سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز، توافق هسته ای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) بیست و سوم تیرماه سال ۱۳۹۴ (چهاردهم ژوئیه ۲۰۱۵) در وین بین نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ شامل انگلیس، فرانسه، آمریکا، روسیه، چین و آلمان امضا شد.
با اجرای برجام از دی ماه ۱۳۹۴، مقام های ایرانی بارها به کارشکنی های طرف مقابل بویژه آمریکا برای اموری مانند ارتباط های مالی و تجاری اعتراض کرده اند.
«دونالد ترامپ» که از بهمن سال ۱۳۹۵ به عنوان رییس جمهوری آمریکا بر سر کار آمده است، شامگاه هجدهم اردیبهشت ماه خروج از برجام را اعلام کرد.
به گزارش تارنمای وزارت نفت، دستاوردهای توافق هسته ای در همین مدت کوتاه، سبب خشم آمریکا شد که آزادسازی تجهیزات صنعت نفت شاید یکی از آنها باشد.
دولت یازدهم که سرکار آمد، تولید از میدان گازی مشترک پارس جنوبی در دستور کار قرار گرفت و با توجه به محدودیت منابع، توسعه فازها اولویت‌بندی شد.
پیش از اجرای برجام با بهره‌برداری فازهای ۱۲، ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی که اجرای آن ۹ سال به درازا کشید، تولید از این میدان مشترک به ۴۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسید.
از دی ماه ۱۳۹۴ با اجرای برجام شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به سوی ایران رو آوردند.
«زیمنس» آلمان پس از برجام تجهیزات سفارش شده ایران برای توسعه پارس جنوبی و پالایشگاه ستاره خلیج فارس را که به دلیل تحریم مسدود کرده بود، آزاد کرد. کمپرسورهای تبریدی، کمپرسورهای تثبیت میعانات گازی، الکترو کمپرسورها و مبدل‌های حراراتی برخی از این تجهیزات بود.
با آزادسازی تجهیزات، روند کار در پارس جنوبی سرعت گرفت و فروردین ماه ۱۳۹۶ با بهره‌برداری از ۶ فاز متعارف پارس جنوبی (۱۷ و ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱) تولید گاز از این میدان به بیش از ۵۵۰ میلیون مترمکعب رسید.
با افزایش تولید از پارس جنوبی نه تنها برداشت ایران از میدان پارس جنوبی با قطر برابر شد، بلکه ایران توانست در مقابل زیاده‌خواهی شرکت گازی ترکمنستان در زمستان ۱۳۹۵ بایستد و با مدیریت مصرف، زمستان گرمی را پشت سر بگذارد.
افزایش تولید گاز همچنین سبب شد رکورد تازه‌ای در گازرسانی روستایی ثبت شود و مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها از ۴۳ درصد سال ۱۳۹۲ به زیر ۱۰ درصد برسد.
آزادسازی تجهیزات پس از برجام، افزون بر سرعت بخشیدن به اجرای طرح ها در پارس جنوبی، سبب تحرک در پالایشگاه ستاره خلیج فارس نیز شد. اجرای این پالایشگاه که از آن به‌عنوان یک نمونه ناکارآمد در مدیریت پروژه (کیفیت، زمان، هزینه) پیش از آغاز به کار دولت یازدهم یاد می‌شود با گشایش‌های پسابرجامی و تزریق منابع سرعت گرفت و فاز نخست آن اردیبهشت ماه پارسال وارد مدار تولید شد و فاز دوم آن نیز آماده بهره‌برداری رسمی است.
با راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس، علاوه بر افزایش تولید بنزین، از خام‌فروشی میعانات‌گازی نیز جلوگیری شد.
** آزادسازی انبارهای روی آب
ایران در دوران تحریم مجبور به ذخیره ۷۵ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب شد که هزینه زیادی به نفت تحمیل کرد. البته این میزان پس از برجام بهتدریج به فروش رسید.
اگر ساخت ستاره خلیج فارس که از ۱۳۸۳ سال آغاز شد در دولت نهم و دهم به سرانجام می‌رسید، نه تنها این هزینه به شرکت ملی نفت ایران تحمیل نمی‌شد، بلکه ایران مجبور نبود برای واردات بنزین در آن مقطع به در و دیوار بزند.
با راه‌اندازی‌کامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس روزانه ۳۶۰ هزار بشکه میعانات گازی به آن اختصاص خواهد یافت.
اکنون نیمی از تولید روزانه ۶۵۰ هزار بشکه‌ای میعانات گازی در داخل مصرف می‌شود.
تحریم هزینه‌های فنی و مالی زیادی به صنعت نفت ایران تحمیل کرد و افزون بر اینکه هزینه اجرای پروژه‌ها و زمان آن را افزایش داد، صنعت نفت ایران را از دستیابی به فناوری محروم ساخت.
اقتصام*۲۰۲۲*۱۹۶۱*
