سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
درخواست رفع فیلتر یوتیوب و توئیتر به شورایعالی امنیت ملی کشور رفت. این اخباری است که در روزهای اخیر شنیده می‌شود و براساس آن، برخی اعضای دولت خواستار رفع فیلتر برخی شبکه‌های اجتماعی در ایران هستند. به گزارش کسب و کار نیوز خبری منتشر شده که براساس آن، برخی اعضای دولت و شورایعالی فضای مجازی با ارسال نامه‌ای به رئیس شورایعالی امنیت ملی کشور خواستار رفع فیلتر برخی شبکه‌های اجتماعی از جمله توئیتر شده‌اند. طبق این گزارش، ۶ نفر از اعضای کابینه که عضو شورایعالی فضای مجازی و کارگروه تعیین مصادیق جرائم رایانه‌ای هستند، در نامه‌ای خواستار رفع فیلتر توئیتر شده‌اند. گفته شده که صالحی وزیر ارشاد، بطحایی وزیر آموزش و پرورش، علوی وزیر اطلاعات و آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از جمله امضاکنندگان این نامه هستند. حتی افراد نزدیک به وزرای ذکرشده، صحت این موضوع را تایید کرده‌اند. در حالی که این روزها هنوز اخبار پیرامون فیلترینگ تلگرام منتشر می‌شود و حتی اظهارنظرهایی درباره بستن فیلترشکن‌ها به گوش می‌رسد، ورود اعضای بلندپایه دولت برای رفع فیلتر توئیتر به عنوان شبکه اجتماعی محبوب می‌تواند اتفاق مهم و تعیین‌کننده‌ای باشد. البته به این شرط که این نامه فقط در حد یک نامه‌نگاری نمایشی نباشد.
حمایت وزیر اطلاعات از رفع فیلتر توئیتر
در این میان، قرار گرفتن نام علوی، وزیر اطلاعات در میان امضاکنندگان نامه درخواست رفع فیلتر توئیتر، می‌تواند از همه مهم‌تر باشد. این بدان معناست که بلندپایه‌ترین و اصلی‌ترین مقام امنیتی دولت، این شبکه اجتماعی را فاقد مشکل امنیتی برای فعالیت در ایران می‌داند و بر دسترسی آزاد کاربران به آنها تاکید دارد. اهمیت این موضوع وقتی مشخص می‌شود که بدانیم اصلی‌ترین دلیل برای مسدود کردن شبکه‌های اجتماعی در ایران، مسائل امنیتی آنهاست.
سعید مهدیون، معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی نیز اخیرا اظهار کرده بود که مساله رفع فیلتر توئیتر در معاونت امنیت مرکز ملی فضای مجازی در حال بررسی است. به گفته مهدیون، توئیتر یا شبکه‌های اجتماعی فیلترشده در ایران هیچ مساله‌ای در زمینه مقررات‌گذاری یا تدوین مقررات برای رفع فیلترینگ ندارند و مساله فیلترینگ آنها به دلیل مسائل امنیتی و مصادیق مجرمانه است که باید سطوح عالی نظام در کنار مرکز ملی فضای مجازی برای رفع فیلتر تلاش کنند. وی همچنین افزود: وزیر ارتباطات همواره پیگیر مساله رفع فیلتر شبکه اجتماعی توئیتر بوده و این موضوع در شورایعالی فضای مجازی نیز با نگاه مثبتی مطرح شده است. بنابراین انتشار نامه اخیر را هم باید بخشی از تلاش‌های دولت در این زمینه دانست.
البته این در حالیست که اسفند ماه سال گذشته دبیر کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه فضای مجازی اعلام کرد: نه تنها توئیتر و یوتیوب رفع فیلتر نخواهند شد، بلکه در آستانه ورود به سال ۱۳۹۷ اتفاق نظر بی‌نظیری بین مسئولان برای قطع تسلط و نفوذ دشمن بر فضای مجازی کشور ایجاد شده است. عبدالصمد خرم‌آبادی اظهار داشت: با تمهیداتی که به عمل آمده و در حال انجام است، ان‌شاءا… به زودی شاهد تحولی عظیم درباره نجات فضای مجازی کشور از سلطه و نفوذ برخی از شبکه‌های اجتماعی بیگانه و مهاجرت مردم از شبکه‌های خارجی به شبکه‌های داخلی خواهیم بود. البته باید هشیار بود، چراکه اندک اشخاصی که این اتفاق نظر مبارک منافع آنها را به خطر انداخته، با مطرح کردن موضوع انحرافی رفع فیلتر توئیتر می‌خواهند فضای مجازی کشور را از چاله نفوذ برخی از شبکه‌های خارجی به چاه ویل توئیتر و سایر شبکه‌های صهیونیستی هدایت کنند. به گفته وی، قطعا مسئولان ذی‌ربط و اعضای انقلابی و بابصیرت شورایعالی فضای مجازی از دخالت غیرقانونی در اموری که تکلیف آنها توسط مراجع قضایی تعیین شده است، خودداری خواهند کرد و در این موقعیت حساس اجازه نخواهند داد بحث انحرافی رفع فیلتر توئیتر و یوتیوب به عنوان دستور جلسات آن شورا مطرح شود.
باز و بسته کردن فیلترینگ‌ها و نجات دوره‌ای شبکه‌های اجتماعی
مصطفی اسلامی، کارشناس فضای مجازی
موضوع رفع فیلتر توئیتر از مدت‌ها قبل مطرح بوده، ولی اینکه در خبر منتشرشده آمده که قرار است شبکه اجتماعی یوتیوب را رفع فیلتر کنند، کمی باعث تعجب است. البته جای تعجب برای اجرای این طرح برای هر دو شبکه وجود دارد، اما درباره یوتیوب این نکته وجود دارد که با وجود فعالیت شبکه‌هایی که در این حوزه فعالیت دارند، آیا رفع فیلتر این شبکه خارجی می‌تواند موجب شکایت از طرف آنها شود؟ چراکه در حال حاضر شبکه‌هایی مانند آپارات با فیلتر شدن یوتیوب در سال‌های گذشته امروز توانسته مخاطبان بسیاری داشته باشد. هرچند ثابت شده در ایران کاربران برای دسترسی به شبکه‌های اینترنتی و موبایلی مورد نظرشان سرانجام راه‌حلی پیدا می‌کنند، اما این واقعیت هم وجود دارد که فیلترینگ موجب ریزش مخاطب در هر نوع فعالیت اینترنتی خواهد شد. به هر حال وقتی همواره صحبت از حمایت از شبکه‌های اجتماعی داخلی است، چطور می‌توان باور کرد که شبکه‌ای با این حجم از کاربر و محتوا در ایران رفع فیلتر شود؟ چراکه با این اقدام شبکه‌های داخلی از میدان خارج می‌شوند.
از این مسائل که بگذریم، باید در رابطه با اظهارنظرهای مسئولان در رابطه با امنیت شبکه‌های خارجی صحبت کنیم. همواره بحث در این باره است که شبکه‌های اجتماعی خارجی امنیت و اعتماد کافی را ندارند و بستری برای نفوذ و انتشار اطلاعات کاربران ایرانی هستند. بنابراین چرا پس از دوره‌ای که فیلترینگ بر این شبکه‌ها اعمال شده، قصد دارند آنها را رفع فیلتر کنند؟ آیا همزمانی این موضوع با فیلترینگ تلگرام ارتباطی دارد؟ این واقعیت دور از ذهن نیست که به دلیل فراگیر شدن فیلترشکن‌ها در کشور مسئولان قصد دارند با آزادسازی دسترسی به این دو شبکه مردم را از استفاده از این حجم از فیلترشکن‌ها دور کنند و کاربران را به سمت این شبکه‌ها سوق دهند، اما این واقعیت وجود دارد که هیچ‌گاه آن حجم از کاربر به این سمت کشیده نمی‌شود، چراکه کاربری تلگرام چیز دیگری بوده و پیام‌رسانی با قابلیت پیام نوشتن و جمله نوشتن در اینترنت همانند توئیتر بسیار تفاوت دارد.
شبکه‌ای مانند توئیتر اصلا برای کاربر عام پایه‌ریزی نشده است و همان‌طور که مشاهده می‌شود، کاربران آن را افرادی خاص با حوزه مسئولیت خاص تشکیل می‌دهند. فضای توئیتر فضایی کاملا سیاسی و اقتصادی است و کاربر عادی شاید در ماه اول این شبکه را انتخاب کند، اما در بلندمدت مجبور به ترک آن خواهد شد. همچنین توئیتر و یوتیوب در اجرای دستور مراجع قضایی فیلتر شده‌اند و این سوال پیش می‌آید که آیا مراجع دیگر می‌توانند در اموری که توسط مراجع قضایی تعیین‌تکلیف شده‌اند، دخالت کنند؟ همان‌طور که درباره فیلترینگ تلگرام شاهد هستیم که همواره صحبت از حکم قضایی می‌شود و اینکه مرجعی نمی‌تواند آن را فسخ کند. علت فیلتر توئیتر و یوتیوب عدم تبعیت آنها از قوانین کشور و جلوگیری از انتشار میلیون‌ها محتوای مجرمانه و سد کردن راه جاسوسی، نفوذ و تسلط بیگانگان بر فضای مجازی کشور بوده است. درست همان دلایلی که برای فیلترینگ تلگرام عنوان شده است.
به طور کلی گویی این روند بر کشور حاکم شده است که مدتی شبکه‌ای اجتماعی فعال باشد و مدتی دیگر فیلتر، مانند «وی‌چت». زمان فعالیت آن عنوان شد که خطرناک‌ترین شبکه اجتماعی فعال در کشور است و چندی پیش با تمام آن صحبت‌هایی که شده بود، فیلتر آن را برداشتند و شاهد فعالیت آن هستیم. باز و بسته کردن فیلترینگ در ایران دیگر امری دور از ذهن نیست و می‌توان برای آینده تلگرام نیز شاید امیدوار بود.
