سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
به گزارش کسب و کار نیوز، متاسفانه پیاز زعفران در سایه غفلت مسئولان به صورت قاچاق در حال خروج از مرزهای کشور است که این امر برای کشور ما به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران یک خطر به شمار می‌رود.
اگر متولیان این صنعت توجهی به این موضوع نداشته باشند، در آینده‌ای نه چندان دور با افزایش سطح زیر کشت محصول در کشورهای رقیب، دیگر جایی در بازارهای هدف نخواهیم داشت.
رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با انتقاد از صادرات فله‌ای طلای سرخ ایرانی اظهار کرد:
با توجه به آنکه بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود، اما متاسفانه این محصول ارزشمند ایرانی به اسم سایر کشورها ناشی از صادرات فله به بازارهای هدف صادر می‌شود. وی افزود:
بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته روی برند و بسته‌بندی محصولات خود کار می‌کنند، در حالی که تجار ایرانی اقدام به صادرات فله‌ای محصولاتی نظیر کشمش، پسته، زعفران و… می‌کنند که درنهایت این امر موجب سوءاستفاده بسیاری از رقبا می‌شود.
نورانی با اشاره به اینکه در ایران چند شرکت به صورت محدود روی بسته‌بندی صادراتی محصولات خود کار می‌کنند، بیان کرد: این امر کافی نیست،
چراکه بسیاری از کشورهای پیشرفته برای هر یک از صادرکنندگان خود، کد شناسه‌ای روی محصول درج می‌کنند تا در صورت بروز مشکل، صادرکننده مربوطه مورد انتقاد قرار گیرد.
این مقام مسئول با انتقاد از جدی نگرفتن بحث برندینگ در ایران گفت:
با وجود آنکه این امر ضرر و زیان هنگفتی به محصولات باارزش و منحصربه‌فرد ایرانی وارد کرده، اما تاکنون در هیچ‌یک از رسانه‌ها تبلیغات وسیعی برای کالاهای ایرانی صورت نگرفته است و از آنجا که بسیاری از صادرکنندگان خرده‌پا و جز هستند، نتوانسته‌اند برای تبلیغات نشان تجاری خود در دنیا هزینه‌های بازاریابی را پرداخت کنند.
درنهایت این امر منجر به سوءاستفاده افغان‌ها و دیگر رقبا از زعفران ایرانی و بسته‌بندی و صادرات مجدد آن به بازارهای هدف شده است. وی ادامه داد: با وجود آنکه بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود، اما متاسفانه آمار صادراتی کمتر از اسپانیاست، در حالی که تولید زعفران در اسپانیا یک دهم ایران نیست.
ضرورت توقف رد و بدل شدن پیاز زعفران از مرزها
حمید محبی، کارشناس بازار
متاسفانه به دلیل ضعف مدیریت در بخش صنعت و تجارت و همچنین عدم حمایت دولت از بخش تولید و فرآوری محصولات اعم از کشاورزی یا معدنی و صنعتی، خام‌فروشی و فله‌فروشی تنها راه نجات و بقای تولیدکننده و صنعتگر شده است. اگر راهکاری برای این موضوع در نظر گرفته نشود، صنایع و کشاورزی کشور دیگر امیدی به بقا نخواهند داشت. در این میان نمی‌توان دولت را مقصر ندانست، چراکه اگر جلوی رد و بدل شدن پیاز زعفران از مرزهای کشور را می‌گرفت این سرنوشت در انتظار این محصول کشاورزی باارزش نبود. رد و بدل کردن پیاز زعفران به دیگر کشورها به‌ویژه افغانستان موجب شده تا این کشور سودهای هنگفتی را از زعفران ایرانی ببرد و ایران که خود خاستگاه این گیاه باارزش است نتواند ارزآوری مناسبی برای خود داشته باشد.
زعفران یک کالای استراتژیک به شمار می‌آید و چشم دیگر کشورها به این است که این کالا را از انحصار ایران خارج کنند و برای دستیابی به جایگاه ایران هر کاری هم که توانسته‌اند، کرده‌اند. در حال حاضر قاچاق پیاز زعفران نمونه بارز آن است که در مرزها انجام می‌شود. باید جلوی فعالیت افراد سودجو و قاچاقچی زعفران گرفته شود، چراکه با ادامه این روند زمانی می‌رسد که به واردکننده تبدیل خواهیم شد. در حال حاضر ۹۰ درصد نیاز زعفران جهان در ایران تامین می‌شود و کشورهای دیگر این موضوع را فرصتی برای خود قلمداد کرده‌اند و از ضعف ایران در صادرات استفاده کرده و طلای سرخ ایرانی را با نام خود صادر می‌کنند.
متاسفانه تاکنون همچنان بیشترین حجم صادرات این محصول به زعفران فله‌ای اختصاص دارد که بدین‌ترتیب با وجود تولید بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران، سهم چندانی از بازارهای جهانی نداریم، چراکه پس از صادرات فله به کشورهای اروپایی به ویژه اسپانیا و همچنین افغانستان، این محصول پس از فرآوری و بسته‌بندی مجدد به عنوان تولیدات داخلی به دیگر کشورها صادر می‌شود که این امر موجب شده نام زعفران ایرانی در بازارهای جهانی بر سر زبان‌ها نباشد.
با دست خود سودهای هنگفتی را نصیب افغان‌ها می‌کنیم
علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران
در رابطه با مشکلاتی که تاکنون برای زعفران به وجود آمده باید به این نکته اشاره کرد که دولت نقش مهمی داشته است. نقش دولت در پیشگیری از مشکلات غیرقابل انکار است. در رابطه با زعفران نیز اگر دولت حمایت‌های لازم را از این محصول باارزش انجام می‌داد و اجازه نمی‌داد رقبا از زعفران ایرانی سوءاستفاده کنند کار به اینجا کشیده نمی‌شد که امروز افغانستان برای ما به عنوان تهدید به شمار بیاید. وقتی دولت شرایطی فراهم می‌کند که به صورت قانونی و غیرقانونی زعفران و پیاز زعفران
از سوی افغان‌ها یا شرکای ایرانی از کشور خارج شود، واضح است که با معضل سوءاستفاده از محصول بنام ایرانی در بازارهای هدف به اسم سایر کشورها روبه‌رو شویم. در حال حاضر متاسفانه با اینکه آگاهیم که در مرزها پیاز این گیاه رد و بدل می‌شود و صادرات هم به این کشور داریم، اما مقررات صادرات زعفران به افغانستان با دیگر کشورها تفاوت دارد. با توجه به توسعه سطح زیر کشت زعفران در افغانستان این امر جای سوال دارد که چرا دولت از خروج غیرقانونی پیاز زعفران جلوگیری نمی‌کند؟ این امر جای سوال دارد که چرا باید مقررات صادرات زعفران به افغانستان مستثنی از کشورهای دیگر باشد و همواره با دست خود سودهای هنگفتی را نصیب افغان‌ها کنیم؟ بنابراین باید با خود بیندیشیم در شرایطی که افغانستان در این محصول کشت ناچیزی دارد چطور می‌تواند این میزان درآمدزایی داشته باشد؟ یعنی با وجود کشت زعفران در افغانستان و مصرف ناچیز محصول در این کشور، تاکنون هیچ‌یک از مسئولان از خود سوال نکرده‌اند که چه بلایی سر این حجم از صادرات زعفران ایرانی به افغانستان می‌آید. در حال حاضر و با وجود این شرایط باید صادرات زعفران چه رسمی و چه غیررسمی به افغانستان متوقف شود، چراکه با ادامه این کار به کشاورزان خیانت کرده‌ایم.
