برندسازی در عرصه داخلی و جهانی و در اذهان مصرف کنندگان موجب تمایز تولیدات می شود. در واقع یک برند و نام تجاری ذهنیت مثبتی در مشتری به وجود آورده و او را تشویق به خرید آن کالا می کند.
حقیقت برندسازی عبارتی در عرصه تجارت و بازرگانی برای هویت بخشی و معرفی یک کالا به مخاطبان و مصرف کنندگان است، عبارتی که تضمین کننده اعتماد مصرف کننده و نمادی از کیفیت، انحصار و خاص بودن یک محصول است که آن را به نامی ماندگار در اذهان بدل می کند.
البته باید به این نکته توجه کرد که برند یا نام تجاری تنها یک نام یا نشان نیست بلکه میزان مشخصی از اعتبار، اصالت و کیفیت را برای کالاهای تحت یک نام تجاری با خود به همراه دارد.
صنایع دستی هنری زیبا و محصول دستهای هنرمندانی زحمتکش و کم توقع و وفادار به هنر اجداد و پدرانشان است؛ صنایع دستی ایران علاوه بر سابقه تاریخی هفت هزار ساله از تنوع، جذابیت و زیبایی خاصی برخوردار است که می تواند به عنوان یکی از تولیدات مهم هنرمندان ایران زمین در توسعه توریسم و مبادلات فرهنگی نقش به سزایی ایفا کند.
کارشناسان بر این اصل تاکید دارند که صنایع دستی هر کشور بازگوکننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی آن کشور و نمادی از هویت ملی هر قوم است و می تواند عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن ملل مختلف باشد.
در بازار صنایع دستی داخل کشور که موج صنایع دستی قاچاق و ارزان قیمت آن را پر کرده و صنایع دستی داخلی را نابود می کند نبود یا کمرنگ بودن برندسازی صنایع دستی ایرانی سبب شده ملاک مشخصی برای اصالت تولیدات در این حوزه وجود نداشته باشد و ارزان بودن ملاک خرید مردم و البته استقبال فروشندگان بدون توجه به اصل کیفیت شده است.
* صنایع دستی برند ایرانی الاصل
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: صنایع دستی به عنوان یک برند کاملا ایرانی و خاص در این سازمان مورد توجه است و به عنوان عاملی برای انتقال فرهنگ، افزایش درآمد در عرصه گردشگری و معرفی هنر و تولیدات دستی ایرانیان مورد توجه ویژه است.
محمدمحب خدایی افزود: در ‘سال حمایت از کالای ایرانی' باید بر جذابیتهای کالای ایرانی افزوده شود تا در کنار کیفیت مطلوب، قیمت مناسب و کاربری موثر شاهد کالایی با جذابیت باشیم. باید بتوان با معرفی کالاهای خاص و عرضه مطلوب آنان برای گردشگران همچون کشورهای موفق در رشد اقتصاد گردشگری اقدام به ایجاد جذابیت و افزایش علاقمندی و میل به خرید و مصرف نماییم.
وی ادامه داد: یکی از برنامه های مهم در سطح کشور ایجاد بازارهای بزرگ و عرضه محصولات سنتی و صنایع دستی و معرفی این صنایع بومی به عنوان مهمترین سوغات هر منطقه و شهر است. به این ترتیب در کنار برندسازی صنایع دستی، معرفی این هنرها، افزایش حمایت از هنرمندان و ایجاد فضاهای لازم برای عرضه محصولات تولیدی شاهد آشنایی و شناخت بیشتر گردشگران و ایجاد میل خرید و مصرف صنایع دستی ایرانی در آنان خواهیم بود.
وی گفت: هم اکنون بسیاری از تولیدات داخلی کشور با برچسب برندهای خارجی در بازار عرضه می شود که باید با حمایت از این محصولات نسبت به آگاهی مصرف کنندگان کوشید و در حوزه گردشگری نیز می توان این سطح کیفی خوب را به گردشگران ارائه و معرفی نمود.
معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری افزود: همه شهرهای ایران ظرفیت لازم را برای معرفی صنایع دستی و جذب گردشگران دارند. باید در جهت تقویت جایگاه صنایع دستی و معرفی آن به عنوان بهترین سوغات هر منطقه در بین گردشگران داخلی و خارجی کوشید.
* برندسازی ضرورتی برای رونق
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا برندسازی صنایع دستی را مهمترین الزام و ضرورت برای رونق تولیدات در این حوزه توصیف و بیان کرد: صنایع دستی قاچاق آسیب شدیدی به تولیدات ایرانی زده است. صنایع دستی ارزان و قاچاق از کشورهایی مانند چین و هند هستند که با قیمت به مراتب کمتری نسبت به مشابه داخلی به فروش می رسند اما فاقد کیفیت هستند.
ابوالفضل مکرمی فر به نامگذاری امسال از سوی رهبر معظم انقلاب به ‘سال حمایت از کالای ایرانی' اشاره و بیان کرد: صنایع دستی آثار نفیس و ارزشمند تولید داخل هستند که مصداق واقعی کالای ایرانی می باشند. شاه کلید و ماهیت اقتصاد مقاومتی تکیه بر داشته ها و ظرفیتهای داخلی است و کشوری مانند ایران که دارای سابقه فراوان در صنایع دستی و هنرهای سنتی می باشد در این زمینه حرف فراوان برای گفتن دارد. حمایت از صنایع دستی در حقیقت واقعیت بنیادین حمایت از کالای ایرانی است.
وی افزود: توجه به صنایع دستی مدتهاست که در سازمان میراث فرهنگی به صورت جدی پیگیری می شود. ایجاد فرصتهای شغلی فراوان، افزایش درآمد اقتصادی خانوار، جلوگیری از مهاجرت، بخش درآمدی جدید برای هر خانواده روستایی و شهری، نیاز به سرمایه گذاری محدود و پائین از ویژگیهای صنایع دستی است.
* ۱۳ برند ملی صنایع دستی در خراسان
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز گفت: این استان دارای هنرهای سنتی و صنایع دستی متعدد و متنوعی است که در عرصه ملی و بین المللی شناخته شده هستند.
محمد مطیع افزود: هم اینک ۱۳ هنر سنتی و صنایع دستی در خراسان به عنوان صنایع دستی شاخص شناخته شده که از رشته های مزیت دار و بومی هستند.
وی ادامه داد: برند صنایع دستی در شهرستان فیروزه تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی است. در شهرستان طرقبه شاندیز نیز رشته ارغوان بافی و پوستین دوزی و در شهرستان کلات نیز گلیم بافی و ابریشم بافی به عنوان برند صنایع دستی شناخته می شوند.
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: همچنین رشته سفالگری سنتی در گناباد، ابریشم کشی در تربت حیدریه، فرت بافی و ساخت سازه های سنتی در تربت جام، حوله بافی در تایباد و تراش سنگهای قیمتی در نیشابور از دیگر برندهای ملی صنایع دستی شهرستانهای خراسان رضوی محسوب می شوند.
وی افزود: همچنین رشته های تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی، حجاری سنتی(سنگتراشی) و نیز تولیدات چرمی دست دوز از برندهای ملی صنایع دستی در مشهد هستند. صنایع دستی سبدبافی در بجستان و گلیم بافی در قوچان از دیگر رشته ها و صنایع دستی برجسته و مهم خراسان رضوی محسوب می شوند.
* خلاقیت و نوآوری در صنایع دستی
مطیع ادامه داد: طراحی، نوآوری، خلاقیت و کاربردی کردن محصولات صنایع دستی و هنرهای سنتی مهمترین مواردی است که باید در این حوزه مورد توجه قرار گیرد. علاوه بر این باید نیازسنجی و شناخت نیاز مصرف کننده محصولات صنایع دستی انجام شود زیرا در عصر کنونی دیگر صنایعی مانند گلیم و نمد همانند تولیدات گذشته این محصولات مصرف ندارند.
وی با بیان اینکه هنرمندان باید نسبت به نیاز بازار و نوآوری در صنایع دستی توجه و اقدام کنند تا بازار محصولات خود را بیابند گفت: معضل امروز حوزه صنایع دستی به روز نبودن محصولات و عدم همخوانی محصولات تولیدی با نیاز مصرف کننده و نبود خلاقیت و نوآوری است.
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی افزود: در گذشته رشته های صنایع دستی و کاربرد محصولات حاصل از آن بر اساس نیاز روز تعریف شده بود حال آنکه امروز بعد از گذشت قرنها همچنان برخی با همان نوع مصرف به تولید این محصولات اقدام می کنند.
وی گفت: با نوآوری و ایجاد خلاقیت در محصولات تولیدی صنایع دستی می توان برندسازی برای معرفی این آثار به جهانیان را نیز جدیتر پیگیری کرد. برگزاری نمایشگاهها و فروشگاههای صنایع دستی در سالهای اخیر رشد فراوان و مطلوبی داشته و در این زمینه حمایتهای لازم از هنرمندان صورت گرفته است.
۲۵ هزار هنرمند صنایع دستی در خراسان رضوی فعالیت دارند.
۷۴۹۶/۱۸۵۸