شایلی قرایی
به گزارش کسب و کار نیوز، تحقیق اخیر توسط دانشگاه شیکاگو و NBER نشان میدهد که داشتن آیفون در آمریکا به این معناست که شما در مقیاس مالیاتی بالاتری از دیگران قرار دارید. بر این اساس از هر ۱۰ آمریکایی دارنده آیفون، ۷ نفرشان در سبد درآمدی بالا قرار دارند. این آمار از روی دیتای ۲۰۱۶ بهصورت غیرمستقیم اخذ شده و داشتن آیفون همردیف با درآمد بالا تلقی شده است. البته آیفون ۹۹۹ دلاری که نوامبر ۲۰۱۷ راهی بازار شد، در این آمار وجود ندارد. این رقم برای دارندگان آیپد ۶۶٫۹ درصد و برای دارندگان اندروید ۵۹٫۵ درصد است. (یعنی ۵۹ درصد از دارندگان اندروید درآمد بالایی داشتهاند.)
تحقیقات در سالهای ۱۹۹۲، ۲۰۰۴ و ۲۰۱۶ به فاصله بازههای ۱۲ ساله انجام شده است. در سال ۲۰۱۶ به ترتیب داشتن یک آیفون، یک آیپد، مشترک اپراتور ورایزن و موبایل اندرویدی داشتن از مواردی است که بالای۶۰ درصد احتمال پولدار بودن کاربر را میدهد. جالب است که تلویزیون سامسونگ داشتن هم یکی از نمادها بوده است. جالب است همچنان داشتن یک ماشین ظرفشویی نماد پولدار بودن است. به نظر میرسد همهجای دنیا علاوه بر اینکه آسمان یک رنگ است، نمادهای پولدار بودن هم شبیه هم است. ابتدا باید بگوییم اینکه بخواهید «پولدار دیده شوید» خود یک فقر بزرگ است، فقری کشندهتر از فقر مالی؛ یعنی فقر فرهنگی، اما به هر حال از جنبهای این موضوع را بررسی میکنیم که چه دسته محصولات و دقیقا چه محصولاتی به مردم احساس پولدار بودن شما را القا میکند. دشوار است (و به طور کلی نه برای همه کارآمد) که براساس ظاهر حدس بزنید که شخص چقدر ثروتمند است، اما اگر شما واقعا نیاز به یک استثنا برای کشف کردن ثروت شخصی دارید، یک مطالعه جدید نشان میدهد همه آنچه شما باید انجام دهید، این است که ببینید چه مدل موبایلی دارد. اگر این یک آیفون است، شانس آنها برای پولدار بودن خوب است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و کسانی که آیفون دستشان میگیرند، دستکم از نظر خودشان آدمهای باکلاسی هستند. آیفون گوشی محبوب و پرطرفدار شرکت اپل که در سراسر دنیا محبوبیت بسیاری دارد، اما قصه محبوبیت آیفونهای اپل در ایران با تمام دنیا متفاوت است. هرچند آیفونهای اپل گوشیهای هوشمند باکیفیت و جذابی هستند که با امکانات و ویژگیهای منحصربهفردشان دل کاربران ایرانی را همانند مردم سایر کشورها ربودهاند، اما این محبوبیت در کشورمان در حالیست که آیفون تنها گوشی هوشمندی است که هیچ نمایندگی فروشی در ایران ندارد و حتی شرکت اپل دسترسی به برخی از امکانات منحصر به آیفون و گجتهای iOS را برای ایرانیان محدود کرده، اما این موضوع هیچ خللی در محبوبیت این سیب پرطرفدار در کشور ما ایجاد نکرده است، اما فارغ از کیفیت و ویژگیهای فنی که آیفونهای اپل را در کشورمان محبوب کرده دلایل جامعهشناسی و روانشناسی نیز به این محبوبیت در میان ایرانیان منجر شده؛ عواملی که بهروشنی نشان میدهد که چرا ایرانیان تا این حد به خرید آیفونهای اپل با تمام محدودیتها تمایل دارند.
اپل با محصولات و قیمتگذاری آنها حس تجملگرایی را در میان کاربرانش ایجاد میکند
امید عظیمی، پژوهشگر
در دنیای امروز با عوض شدن معیارها برای زندگی و همچنین تمایل به زندگی مدرن و لاکچری شاهد هستیم که موضوعاتی که شاید برایمان ارزش تلقی نمیشد، امروز به ارزش و کلاس تبدیل شدهاند. به عنوان مثال استفاده از گجتهای گرانقیمت و برند در دنیای امروز نشانه پولدار بودن و باشخصیت بودن شده و اگر کسی به عنوان مثال آیفون دستش بگیرد انسان فرهیخته و پولداری به چشم میآید. البته تحقیقی که منتشر شده، نشان میدهد که تنها ایرانیها نیستند که از این راهها برای نشان دادن شخصیت و زندگی مدرنشان استفاده میکنند، در آمریکا و البته بسیاری از کشورهای دیگر هم اوضاع به همین صورت است، اما نکتهای که باید به آن تاکید کرد، این است که اگر خرید آیفون در آمریکا هم نشانهای برای این است که کاربران آن انسانهایی پولدار هستند، اما در کنار آن به این موضوع هم باید پرداخت که آمریکاییها در اکثر موارد به هیچوجه برای به رخ کشیدن پولداری آیفون نمیخرند. مخصوصا اینکه آنجا هر کسی با هر حقوقی معمولا راحت میتواند به شکل اقساطی یا با حساب اعتباری credit cart گوشیهای گران تهیه کند. دلیل اصلی استفاده از آیفون در آمریکا و دیگر کشورهای توسعهیافته تا آنجایی که در تحقیقات مشخص شده، این است که سرعت گوشی بیشتر و روانتر است، اما در ایران شاهد هستیم که با وجود گرانیهای غیرمعمول این برند و موضوعات ارزی و همچنین تحریمهایی که اپل برای ایران وضع میکند باز هم کاربران بسیاری تمایل به خرید این برند دارند و از آن استفاده میکنند؛ حتی در شرایطی که گوشیای با این امکانات، با حداقل کارایی کار کند. به عنوان مثال برای اینکه در ایران کسی خودش را لاکچری جلوه دهد یا بخواهد نشان دهد که آدم پولداری است سعی میکند به هر قیمتی که شده، آخرین محصول این برند را که به بازار وارد شده با بالاترین قیمت بخرد. آیفونهای جدید که به ایران میرسند حکایت میوههای نوبر را پیدا میکنند و قیمتهای غیرقابل باوری برای آنها تعیین میشود، اما در همان اوایل ورود این گوشیها برای خریدشان در ایران جلوی فروشگاهها صف میبندند. این حرکت اگر در خارج از کشور دیده میشود، موضوع متفاوتی است. در کشورهای دیگر همانطور که گفته شد با کارت اعتباری میتوان محصولات دیجیتال را قسطبندی کرده و خرید.
بنابراین به طور کلی و بدون شک یکی از دلایلی که ایرانیان را به خرید آیفونهای اپل جذب کرده، مربوط به احساسی است که این برند در میان عموم ایجاد میکند؛ حس لوکس بودن و تجملگرایی. آیفونهای اپل پای ثابت صفحات ثروتمندانی است که خود را به رخ دیگران میکشند. پس تعجبی ندارد که آیفون یکی از مظاهر تجمل بهحساب بیاید و اگر شخصی یکی از مدلهای آیفون را خریداری کند در میان دوستان و آشنایانش پز خرید خود و تجمل آن را ندهد. شرکت اپل با طراحی محصولات خود و قیمتگذاری آن حس تجملگرایی را در میان کاربرانش ایجاد میکند و در ایران نیز خرید آیفون بهخصوص مدلهای جدیدتر آن حسی از تجملگرایی دارد.