایط انگیزشی ایجاد کنیم تا مردم به خواست خود از این شرایط استفاده کنند. همواره این نگرانی وجود داشت که این شرایط در فضای مجازی ایجاد شده و شاید روزی دچار مشکلات بیشتری شویم.»
رانده شدن پیامرسانهای بومی
علیرضا منجی، کارشناس رسانه
تا زمانی که شفافسازی برای پیامرسانهای بومی نداشته باشیم و گردانندگان این شبکهها اطلاعات درستی در اختیار مردم قرار ندهند نمیتوان برای رونق و موفقیت آنها حسابی باز کرد. تمام امکانات اعم از اجبار برای کوچ از تلگرام، وامهای میلیاردی و حمایتهای مسئولان ردهبالا را داشتهاند، اما دو دلیل مهم ترس و بیاعتمادی موجب شده تا این پیامرسانها نتوانند آنطور که باید، در رقابت با خارجیها پیروز باشند. به عبارتی مردم این شبکههای اجتماعی را از خود راندهاند و جز معدود کسانی که حکم اجبار کوچ دریافت کردهاند مابقی به فعالیت در تلگرام ادامه دادهاند.
مردم ترجیح میدهند اطلاعاتشان در سرورهای خارجی ذخیره شود، اما به سرورهای داخلی اعتمادی ندارند و تا زمانی که این تفکر وجود داشته باشد پیامرسانهای بومی نخواهند توانست راه ترقی را طی کنند. هر روز آمارهایی از تعداد اعضای این شبکهها منتشر میشود و هر بار شاهد هستیم اختلافات فاحشی حتی تا ۵ میلیون عضو نیز در این آمارها وجود دارد که این هم نشان میدهد اقبالی برای این پیامرسانها وجود نداشته است. کاربران بر این موضوع آگاهی دارند که تمامی دیتاهای خصوصی با حکم قانون میتواند در دسترس قرار بگیرد. بنابراین همین ترس موجب شده تا کمتر کسی به سمت این پیامرسانها برود و اکثر اعضای آنها را کاربرانی تشکیل میدهد که ناچار به کوچ هستند. ارگانها و سازمانهای دولتی نمونه بارز این موضوع هستند و اجبار موجب شده تا آنها از پیامرسانهای داخلی استفاده کنند. موفقیت یک شبکه مجازی زمانی درست است که کاربران آن با تصمیم و اختیار خود و آگاهانه عضویت در آن را بپذیرند نه اینکه با این روش بخواهند به اجبار برای حفظ موقعیت، فعالیت در شبکههای پیامرسان بومی را انتخاب کنند. پیامرسانهای بومی اگر در این شرایط پا به عرصه فعالیت نمیگذاشتند شاید موفق عمل میکردند. فیلتر کردن تلگرام به عنوان پرکاربردترین شبکه پیامرسان در کشور موج نارضایتی را در مردم به راه انداخت و شاید موجب شد تا لجبازی با این حرکت هم کلید بخورد. کاربران شبکههای اجتماعی بارها نشان دادهاند که فیلترینگ نمیتواند سد راه فعالیت آنها باشد. این تجربه و آزمون و خطا بارها تکرار شده و جواب نداده است. بنابراین این روش منسوخ شده و جای تعجب دارد که چطور مسئولان با آگاهی بر این واقعیت باز هم همین روش را اجرایی کردهاند. مردم کماکان با دور زدن فیلترینگ در تلگرام ماندهاند و آمار بازدیدها هم به زمان قبل از فیلترینگ بازگشته است. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت اقبال هر خدمت بومی به اعتماد و خواست مردم در بهرهبرداری از آن است که توصیه بر شفافسازی و قانونی کردن هرگونه کنترل ارتباطات کاربران پیامرسانهای داخلی است که در اعتماد مردم بسیار اهمیت داشته و از اطلاعات مردم صیانت خواهد کرد.