بانک توسعه صادرات حامی بازرگانان ایرانی

به گزارش کسب و کار نیوز، طی سال‌های اخیر بانک توسعه صادرات امیدهای فراوانی برای رفع مشکلات صادرکنندگان در عرصه پیکار و تلاش اقتصادی برای به دست آوردن بازارهای جدید به وجود آورده است. در واقع این بانک، تاکنون شاهد تحولات زیادی نظیر افزایش سرمایه، مشارکت در تامین مالی طرح‌های بزرگ ملی، تشکیل شعب و نمایندگیهای جدید در سراسر کشور، گسترش فعالیتهای بین‌المللی و برنامه‌ریزی برای تاسیس واحدهای متعدد بانکی در کشورهای مختلف بوده است.
به همین بهانه به سراغ دکتر علی صالح آبادی، رئیس هیات‌مدیره و مدیرعامل بانک توسعه صادرات رفتیم و با وی درباره برنامه‌های این بانک در سال ۹۷ به گفت‌وگو پرداختیم.
با توجه به کاهش سود سپرده در بانک‌های کشور، آیا این کاهش، ضرری را متوجه بانک توسعه صادرات ایران کرده است؟
خیر ابزار نرخ سود برای جذب سپرده و منابع بانکی آنچنانکه برای سایر بانک‌های تجاری تاثیرگذار میباشد، بر روی بانک توسعه صادرات تاثیرگذار نیست؛ زیرا این بانک به عنوان بانک توسعه‌ای ـ تخصصی ابزار مالی دولت جهت توسعه صادرات غیرنفتی بوده و برخلاف سایر بانک‌های تجاری کشور که دارای شعب بسیار فراوان بوده، شعب این بانک بسیار محدود میباشد؛ لذا در زمینه جذب سپرده با استفاده از ابزار نرخ سود، ابزار اصلی رقابتی با سایر بانک‌ها را در دست نداشته و از طرفی به دلیل قانونمدار بودن، بانک خود را ملزم به رعایت نرخهای سود مصوب شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی نموده و این امکان وجود ندارد که مانند برخی از بانک‌های تجاری با استفاده از ابزار نرخ سود و سایر مشوقها نسبت به ترغیب مردم به سپرده‌گذاری اقدام نماید. عمده تسهیلاتی که این بانک به مشتریان خود ارائه می‌دهد شامل چه مواردی است؟
بانک توسعه صادرات ایران بر اساس اهداف اساسنامه‌ای خود اقدام به اعطای تسهیلات صادراتی جهت حمایت از صادرات کالا و خدمات، اجرای طرح‌های خدمات فنی و مهندسی و سرمایهگذاری در کشورهای هدف و همچنین سرمایه‌گذاری طرح‌های خارج از کشور و داخل کشور (با توجیه صادراتی) مینماید که انجام این امور در دو قالب کلی به صورت اعتباری و غیر اعتباری تقسیم‌بندی می‌شوند که تسهیلات اعتباری به دو صورت قابل اعطاست. یکی از شیوه‌های تسهیلات اعتباری تسهیلات قبل از صادرات کالا و خدمات (قبل از حمل) است که شامل تسهیلات سرمایه در گردش کالاهای تولیدی صادراتی، تسهیلات برای صادرات سایر خدمات فنی مهندسی و تسهیلات برای طرح‌های سرمایه‌گذاری که منجر به تولید کالا و خدمات صادراتی می‌شود.
با توجه به تصمیم اخیر رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر خروج از برجام، پیش بینی شما از قیمت ارز در ماه‌های پیشرو چیست؟ آیا نوسان قیمت ارز مشکلاتی را برای بانک توسعه صادرات ایران فراهم خواهد کرد؟
عوامل مختلفی در تعیین قیمت ارز دخیل میباشند؛ بطوریکه می‌توان گفت: سیاست‌های بانک مرکزی برای تنظیم عرضه ارز، نرخ سود سپرده‌های بانکی و همچنین عوامل سیاسی و سرنوشت برجام تنها برخی از آنها به شمار می‌آیند که هریک به‌تنهایی و نیز در تعامل با یکدیگر در قیمت ارز تاثیرگذار خواهند بود.
انتظار میرود تصمیم دولت در اعلام قیمت تک نرخی دلار و همچنین اعمال سایر سیاست‌های مرتبط به‌منظور تشویق فعالان به معرفی ارز و سپرده‌گذاری آن نزد بانک‌ها باعث ایجاد اطمینان به مردم و فعالان اقتصادی شود. طبیعتا تامین ارز به نرخ ۴۲۰۰ تومان از سوی بانک مرکزی و اطمینان به مردم به تامین ارز آنها می‌تواند، فضای ثبات در بازار را به نحو مناسبی ایجاد کند. باید اذعان داشت نوسانات نرخ ارز و بهره از عوامل مهم تاثیرگذار بر فعالیت بانک‌ها است و به عنوان یک منشأ ریسک می‌تواند از جنبه‌های مختلف، بسیاری از تعاملات ارزی بانک همچون اعطای تسهیلات، وثایق مأخوذه و نحوه ارائه خدمات از سوی بانک‌ها را تحتالشعاع قرار دهد؛ بطوریکه اهمیت مدیریت مطلوب منابع ارزی و ریسکهای مترتبه را بیش ازپیش نمایان می‌سازد.
از سوی دیگر، با توجه به تمرکز فعالیت بانک توسعه صادرات به عنوان یک بانک تخصصی در زمینه صادرات، برای سنجش میزان تاثیر نوسانات نرخ ارز بر فعالیت این بانک نیز نمی‌توان به یک الگوی کلی دست یافت. اغلب صاحبنظران بر این باورند که افزایش نرخ ارز با تشویق صادرکنندگان به بهبود وضعیت صادراتی کشور منجر خواهد شد؛ لکن بررسی سایر عوامل موثر در امکان افزایش صادرات نیز ضروری به نظر میرسد. به عنوان مثال می‌توان به اثرات ناشی از تحریم‌های ناعادلانه، توانمندی صادرکنندگان با توجه به نوع و کیفیت محصول صادراتی و در نهایت اثرات نوسانات نرخ ارز بر حجم بالای واردات کشور که بخش عمده‌ای از آن نیز به بخش تولید مربوط میباشد، اشاره داشت که لازم است، بطور جدی مدنظر قرار گیرد.
رویکرد بانک توسعه صادرات ایران برای سودآوری و درآمدزایی چیست؟
بانک توسعه صادرات ایران به عنوان تنها بانک تخصصی حامی صادرکنندگان در کشور، همانند دیگر اگزیم بانک‌های جهان، اولویت اول خویش را افزایش سطح صادرات غیرنفتی کشور میداند. در واقع وجه تمایز اگزیم بانک از بانک‌های تجاری، همین امر است. بانک‌های تجاری در پی کسب سود هستند؛ اما اگزیم بانک‌ها، به دنبال تحقق رسالت خویش هستند. عمده منابع درآمدی بانک توسعه صادرات ایران شامل سود دریافتی از محل پرداخت تسهیلات صادراتی (ریالی و ارزی)، سود حاصل از ارائه خدمات و دریافت کارمزد، سود حاصل از سرمایه‌گذاریها (ریالی و ارزی) است. با توجه به آنکه تامین مالی صادرکنندگان غیرنفتی، مهم‌ترین وظیفه بانک توسعه صادرات ایران است، اعطای تسهیلات ریالی و ارزی، مهم‌ترین خدمت این بانک است. در همین راستا نیز مهم‌ترین منبع درآمدی بانک، سود دریافتی از محل ارائه خدمات و تسهیلات به صادرکنندگان است. مطالعه درآمدها در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۴ نشان می‌دهد که بانک تحرک و پویایی بیشتری در بازارهای بین‌المللی داشته است. این امر موید حرکت بانک در راستای رسالت تخصصی اش (حمایت از صادرات غیرنفتی) است. ذکر این نکته ضروری است که بانک توسعه صادرات ایران با توجه به رسالت خود، لازم میداند تا بهای تمام شده خدمات خود را پایین نگه دارد و سود کمتری از تسهیلات گیرندگان (صادرکنندگان) دریافت کند. در واقع هرگز به دنبال افزایش درآمدزایی از این طریق نبوده است؛ بلکه به دنبال افزایش میزان ارائه تسهیلات است. مصداق این امر نیز افزایش درآمد بانک از محل سود تسهیلات در سال ۱۳۹۵ به نسبت سال ۱۳۹۴ با وجود کاهش میزان سود تسهیلات (مصوب بانک مرکزی) در سال ۱۳۹۵ به نسبت سال ۱۳۹۴ است.