ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، رشد هزینههای این استان در حالیست که در آمار منتشرشده نام استانهای کمبرخوردار مثل لرستان و کرمانشاه نیز در کنار نام استانهای پرهزینه نوشته شده است که نشان از وضعیت نابرابر استانهای مختلف کشور در فشار تورمی و شکاف هزینه و درآمد دارد. شکاف درآمد و هزینه زمانی به وجود میآید که درآمد خانوار به نسبت تورم افزایش پیدا نمیکند و همین مساله آنها را در تنگنای تامین حداقلهای معیشتی قرار میدهد. به گفته کارشناسان، این شکاف زمانی پر میشود که دولتها قادر به ایجاد اشتغال نسبتا برابری در میان استانهای مختلف کشور باشند، در صورتی که در کشور ما این مساله محقق نشده است. براساس آمارهای موجود در خردادماه امسال، نرخ تورم در ۲۶ استان تکرقمی و در ۵ استان نیز دورقمی بوده است. بنابراین در این ماه، میزان مخارج یک خانوار ساکن در استان کرمانشاه از میزان هزینه خانوارهای ساکن در سایر استانهای کشور بیشتر بوده و ساکنان کهگیلویه و بویراحمد در مناسبترین شرایط به لحاظ میزان مخارج نسبت به سایر استانها بودهاند. به گزارش ایلنا، بررسی جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از روند تغییرات نرخ تورم نشان میدهد که درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای کل کشور ۱۰٫۲ درصد بوده است. در عینحال، بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان ایلام (۱۳٫۹ درصد) و کمترین آن مربوط به استان اردبیل (۶٫۹ درصد) است. به عبارتی خانوارهای ساکن در استان ایلام در خردادماه امسال به طور متوسط ۳٫۷ درصد بیشتر از میانگین کل کشور و خانوارهای ساکن استان اردبیل به طور متوسط ۳٫۳ درصد کمتر از میانگین کل کشور نسبت به خرداد ١٣٩۶ برای خرید یک «مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. همچنین نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به خرداد ماه ۹۷ برای خانوارهای کل کشور به عدد ۸٫۲ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان کرمانشاه (۱۱٫۱ درصد) و کمترین آن مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد (۵٫۹ درصد) است. شکاف نرخ تورم دوازده ماهه استانها در خرداد ماه ۵٫۲ درصد است که نسبت به ماه قبل ۰٫۲ واحد درصد افزایش نشان میدهد.
پرخرجترین و کمهزینهترین استانها
در خردادماه امسال، نرخ تورم در ۲۶ استان تکرقمی و در ۵ استان نیز دورقمی بوده است. بنابراین در این ماه، میزان مخارج یک خانوار ساکن در استان کرمانشاه از میزان هزینه خانوارهای ساکن در سایر استانهای کشور بیشتر بوده و ساکنان کهگیلویه و بویراحمد در مناسبترین شرایط به لحاظ میزان مخارج نسبت به سایر استانها بودهاند. طبق آخرین آمار رسمی کشور، میتوان در حال حاضر استانهای کرمانشاه، لرستان، ایلام، همدان و چهارمحالوبختیاری را ۵ استانی دانست که دارای بالاترین میزان رشد هزینه خانوار در کشور بودهاند و از آن سو کمترین میزان رشد مخارج در کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، فارس، سیستان و بلوچستان و زنجان بوده است. برای تهرانیها در خردادماه امسال میزان رشد مخارج نسبت به خردادماه سال قبل ۹ درصد برآورد شده، با این حال اوضاع پایتخت نشینان از رشد هزینههای ساکنان در ۹ استان دیگر کشور بهتر بوده است. ۳ استان قم، قزوین و مازندران در یک سطح و به میزان ۷٫۷ درصد رشد مخارج داشتهاند و این وضعیت برای استانهای البرز و گیلان و سیستان و بلوچستان و فارس نیز وجود داشته است.
اقداماتی برای ترمیم قدرت خرید
با وجود اعلام این نرخها و تلاش دولت در سالهای گذشته برای مهار نرخ تورم و جلوگیری از رشد یکباره و ناگهانی قیمتها در بازار، اما برخی شوکهای وارد شده به اقتصاد ایران مانند افزایش نرخ ارز، خروج آمریکا از برجام و… باعث رشد یکباره مخارج خانوار و افزایش شکاف بین مخارج و درآمد خانوار شده است. نمایندگان مجلس میگویند در فصل بهار امسال از میزان ارزش ریال و قدرت خرید خانوار به میزان قابل توجهی کاسته شده و این مساله باعث تشدید فشارهای اقتصادی به اقشار ضعیف جامعه به ویژه گروههای کارگری و حداقلبگیر شده است.
در عینحال، دولت در مدت اخیر تلاشهایی را برای بازگشت قدرت خرید خانوار یا جلوگیری از ایجاد حبابهای قیمتی در بازار کالا و خدمات از قبیل تخصیص ارز برای واردات کالاهای اساسی انجام داده، اما نتیجه اقدامات آنگونه که باید، کافی نبوده است.
اصغر مشبکی، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «کسبوکار» میگوید:
توزیع نابرابر درآمد در کشور که خود باعث شکاف هزینهها بین استانهای مختلف شده، نتیجه عدم توسعه اقتصادی و فرهنگی کشور و همچنین عدم اجرای برنامههای اقتصادی براساس سندچشمانداز ۱۴۰۴ است. اجرای این برنامه تا حدود زیادی میتوانست شکاف طبقاتی موجود را از میان ببرد و موضوع توزیع عادلانه درآمد را مدیریت کند.
وی با اشاره به تاثیرپذیری مناطق کمبرخوردار از فشار تورمی میافزاید: شکاف هزینه و درآمد در استانهای مختلف به تبع آثاری منفی برجای میگذارد و به فقر بیشتر استانها دامن میزند.
به همین دلیل هم هست که استانهای محروم رکود و تورم بیشتری تجربه میکنند و شرایط بد اقتصادی آنها را در مضیقه تامین ضروریات زندگی قرار میدهد. عدم موفقیت دولت برای پر کردن شکاف درآمد و هزینه در این استانها از سوی دیگر بیانگر ناکارآمدی
برنامههای توسعهای کشور و عدم موفقیت دولت در برنامههای بلندمدت و میانمدت برای استانهای مختلف است. مشبکی با اشاره به اینکه این شرایط وضعیت نابهسامان را در مناطق محروم بیشتر میکند،میگوید: طبیعتا فشار تورمی که این استانها متحمل میشوند آنها را ناگزیر از ورود به مشاغل کاذب یا قاچاق خواهد کرد. در چنین حالتی لازم است با در نظر گرفتن برنامههای حمایتی یا سوبسیدهایی، از فشار اقتصادی به این مناطق کاست.