ضرورت مشارکت ملی برای بازگشت زندگی به مراتع کشور

به گزارش کسب و کار نیوز، کارشناسان، پژوهشگران، بهره برداران و دوستداران مراتع در هفتمین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایران به مدت ۲ روز در مرکز آموزشی دکتر جوانشیر استان البرز واقع در کرج، گردهم آمده اند تا از دغدغه های این حوزه مهم سخن بگویند و با ارائه راهکارهای مناسب به مردم و مسئولان هشدار دهند که حال مراتع ایران خوب نسیت و نیاز به چاره اندیشی و هم صدایی برای بازگشت زندگی به مراتع ملی دارد.
در این برنامه ملی کارشناسان تبادل نظر می کنند تا وحدت زایی در حفاظت از مراتع در کشور شکل بگیرد و تقویت شود زیرا صحبت ها و موضوعات دراین همایش همه به گونه ای است تا وحدت بین کارشناسان بوجود بیاید تا گام های عملی در حوزه مرتع که با مشکلات زیادی روبرو است برداشته شود.
**ارتقاء سازمان جنگل ها و مراتع به وزارتخانه
استاد بازنشسته دانشگاه و رییس سازمان سابق انجمن علمی مرتع داری ایران در این همایش گفت: جنگل ها و مراتع روز به روز وضعیت بدتری پیدا کرده است که برای سازماندهی و توجه ویژه به آن باید این سازمان به وزارتخانه ارتقاء یابد.
مهدی بصیری افزود: برای حفاظت از مراتع و عملیاتی کردن طرح های مناسب و افزایش مشارکت مردم نباید مایوس شویم زیرا با هم افزایی و دلسوزی می توان جان دوباره ای به مراتع بخشید و از تخریب ها پیشگیری کرد.
وی یکی از عوامل مخربگر در مراتع را جهل عمومی نسبت به منابع طبیعی و نقش مرتع در حیات بشر دانست و اظهار داشت: مرتع نزد مردم ناشناخته است و عدم شناخت نسبت به آن است که موجب شده حال مراتع ایران به مرحله اورژانسی برسد.
وی با اشاره به اینکه مردم مرتع را با تولید اندکی علوفه می شناسند، خاطرنشان کرد: برخی نیز به مرتع نگاه کاسب کارانه دارند و همچنین اقشار مختلف حتی افراد تحصیل کرده اطلاع لازم از کارکردهای لازم و کافی از مرتع ندارند.
وی تصریح کرد: طرح هایی که از جهاد سازندگی در گذشته تا کنون اجرا شده خسارت های زیادی به مرتع وارد کرده که از آن جمله می توان به طرح های طوبی، تسطیح اراضی شیب دار و تبدیل اراضی شیب دار به باغ اشاره کرد.
وی اضافه کرد: تا کنون هیچگاه از مراتع دفاع نشده و به حفظ مراتع توجهی نکرده اند.
بصیری با بیان اینکه ۱۰۰ میلیون هکتار از اراضی مرتعی کشور نیاز به حفظ دارد، یادآور شد: تخریب جنگل ها و فرسایش آن خسارت شدید به ملت وارد کرده است.
وی گفت: درایران عوارض ناشی ازتخریب منابع طبیعی مانند ریزگردها، سیل، فرسایش و کاهش بارندگی را به گردن اقلیم می اندازیم، لذا وقت آن است که فارغ ازگرایش های خطی و منفعت طلبی های شخصی، دیدگاه های جناحی و دیدگاه های اقتصادی، نسبت به بستر حیات در کشور تغییر نگاه دهیم و با عزم اراده ای مبتنی بر شناخت و احیای منابع طبیعی کشور تلاش کنیم تا مراتع و جنگل ها خسارت بیشتر نبینند و نابود نشوند.
وی تاکیدکرد: برای اشتغالزایی پایدار و سبز، مدیریت و افزایش سطح مشارکت مردم و بهره برداران، تولید ارگانیک و حفظ ذخایر ژنتیکی منحصر به فرد و نمونه های گیاهان دارویی درحوزه منابع طبیعی تشکیل وزاتخانه را پیگیری کنیم تا مراقبت از زمین تقویت شود.
**توانمندسازی عشایر برای حفظ مراتع
رییس سازمان امور عشایر کشور نیز گفت: عشایر در صورت تامین نیازها و آموزش بهترین عرصه برای تحقق اقتصاد مقاومتی و حفاظت از مراتع در کشور هستند.
کرمعلی قندالی افزود: عشایر با کمترین هزینه بیشترین بهره وری از منابع تولید و ایجاد اشتغال را دارند.
وی تصریح کرد: نباید عشایر را تنها پرورش‌ دهنده دام دانست، بلکه باید با آموزش، ترویج و تامین منابع برای توانمندسازی آنان با هدف تولید و اشتغال علاوه بر تولید گوشت قرمز، در بحث تولید صنایع دستی، گیاهان دارویی و گردشگری تلاش کنیم.
وی با اشاره به جمعیت یک و هشت دهم درصدی عشایر در کشور، گفت: سهم عشایر در تولید صنایع دستی ۳۵ درصدی است و با تولید بیش از ۱۹۰ هزارتن گوشت قرمز، سهم ۲۵ درصدی در تامین گوشت قرمز مورد نیاز کشور دارند.
رییس سازمان امور عشایر با اشاره به اقدامات دولت تدبیر و امید برای کمک به اقتصاد عشایر، گفت: از صندوق توسعه ملی برای زنجیره تولید گوشت قرمز ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال تسهیلات با کارمزد چهار درصد و برگشت پنج ساله به عشایر تخصیص یافته و بخش زیادی از آن جذب شد، آمار حاکی از آن است که دولت با نگاه ویژه به عشایر در حوزه تامین و تخصیص منابع اقدامات خوبی داشته است.
قندالی تشکیل نهاد شورای عالی عشایر و شورای عشایر استان ها را از اقدام‌های شاخص دولت تدبیر و امید برشمرد و افزود: بیش از یک هزار جلسه شورای عشایر به صورت استانی و ملی برگزار شد که که عمده مصوبات در شورا اجرایی شده است.
وی خاطر نشان کرد: در تامین نهاده در سه سال گذشته بیش از ۷۰۰ هزار تن نهاده یارانه‌ای به عشایر اعطا شد.
**تقویت تعاونی ها برای حفاظت از منابع طبیعی
معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز گفت: برای بالا بردن سطح مشارکت اقتصادی مردم در منابع طبیعی باید تعاونی ها را تقویت کنیم.
سید حمید کلانتری با بیان اینکه تا کنون یک هزار و۳۰۰ تعاونی در بخش منابع طبیعی کشور فعال شده است، اظهار داشت: مردم بهره برداران واقعی مراتع هستند که باید عرصه ها را در اختیار بگیرند و در این زمینه سازمان جنگل ها و مراتع نقش هدایت گر و نظارت کننده دارد.
وی تصریح کرد: اگر بتوانیم مشارکت مردم را فراهم کنیم با مسئولیت بیشتر و استفاده از دانش بومی و تخصصی وارد عمل می شوند و کارهای بهتری می توانند انجام بدهند که این حرکت نقش بسزایی در حفاظت و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی دارد.
وی با اشاره به اینکه امروز بخش زیادی از مراتع کشور دچار آسیب شده است، یادآور شد: ضرورت دارد درقالب تعاونی طرح هایی در بخش آبخیزداری و منابع طبیعی تعریف شود.
وی تصریح کرد: اکنون ۱۷ تعاونی در جنگل های شمال کشور در زمینه گیاهان دارویی، زراعت چوب و تولید نهال با سابقه بیش از ۱۵ سال فعالیت کار می کنند که نمونه های خوبی از مشارکت مردم در بخش جنگل ها و مراتع محسوب می شوند.
وی اضافه کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای تقویت تعاونی ها در بخش مراتع و جنگل ها به دنبال انعقاد تفاهم نامه ای با سازمان جنگل ها و مراتع کشور است.
کلانتری ادامه داد: تشکیل تعاونی های صنایع دستی و گیاهان دارویی می تواند زمینه را برای اشتغالزایی بیشتر روستائیان فراهم کند.
وی اظهار داشت: امروز تسهیلات خوبی از سوی دولت و مجلس برای اشتغالزایی روستایی در نظر گرفته شده است.
وی تاکید کرد: مرتع عرصه خوبی است که باید ازآن به بهترین شکل بهره برداری کرد زیرا با هدایت آن می توان در حوزه درآمد اقتصادی اقدامات موثری برداشت.
** جذابیت اقتصادی و مالکیت در مرتعداری
رییس انجمن مرتعداری ایران هم گفت:برای حفظ مراتع کشور باید در این بخش جذابیت اقتصادی برای جوانان ایجاد کنیم و برای بهره برداران موضوع مالکیت را مورد توجه قرار دهیم.
حسین ارزانی با اشاره به اینکه مراتع کشور فرآیند تخریب را با سرعت طی می کند، اظهار داشت: امروزه جوانان تمایلی برای فعالیت در حوزه مرتعداری ندارند زیرا این بخش به دلیل مشکلات و چالش هایی که با آن روبرو است ، بازده اقتصادی خوبی ندارد.
وی تصریح کرد: جذب جوانان کشور در امور مرتع داری نیاز به تغییر رویکرد اقتصادی، فرهنگی، ترویجی و حتی آموزشی دارد.
وی با اشاره به اینکه حتی فارغ التحصیلان رشته های مختلف دانشگاهی حوزه مراتع نیز گرایشی برای انجام فعالیت در مراتع ندارند، خاطرنشان کرد: باید با استفاده از علوم نوین و تکنولوژی، انگیزه حضور و فعالیت جوانان را در این بخش بوجود آورد.
وی از مراتع به عنوان یک ثروت ملی یاد کرد و یادآورشد: برای حمایت از مراتع و بهره برداران باید برنامه داشته باشیم تا اشتغال پایدار در این حوزه شکل بگیرد.
ارزانی به ضرورت حفاظت از مراتع اشاره کرد و اظهار داشت: اولین اقدامی که برای مراقبت از مراتع کشور باید صورت بگیرد، همان افزایش سطح مشارکت مردم است.
وی اضافه کرد: افزایش دانش عمومی نسبت به اهمیت و نقش مراتع در کشور نیازمند بسیج کردن رسانه های گروهی است تا مردم به وظیفه ملی خود درمراقبت ازمراتع آگاه شوند.
وی یادآور شد: اشتغال سبز و توسعه پایدار در بخش مرتع منوط به توجه به بخش امور مرتعداری است که نیاز به مدیریت و اجرای طرح های زود بازده ، میان مدت و بلند مدت دارد.
**چرای بی رویه عاملی مهم در تخریب مراتع
رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز گفت: چرای بی رویه سبب فقر و تخریب بخش عمده ای از مراتع کشور شده است.
خلیل آقایی افزود: برای احیای مراتع باید فعالیت های آموزشی در مناطق عشایری و دام خیز کشور بیشتر شود ضمن آنکه مدیریت مراتع را باید به بهره برداران و مردم بسپاریم.
وی تعداد واحدهای دامی کشور را ۲ برابر ظرفیت مراتع عنوان کرد و اظهار داشت: اکنون۸۰ میلیون واحد دامی در کشور داریم که مراتع جوابگوی نیمی از این جمعیت دامی است.
وی بیان داشت: قراردادن منابع طبیعی دراختیار دولت هرچند اقدام خوبی بود اما میزان مشارکت مردم را کاهش داد.
وی تصریح کرد: طبق قانون اساسی مرتع جزء ثروت های عمومی است و این ثروت عمومی برای مردم است.
وی حفظ خاک را با استفاده از پوشش گیاهی را مهم ترین گام برای مبارزه با تغییرات اقلیمی برشمرد و خاطر نشان شد: در کشور مشکل آب داریم و میزان تبخیر آب نیز بالا است که دراین زمینه باید اقدامات پیشگیرانه انجام داد.
آقایی گفت: به دلایل غیرقابل قبول عملیات اجرایی درحوزه مرتع کشور کاهش داشته و ایستگاه های تولید بذرنیز مرتع تعطیل شده است و تغییرات اقلیمی هم مشکل زا شده است.
وی یادآور شد: برای حفظ منابع طبیعی همه باید متحد شویم و برای اصلاح واحیا عرصه های منابع طبیعی از همه امکانات استفاده کنیم.
**احیای منابع طبیعی در کشور
رییس پیشین سازمان جنگل ها و مراتع کشور گفت: منابع طبیعی کشور به دلیل آسیب های فراوانی که دیده است نیاز به احیا دار د تا این ثروت ملی حفظ شود.
فلاح اظهار داشت: دولت توان مراقبت از عرصه عظیم منابع طبیعی کشور را ندارد لذا برای حفاظت از آن نیاز به مشارکت مردم داریم.
وی با بیان اینکه ۵۰ درصد از عرصه های کشور را منابع طبیعی تشکیل می دهد، خاطرنشان کرد: منابع طبیعی کشور نیاز به مدیریت احیاگری با مشارکت مردم در کنار حمایت های ویژه دولت از بهره برداران و فعالان در این بخش دارد.
وی تصریح کرد: برای دیدن منابع طبیعی بکر و رونق اقتصاد و زندگی در این عرصه باید طرح هایی را اجرا کرد که به مراتع خسارت نزند و توسعه پایدار و تولید سبز را در پی داشته باشد.
وی اضافه کرد: باید با هر گونه قانون شکنی که به منابع طبیعی خسارت وارد می کند برخورد شود تا افراد سودجو فرصت مانور دادن در این عرصه را نداشته باشند.
وی ایجاد امکانات لازم را برای حفاظت از منابع طبیعی در کشور ضروری دانست و یادآور شد: مرتع و مرتعداری زمانی رونق می گیرد که سطح مشارکت مردم در این حوزه بالا باشد.
وی استمرار بی توجهی ها نسبت به منابع طبیعی را یک خطر جدی دانست و افزود: برای پیشگیری از آسیب ها به این بخش باید به مردم آگاهی داد تا مردم برای مراقبت از این ثروت ملی بسیج شون .
۲۸۱۹/۱۵۳۵