تحریم ها، فرصتی برای توسعه بازارهای تجاری و صادرات ایران است

«علیرضا حقیقت پژوه» روز شنبه در نشست خبری درباره آینده سرمایه گذاری اقتصادی در کشور با توجه به خروج آمریکا از برجام گفت: تفاوت تحریم های این دوره با دفعه پیش در این است که اکنون یکطرفه از سوی آمریکا اعمال می شود در حالی که ایران ارتباط تجاری چندانی با آمریکا و به طور کلی آمریکا شمالی ندارد.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایرنا، وی افزود: حتی در سال های اخیر که تحریم ها با امضای برجام برداشته شد، چندان سیسم پولی و بانکی ایران فعال نبود که بخواهیم اکنون نگران بسته شدن این گشایش ها باشیم.
حقیقت پژوه اظهار داشت: اگر بتوانیم مجموعه بانکی و سرمایه گذاری را فعال کنیم، می توان روی بازار آسیا و کشورهای همسایه برنامه ریزی کرد.
این کارشناس سرمایه گذاری با بیان اینکه در اوج تحریم ها یک سرمایه گذار اهل ترکیه یک واحد پتروشیمی در ایران خرید، گفت: در کشورهایی با اقتصاد آزاد، شرکت های اروپایی و آمریکایی از دولت هایشان دستور نمی گیرند و دولت نمی تواند آنها را مجبور به تجارت کند.
وی اظهار داشت: با این حال فکر می کنم با توجه به نوسان های اخیر ارزی، می شود به سمت صادرات حرکت کرد؛ وقت آن رسیده که صادرات محور فکر کنیم و بازار کسب و کار را توسعه دهیم.
حقیقت پژوه با بیان اینکه این کانون در مدت ۱۰ سال فعالیت خود توانسته توجیه سرمایه گذاری را طرح های مختلف اقتصادی را بررسی کند، گفت: سهم کانون از کل طرح های اقتصادی کشور کمتر از پنج درصد است و در شرایطی که طرح های بسیاری معطل سرمایه اند، بسیاری از طرح ها به دلیل اینکه پیش از تخصیص تسهیلات، بررسی نشده اند، اکنون توجیه فنی و اقتصادی خود را از دست داده اند.

** تخصیص منابع بدون نظارت، زمینه ساز رانت شده است
وی درباره اینکه چرا بنگاه ها از نوشتن طرح توجیهی استقبال نمی کنند، گفت: هرچند طبق قانون باید پیش از تخصیص اعتبار، توجیه فنی طرح های اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد اما به طور معمول با تغییر دولت ها و بانک مرکزی، رویکرد بانک ها نیز عوض شده است.
وی تاکید کرد: البته بانک ها برای حفظ منابع خود، مراوداتی و البته متقاضیانی هم دارند که می خواهند بدون نظارت، به منابع بانکی برسند.
رئیس شورای عالی کانون مشاورات اعتباری و سرمایه گذاری بانکی ادامه داد: تخصیص منابع بدون نظارت، زمینه ساز بروز رانت بوده و لازم است نظام بانکی به عنوان توزیع کننده و صاحب منابع نظارت بیشتری بر آن داشته باشد.

** تعریف پروژه پتروشیمی در شهری که آب ندارد
حقیقت پژوه تاکید کرد: برای نمونه تعریف پروژه پتروشیمی با ۱٫۷ میلیارد دلار سرمایه گذاری آن هم در شهری که آب ندارد و یا فاقد جاده و مسیر ریلی برای انتقال محصول است، چه توجیهی می تواند داشته باشد که بانک ها تامین مالی آن را برعهده می گیرند.
وی در پاسخ به پرسش دیگر ایرنا مبنی بر اینکه چرا مذاکرات دوجانبه با بانک ها در دستور کانون قرار ندارد، گفت: با توجه به صراحت در ماده ۵ قانون تسهیل اعطای تسهیلات بانکی مصوب پنجم تیرماه ۱۳۸۶ که مبنای قانونی تشکیل کانون است، بانک ها ملزم به رعایت این قانون بودند و ما می خواستیم دستگاه های اجرایی به صورت دستوری پیگیر اجرای آن باشد.
وی افزود: با این حال این کانون در سال های اخیر پیگیر ماجرا بوده و اکنون بانک های خصوصی برای توسعه فضاهای کسب و کار به همکاری با کانون روی آورده اند.
حقیقت پژوه، بر لزوم تدوین یک دستورالعمل در این زمینه بین بانک ها تاکید کرد تا مانع از رفتارها و تصمیم های سلیقه ای شود.
رئیس شورای عالی کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی در پاسخ به این پرسش که آیا طرح های کوچک و متوسط نیز می تواند مشمول بررسی های کارشناسی این کانون شود، گفت: در اجرای طرح هایی چون کارآفرینی، بنگاه های زودبازده و نظایر آن به کانون مراجعه ای نشده و یا اگر بوده، به شکل موردی در استان ها انجام شده است.
وی افزود: در این موارد از آنجا که در اغلب موارد از ناحیه استانداری ها و وزارتخانه ها انجام می شود، شاهدیم که سرمایه گذاران از شهرک های صنعتی زمین دریافت می کردند اما کسب و کاری ایجاد نمی شد و اکنون با تعداد زیادی از زمین ها یا سوله های خالی در شهرک های صنعتی شهرهای بزرگ بویژه اطراف تهران روبرو هستیم.