خاطره به قیمت از دست دادن حافظه

این روزها داشتن یک تلفن همراه که مجهز به دوربین مناسب باشد، کار سختی نیست از پیر و جوان گرفته تا کودک و نوجوان همه گوشی‌های هوشمندی دارند که دوربین‌های قدرتمند آن امکان عکاسی را برای همگان فراهم کرده است. انسان امروز به مدد این فنّاوری، شلیک وار با دوربین خود عکس می‌گیرد، انگار که یک اسلحه در دست دارد و بازیگر یک فیلم اکشن است.

به مهمانی می‌روید و خیلی‌ها را دوربین به دست مشاهده می‌کنید، در خیابان افرادی را می‌بینید که شاید از پیش پا افتاده‌ترین وقایع روزمره‌شان نیز عکس می‌گیرند، در کنسرت‌ها، تاترها و همایش‌ها که دیگر گویی افراد تماشای آن صحنه را به عکاسی و فیلم‌برداری از آن ترجیح می‌دهند. شاید در وهله اول، عکاسی از لحظه‌ای که در آن به سر می‌بریم، ثبت وقایع و حفظ آن باشد، اما این ثبت خاطره را انسان به چه قیمتی برای خود به ارمغان می‌آورد؟ پرسشی که اکنون با تحقیقات جدید دانشمندان، چندان کار درستی به شمار نمی‌آید.

به گزارش کسب و کار نیوز و به نقل از “نچرال نیوز”،دانشمندان می‌گویند که با این عکاسی‌های مداوم، افراد نه تنها قادر به لذت بردن از لحظه حاضر نیستند، بلکه ممکن است در نهایت در به یاد آوردن جزئیات آن واقعه نیز دچار مشکل شوند.

نتایج تحقیقات جدید نشان می‌دهد که یادآوری واقعه‌ای که مشغول عکس گرفتن از آن هستیم در آینده کمی مشکل است. یک توضیح این است که احتمالاً در هنگام عکاسی تمرکز انسان بیشتر بر حالت‌های تصویربرداری است و کمتر جزییات واقعه را در ذهن حک می‌کنیم.

یک مطالعه جدید انجام شده توسط روانشناسان دانشگاه کالیفرنیا نشان داد که حافظه انسان در به یاد آوردن رویدادهایی که در هنگام اتفاق از آن‌ها عکس گرفتیم دچار مشکل می‌شود.

“حافظه تعاملی” یک فرضیه روانشناسی است که برای نخستین بار توسط “دانیل ونگر” در سال ۱۹۸۵ به عنوان پاسخ به نظریه‌های پیشین “ذهن گروهی” نظیر تفکر گروهی ارائه شد. ایده این فرضیه این است که افراد اطلاعات را نه تنها در حافظه، بلکه در خارج از محدوده – در خاطرات، کتاب‌ها و حتی در حافظه دیگران نیز رمزگذاری می‌کنند. به عنوان مثال، یک مطالعه انجام شده توسط “لیندا هنکل”، روانشناس مسائل شناختی در دانشگاه “Fairfield” که شامل گرفتن عکس‌ از نقاشی‌های یک موزه بود، نشان داد که دوستان قدیمی، سیستم حافظه مشترکی پیدا می‌کنند. به این معنی که دوستان مختلف هر کدام جزیی از خاطره را به یاد می‌آورند.

برای مثال در نمونه مورد بررسی در عکاسی از موزه، افراد مختلف، هر کدام به جزئیات خاصی درباره نقاشی‌ها توجه کرده بودند و آن را به یاد می‌آوردند، درحالی که دوست دیگر نمی‌تواند آن مسئله را به یاد بیاورد و همچنین برعکس این مسئله نیز صدق می‌کند.

محققان دانشگاه کالیفرنیا مطالعه‌ای انجام دادند که بر اساس روند کاری هنکل بود. این محققان ۵۰ دانشجوی کارشناسی را انتخاب و سه آزمایش مختلف ترتیب دادند. در ابتدا، تصاویری از نقاشی‌های مختلف یک به یک به دانشجویان نشان داده شد. افراد در ابتدا یک عکس از تصاویر روی صفحه را انتخاب کردند، سپس ۱۵ ثانیه به آن خیره شدند.

در آزمایش دوم، دانشجویان باید از نقاشی‌ها عکس می‌گرفتند و سپس فوری عکس را حذف می کردند، سپس ۱۵ ثانیه زمان داشتند که تصویر نقاشی که از آن عکس گرفته بودند را نقاشی کنند. در آخرین آزمایش، دانشجویان مجبور بودند نقاشی را با تصاویری که در آن هیچ مشکلی نداشت، بررسی کنند. ده دقیقه پس از اتمام آزمایش‌ها، هرکدام از شرکت کننده‌ها مجبور شدند آزمایشی چند گزینه‌ای انجام دهند که در آن نقاشی‌های مختلف را باید به یاد می‌آوردند. شرکت کنندگان زمانی که از نقاشی‌ها عکس گرفته بودند در مقایسه با زمانی که این کار را انجام ندادند عملکرد ضعیف‌تری در به یادآوردن تصاویر داشتند. در حقیقت، تقریبا عملکرد یکسان بود، صرف نظر از این که آیا عکس را ذخیره و یا آن را حذف کرده بودند.

اگر چه هنوز مشخص نشده که آیا نتایج کنونی در شرایط مختلف به صورت یکسان تعمیم داده می‌شود، با این حال دانشمندان معتقدند که عکاسی‌های مداوم ممکن است توانایی فرد را در به یاد آوردن جزئیات واقعه کاهش دهد. یافته‌ها حاکی از آن است که علت اصلی اختلال حافظه در عکس گرفتن ناشی نیست. یک توضیح ممکن این است که گرفتن یک عکس توجه افراد را از صحنه‌ای که در حال رخ دادن است منحرف می‌کند.

انتهای پیام