مشکلات تدریس زبان فارسی به روایت استادان خارجی

به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایسنا ، این نشست با حضور و سخنرانی بیش از ۱۰ مدرس زبان فارسی از کشورهای ترکیه، بنگلادش، گرجستان، رومانی، ازبکستان، آلبانی، تونس و سوریه و همچنین میهمانانی از وزارت امور خارجه و تنی چند از کارشناسان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.

در بخش اول این نشست استادان زبان فارسی از کشورهای مختلف به جایگاه سخنرانی آمدند و چند دقیقه‌ای در خصوص وضعیت زبان فارسی در کشور خود و مشکلات و موانع گسترش آن نکاتی را بیان کردند. نخستین استاد زبان فارسی امید گدیک از کشور ترکیه بود.

به گفته وی هم اکنون رشته زبان فارسی به عنوان یک گروه مستقل در پنج دانشگاه معتبر ترکیه یعنی؛ آنکارا، استانبول، قونیه، ارزروم و کریک قلعه تدریس می شود.

امید گدیک در خصوص مشکلات موجود بر سر راه آموزش زبان فارسی در ترکیه گفت: متاسفانه در ترکیه کتاب های درسی ناکافی هستند. در زمینه کتاب های داستان، فرهنگی و ادبی محدودیت وجود دارد و این محدودیت در تنوع کتاب ها موجب کندی روند آموزش شده است.

این استاد زبان فارسی در ترکیه افزود: به دلیل آنکه به اندازه کافی فایل های شنیداری در زمینه گفت‌وگوی فارسی نداریم از فارسی معیار دور افتاده ایم و این مسئله باعث شده است تا در فهم فارسی معیار دچار مشکل شویم.

تاکید بر اهمیت بیشتر دوره بلندمدت تربیت مدرس نسبت به دیگر دوره های دانش افزایی زبان فارسی بنیاد سعدی نکته دیگری بود که محمد کمال الدین، استاد زبان فارسی از بنگلادش مطرح کرد.

این استاد بنگلادشی با اشاره به اینکه زبان فارسی بیش از شش‌هزار سال در بنگلادش زبان رسمی بوده است گفت: هم اکنون در چهار دانشگاه رسمی داکا، راجشاهی، چیتاگنگ و کولنا زبان فارسی تدریس می شود. در این دانشگاه ها بیش از ۱۰۰۰ دانشجوی زبان فارسی تحصیل می کنند. همچنین دو استاد از ایران اعزام شده اند که با اعزام این استادان بسیار فرصت خوبی برای کرسی های زبان فارسی ایجاد شده است.

محمد کمال الدین همچنین با بیان اینکه در این دانشگاه ها سعی بر این است تا سخنرانی ها و پایان نامه ها به زبان فارسی انجام شود به لزوم فراهم آمدن شرایط دانشجویان زبان فارسی بنگلادشی در ایران، برگزاری دوره های دانش افزایی، تامین نرم افزارهای ویدئویی و کتاب های معاصر فارسی، حمایت از پایان نامه های رشته زبان فارسی، ایجاد مجله فارسی توسط رایزنی فرهنگی و چاپ مقالات دانشجویان جهت ارتقای بخش فارسی و افزایش انگیزه دانشجویان دانشگاه های بنگلادش اشاره کرد.

نماینده کشور ازبکستان در این نشست ذاکر عارف جان اف بود. وی در ابتدا با اشاره به وضعیت زبان فارسی و رشته ایرانشناسی در این کشور گفت: در کشور ازبکستان ایرانشناسی، به خصوص آموزش و فراگیری زبان فارسی و مطالعه و پژوهش منابع تاریخی و ادبی فارسی دارای پیشینۀ طولانی است. آغاز تاریخ ایرانشناسی معاصر از سال ۱۹۱۸ محسوب می شود، و امسال صدمین سالگرد تشکیل گروه ایرانشناسی با حضور سفیر محترم ایران و رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران، همچنین تعدادی صاحب نظران و استادان گرانقدر و دانشجویان گروه برگزار شد.

وی افزود: اکنون در گروه آموزشی زبان و ادبیات ایران و افغانستان هفت نفر در مقطع دکترای زبان و ادبیات فارسی، سه نفر استادیار و هفت نفر استاد فعالیت می کنند. همچنین در گروه آموزشی زبان و ادبیات ایران و افغانستان دانشگاه خاورشناسی تاشکند ۳۵۳ نفر دانشجو تحصیل می‌کنند.

به گفته این استاد زبان فارسی ازبکستان، علاوه بر دانشگاه تاشکند، در دانشگاه دولتی زبان های خارجی سمرقند، دانشگاه دولتی زبان های جهان ازبکستان، دانشگاه دولتی تربیت معلمین تاشکند، دانشگاه ملی ازبکستان، دانشگاه دولتی زبان و ادبیات ازبکی تاشکند و … زبان فارسی تدریس می شود.

به نظر وی، اعزام استادان، صاحب نظران و هنرپیشگان ایرانی به ازبکستان جهت شرکت در برنامه های شب شعر و همایش های فرهنگی می‌تواند علاقه دانشجویان به خصوص دانشجویانی که امکان شرکت در دوره های آموزشی در ایران را ندارند، افزایش دهد.

محمد فراس حلباوی استاد زبان فارسی سوریه نیز با بیان اینکه با وجود شرایط بحرانی این کشور طی هشت سال گذشته، حتی یک روز هم بخش زبان فارسی دانشگاه ها تعطیل نشده، گفت: زبان فارسی اکنون در رایزنی فرهنگی سوریه در دمشق در هشت سطح و در شهر لاذقیه تدریس می شود. همچنین گروه زبان و ادب فارسی در سه دانشگاه دولتی در دانشگاه دولتی سوریه در شهر دمشق، حلب و حمص وجود دارد که سالانه ۳۰ الی ۵۰ دانشجوی زبان فارسی در این دانشگاه ها پذیرش می شوند.

کمبود استاد زبان فارسی و کتاب های آموزش زبان فارسی از جمله مشکلات مطرح شده توسط فراس حلباوی بود. به گفته وی اکنون حدود ۱۲ نفر از دانشجویان سوری در دانشگاه های تهران، علامه طباطبائی، تربیت مدرس و …در مقطع تحصیلات تکمیلی زبان و ادبیات فارسی مشغول به تحصیل هستند.

منصف حامدی از کشور تونس نیز به تدریس زبان فارسی در دانشگاه جامعه زیتون از ۷۰ سال گذشته اشاره کرد. وی درباره وضعیت زبان فارسی در کشورش توضیح داد: متاسفانه با به وجود آمدن تحولاتی که با نام بهار عربی شناخته می شود در کشور تونس تغیرات منفی در زمینه زبان فارسی ایجاد شده است. در این کشور اکنون از سوی برخی گروه های افراطی ایران هراسی و شیعه هراسی به وجود آمده که در نتیجه آن تدریس زبان فارسی به مدت یک سال تعطیل شد. اما با تلاش رایزنی فرهنگی از سال ۲۰۱۴ تا کنون چهار دانشکده دیگر خواهان تدریس زبان فارسی شده‌اند.

منصف حامدی در ادامه توضیحات خود افزود: اکنون استقبال از زبان فارسی وجود دارد اما با مشکل کمبود استاد مواجه هستیم. ایجاد زمینه برای افزایش انگیزه های یادگیری زبان فارسی همچون فرصت ترجمه آثار فارسی از جمله پیشنهادات این استاد زبان فارسی در تونس بود.

چرناسکو از کشور رومانی که طی سفر چند روزه خود به ایران به این نشست دعوت شده بود نیز گفت: رومانی ارتباط بسیار کمی با خاورمیانه داشته است و فرهنگ ایران در کشور من چندان شناخته شده نیست. کلاس های زبان فارسی یک سال در میان با حدود ۳۰ زبان آموز شروع می‌شود و پس از سه سال با حدود هشت نفر خاتمه می یابد. یکی از مشکلات برای زبان آموز فارسی انگیزه و ایجاد شغل است.

این استاد رومانیایی زبان فارسی همچنین گفت: من با تاسیس موسسه ای برای تدریس زبان فارسی تا حدودی توانسته ام ایران واقعی را به بسیاری از مردم نشان دهم.

او افزود” ترجمه کتاب ملانصرالدین توسط چرناسکو تاثیر بسیاری در جلب مردم رومانی به فرهنگ ایران داشته است.

وی همچنین پیشنهاد کرد آزمونی شبیه آیلتس و یا تافل انگلیسی در زبان فارسی ایجاد و در کشور رومانی برگزار شود تا زبان آموزان بدانند در چه سطحی از زبان فارسی قرار گرفته اند.

به عقیده کاترین گوگالادزه، استاد زبان فارسی در گرجستان نیز برگزاری همایش های بین المللی در زمینه ایرانشناسی کمک شایانی به دانشجوین مقاطع لیسانس تا دکترای زبان و ادبیات فارسی و ایرانشناسی خواهد کرد تا آنها بتوانند اطلاعات و پژوهش های خود را در این زمینه با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

آلتون لی از کشور آلبانی نیز به شاعر ملی این کشور نعیم فراشری اشاره کرد که دیوان شعر «تخیلات» خود را به زبان فارسی سروده است. وی گفت: فراشری تنها شاعر اروپایی است که به زبان فارسی شعر سروده است.

به گفته آلتون لی، امروزه زبان فارسی مانند قدیم در مدارس دینی آلبانی تدریس نمی شود و علت آن نیز فقدان متون آموزشی مناسب و همچنین گرایش جامعه آلبانی به غرب و فاصله گرفتن از فرهنگ شرقی است.

در بخش دیگر این نشست، برخی از کارشناسان و مسوولان ارشد سازمان فرهنگ، وزارت امور خارجه و بنیاد ایرانشناسی به ارائه پیشنهادات خود جهت ارتقای وضعیت زبان فارسی در جهان پرداختند.

ارتباط و عضویت در انجمن ایرانشناسان و تحصیل در مقطع ارشد و دکترای ایرانشناسی در انجمن ایرانشناسی از جمله پیشنهادات علیزاده معاون بنیاد ایرانشناسی بود.

تاسیس کرسی های دانشگاهی مستقل که می تواند موجب استمرار و استحکام رشته زبان و ادبیات فارسی شود و ایجاد انجمن دوستداران زبان فارسی که نمونه موفق آن در ارمنستان و روسیه هم صورت گرفته است، نیز از سوی رئیس اداره اروپای شرقی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود.

رخشنده رئیس مرکز توسعه همکاری های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز استادان زبان فارسی را شمع فروزانی خواند که چراغ این زبان را در کشورهای خود زنده نگه داشته است. وی از استادان زبان فارسی تقاضا کرد تا تمامی مشکلات و موانع کار خود را با رایزنی های فرهنگی مطرح کنند و در خصوص در اختیار قرار دادن منابع مورد نیاز کتابخانه ها، اتاق های ایران، کرسی های ایرانشناسی و زبان و ادبیات فارسی اعلام امادگی کرد.

وی همچنین از استادان زبان فارسی خارجی دعوت کرد تا از فرصت مطالعاتی و بورس تحصیلی مقاطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاه های ایران بهره برند.

خطیب رئیس اداره شبه قاره سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با اشاره به ارزش های ادبیات فارسی گفت: ادبیات فارسی آنچنان عمیق است که هر چه در این دریای عمیق شنا کنید به عمق آن دست نمی یابید. مثلا در اشعار اقبال لاهوری، خدامحوری، عزت مداری و غیرت مداری متبلور شده است. در اشعار فارسی این قابلیت وجود دارد که می توان به وسیله آن با دیگران ارتباط عاطفی برقرار کرد.

وی افزود: کافی است به ادبیات فارسی رجوع کنیم تا حال ما دگرگون شود. این اشعار باعث می شود انسان از پوچی و بیگانگی دور شود.

زهره وند کارشناس هماهنگی گسترش زبان فارسی وزارت امور خارجه نیز در پایان این نشست با بیان اینکه از طریق زبان هر کشوری به تمدن آن پی می بریم گفت: در یکی از موزه های کشور پرتغال سندی به زبان فارسی تنظیم شده است که نشان دهنده این است که زبان فارسی در دوره های مختلف تاریخی در معاملات مختلف میان کشورها استفاده می شده است.

وی همچنین به آزمون آمفا که توسط بنیاد سعدی ایجاد شده است و برای تعیین سطح زبان فارسی است اشاره کرد و از برگزاری این آزمون به زودی برای فارسی آموزان کشورهای مختلف خبر داد.