تلاش برای رفع موانع بیمه‌ای و مالیاتی استارت‌آپ‌ها

محمد جوادی قاضیانی 

عوامل متعددی برای شکست استارت‌آپ‌ها وجود دارد که می‌تواند در ۲ دسته کلی عوامل بیرونی (خارج از کنترل استارت‌آپ‌ها) و درونی تقسیم شود.
به گزارش کسب و کار نیوز، ما اکثر اوقات در بررسی ایده یک استارت‌آپ، مساله‌محوری و برحسب نیاز بودن آن ایده را مدنظر قرار می‌دهیم و به دنبال این هستیم که دریابیم آن استارت‌آپ برای پاسخ به چه نیازی شکل گرفته است. در حال حاضر اگر بخواهیم یک ایده خوب و برحسب نیاز بدهیم و یک نیاز را شناسایی کنیم، نیاز خود اکوسیستم استارت‌آپی را پیش‌رو داریم که مساله آن شکست و عدم توفیق استارت‌آپ‌هاست که بعضا با توجه به پرزرق و برق بودن این حوزه، بستری برای سوءاستفاده برخی از افراد هم شده است که نه تنها کمک نمی‌کنند، بلکه شکست و نابودی آن را جلوتر انداخته‌اند. پس اکوسیستم استارت‌آپی نیاز به افراد و گروه‌هایی دارد که با نیت مثبت و برای کمک به این نوع کسب‌وکار‌ها وارد گود شوند و بتوانند این نیاز را پاسخ بدهند و مسائل را حل کنند.
در تلاش برای رفع بعد بیرونی دلایل عدم توفیق کسب‌وکار‌های اینترنتی و استارت‌آپ‌ها تقریبا سال گذشته بود که سنگ‌بنای ایجاد اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی با حضور افراد خود اکوسیستم و حمایت‌های آنها نهاده شد تا بتوانند با موانع دولتی، قانون‌گذاری و دیگر موانع ارجاع داده‌شده ازسوی استارت‌آپ‌ها به آنها مقابله کنند. یکی از گروه‌هایی که خیلی پیگیر ایجاد اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی بود، انجمن صنفی کسب‌وکار‌های اینترنتی بود که تلاش‌های اعضای آن برای ایجاد اتحادیه و اتفاقات مثبت در این حوزه کاملا مشهود بود. «کسب‌وکار» گفتگویی با شایان شلیله، دبیر این انجمن در زمینه فعالیت‌های انجمن، اهداف و حمایت‌های آن و نحوه ارتباط و هم‌افزایی با اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی داشته است. شایان شلیله از جمله فعالان حوزه کسب‌وکار‌های اینترنتی و استارت‌آپی در ایران و مدیرعامل ای نتورک و بنیان گذار جشنواره وب ایران  می باشد.

در حال حاضر وضعیت «ای‌نتورک» به چه نحوی است؟
تغییری را در «ای‌نتورک» داشته‌ایم که این تغییر از یک سال و نیم گذشته آغاز شد و «ای‌نتورک» به هلدینگی به نام پیشگامان پژواک‌پردیس تبدیل شده است. این تغییر به این نحو بوده است که عملا بخش‌های مختلف «ای‌نتورک» در این هلدینگ پخش شده‌اند. بخش agency و سرویس‌های غیرپروگماتیک را روی آژانس فاینل‌تارگت برده‌ایم، سرویس‌های مدیریت و مالی را در خود هلدینگ و برای بخش‌های تکنولوژی هم در حال تاسیس یک کمپانی از همه شرکت‌های حوزه تکنولوژی هستیم که کار این کمپانی به صورت تخصصی در رابطه با تکنولوژی‌های مرتبط با تبلیغات است و اینها تغییراتی بودند که داشته‌ایم.

«ای‌نتورک» چه سهمی از بازار را در اختیار دارد؟
به دلیل اینکه بقیه شرکت‌ها اطلاعات زیادی نمی‌دهند، خیلی نمی‌توان درباره آن قضاوت کرد، ولی در بحث ارتباطات، برنامه‌ریزی، سیستم‌های قابل اندازه‌گیری و تکنولوژی تقریبا می‌توانم بگویم که سهم قابل توجهی از بازار در اختیار «‌ای‌نتورک» است.

نظر شما درباره جشنواره وب ایران که امسال دورادور در کنار آنها بودید، چیست؟
جشنواره وب دهمین دوره خود را می‌گذراند و در این دوره تغییرات بزرگی را در بحث داوری، برگزاری و… داشتیم که تغییرات بسیار مثبتی بودند. دو روز در مشهد بودیم و در آنجا هم کاندیدا‌ها را بررسی کردیم که خود آن تاثیر بسیار بزرگی را در نتایج سایت‌ها به همراه داشت.

چه برنامه‌ای برای آینده جشنواره وب دارید؟
برای چند سال آینده برنامه ما این است که هر ساله در بخش‌های کمی و کیفی بتوانیم شاهد یک‌سری تغییرات باشیم و با تمرکز بیشتر روی داوری و مدل داوری بتوانیم ان‌شاءا… بهترین سایت‌های ایران را انتخاب کنیم.

قبل از شما آقای الفت‌نسب دبیر انجمن صنفی کسب‌وکار‌های اینترنتی بود که به دلیل حضور ایشان در اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی از این پست کناره‌گیری کرد. چه شد که این پست را پذیرفتید؟
آقای الفت‌نسب خیلی تلاش‌های بزرگی را در انجمن داشت و متاسفانه دیگر نمی‌توانیم از کمک ایشان در انجمن استفاده کنیم. ایشان در چند سال گذشته کمک‌های زیادی را به انجمن داشتند که ما از ایشان خواستیم بعد از تشکیل اتحادیه هم ۶-۵ ماه دیگر در انجمن مسئولیت داشته باشد. اتفاقی که افتاد، این بود که دوستان پیشنهاد دادند و من هم دیدم که شاید بتوانم مفید باشم و به پیشبرد اهداف انجمن و اکوسیستم کمک کنم و به همین دلیل بود که این مسئولیت را پذیرفتم. تمرکز من در انجمن به عنوان دبیر آن روی دولتی‌هاست که تلاش کنیم تا بتوانیم مشکلاتی مثل مالیات، بیمه و… را برای کسب‌وکار‌ها رفع کنیم.

انجمن صنفی چه فعالیت‌هایی را انجام داده و آیا توانسته است کمکی هم به کسب‌وکار‌های مجازی داشته باشد؟
انجمن فعالیت‌های مختلفی را دارد و اصل موضوع آن انجمن صنفی کارفرمایی حوزه کسب‌وکار‌های اینترنتی است که مشکلات کارفرمایان این حوزه را حل می‌کند. مشکلاتی از قبیل بیمه، مالیات و مشکلاتی که همیشه بوده‌اند و در انجمن سعی شده است که به صورت جدی برای حل آنها راه‌حل پیدا شود. سعی می‌کنیم امسال با تمرکز بیشتر در انجمن و اتحادیه بتوانیم این فضا را پیش ببریم.

نظر شما درباره فیلترینگ به‌ویژه فیلتر تلگرام و آسیبی که این نوع تصمیمات به کسب‌وکار‌های اینترنتی می‌زند، چیست؟
درباره فیلتر تلگرام و مسائل مربوط به فیلترینگ، با توجه به مسئولیت و فعالیت حوزه صنفی خودمان اگر بخواهیم با دید صنفی به آن نگاه کنیم، درباره قوانینی که در کشور وضع می‌شود ما خیلی نمی‌توانیم بگوییم که با آن قوانین موافق یا مخالف هستیم، ولی در بحث تلگرام توضیحی که من معمولا ارائه می‌دهم، این است که شاید از لحاظ اجرایی خیلی کار درستی نبود، ولی این را هم باید در نظر بگیریم که ریسک‌های بسیار زیادی را دارد. متاسفانه ما در ۱۵-۱۰ سال گذشته هیچ زیرساختی را برای پیام‌رسان‌ها فراهم نکرده‌ایم و چنین زیرساخت‌هایی ایجاد نشده‌اند که نتیجه آن چشمگیر بودن این خلل است، ولی در کل از لحاظ کسب‌وکاری ریسک‌هایی را داشته است و بسیاری از افراد کسب‌وکار‌های خودشان را روی تلگرام (بستری که در حقیقت ممکن بود براساس قوانین ایران هم کار نکند) ایجاد کرده بودند. فکر کنید به جای اینکه ما آن را فیلتر کنیم، خود موسس آن چنین سرویسی را کلا در ایران ببندد. البته چنین اتفاقی تاکنون نیفتاده است، اما دولت باید خیلی هوشمندانه با قوانینی که در این حوزه وضع می‌کند، جلوی چنین اتفاقاتی را در ایران بگیرد. دولت این کار را می‌تواند با دو حرکت انجام دهد؛ اول اینکه زیرساخت‌های بخش خصوصی و نیمه‌دولتی را تقویت کند و دوم آنکه قوانینی را وضع کند که وقتی شرکت‌های خارجی به‌ویژه شرکت‌های زیرساختی که امکان وابستگی به آنها وجود دارد در ایران کار می‌کنند، نتوانند به راحتی ایران را مسدود یا محدود کنند.

حمایت‌های انجمن از کسب‌وکار‌های اینترنتی به چه نحوی است و در چه حوزه‌هایی از آنها حمایت می‌کند؟
فضای این صنعت بسیار جدید است و فکر می‌کنم انجمن سال چهارم یا پنجم خود را می‌گذراند. ما شاهد حضور انجمن‌های صنفی بسیار قوی با تجارب ۴۰-۳۰ سال فعالیت در ایران هستیم و به دلیل جدید بودن این صنعت امیدوارم انجمن بتواند تاثیرات بزرگی را همانند چند سال گذشته بگذارد. ما هم سعی کرده‌ایم از توان‌مان استفاده کنیم و با اطلاع‌رسانی و لابی‌هایی که با دولت و بخش‌های مختلف داشته‌ایم، بتوانیم پیشبردی را در اهداف‌مان داشته باشیم، ولی در حقیقت اینکه انجمن بتواند چه تاثیری را به صورت عمیق بگذارد پاسخ دادن به آن خیلی زود است و باید منتظر بمانیم تا ببینیم اتفاقات در چند سال آینده به چه نحوی خواهد بود، اما نهایت تلاش خود را می‌کنیم که در این حوزه مفید باشیم و بتوانیم کمک کنیم.

انجمن در بحث مالکیت معنوی چه تدابیری را برای حمایت از استارت‌آپ‌ها اندیشیده است؟
بحث مالکیت معنوی تا جایی که من اطلاع دارم و در این مدت محدودی که عضو انجمن شده‌ام، خیلی در موارد فعالیت‌های ما نیست. به‌ویژه اینکه مالکیت معنوی و یک‌سری بحث‌ها قوانین مربوط به خودشان را دارند. ما بسته به مشکلاتی که استارت‌آپ‌ها با آنها مواجه می‌شوند، سعی می‌کنیم ورود پیدا کنیم. در بحث مالکیت معنوی تا جایی که من اطلاع دارم، موردی نبوده است که به انجمن ارجاع داده شود، اما هر موضوعی که به انجمن بیاید ما برایش یا یک کارگروه تشکیل می‌دهیم یا اینکه برای رفع آن مکاتباتی را انجام می‌دهیم، ولی در حال حاضر بحث اصلی ما بحث‌های بیمه‌ای و مالیاتی است که خیل مسائل مهم و کلی هستند که برای ادامه فعالیت استارت‌آپ‌ها باید رفع شوند.

ارتباط انجمن صنفی و اتحادیه به چه نحوی است؟ آیا رابطه آنها به هم‌افزایی منجر می‌شود؟
ارتباط صمیمی و دوستانه است و بعضی از اعضا هم در دو جا مشترک هستند. سعی می‌کنیم بتوانیم هم‌افزایی زیادی را با هم داشته باشیم و بتوانیم اهداف‌مان را پیش ببریم. در بعضی حوزه‌ها انجمن دستش باز‌تر است و در بعضی حوزه‌ها اتحادیه و ما سعی می‌کنیم که از کنار هم قرار دادن این دو نهاد نهایت استفاده را برای پیشبرد برنامه‌های سیستم کارآفرینی ببریم.

این دو به چه نحوی از موازی‌کاری‌ها در حوزه کارآفرینی و استارت‌آپ‌ها جلوگیری می‌کنند؟
موازی‌کاری‌ها متاسفانه همیشه هستند و ما با جلسات و توافقاتی که صورت می‌گیرد به دنبال پیشگیری از موازی‌کاری‌ها هستیم، اما خیلی مواقع موازی هم پیش می‌رویم، ولی در هماهنگی کامل هستیم، اما در هر صورت در فعالیت صنفی اینطور نیست که بگوییم چرا انجمن آن مشکل را حل کرد و اتحادیه این کار را نکرد و هر کسی بتواند مشکلات را حل کند، کار مناسبی را در جهت اکوسیستم انجام داده و برای همین است که موازی‌کاری‌ها برای حل مشکلات چیز بدی هم نیست و هر انجمن صنفی و هر اتحادیه‌ای می‌تواند در جهت رفع این مشکلات کمک کند.