شایلی قرایی
دامداران، میهن، روزانه، پاژن، کاله، پگاه، کالبر و… نمونههایی از برندهای موفق صنایع لبنی در کشور هستند که امروز در بازار سهم بسیار بالایی را از آن خود کردهاند. برندهایی که امروز به این مرحله از تولید و صادرات رسیدهاند راهی پر از مشکل و مانع را پشت سر گذاشتهاند، چراکه بر همگان روشن است مسیر تولید داخلی در ایران چقدر ناهموار است. تولید داخلی سخت است چه برسد به اینکه تولیدکنندهای بتواند برندی را وارد بازار کند. صنایع لبنی از آن دسته صنایع در کشور است که توانسته خود را بالا بکشد و برندسازی را آغاز کرده است. این برندها در بازارهای داخلی سهم خود را دارند، اما در بازارهای بینالمللی هنوز نتوانستهاند آنطور که شایسته است، سهمی را از آن خود کنند. بنابراین برای رسیدن به صادرات مطلوب و درخور نام این برندها لازم است حمایتها و مشوقهای صادراتی افزایش یابد.
اگر مشوقهایی که قرار است به صادرکنندگان داده شود به تولیدکنندگان محصولات لبنی داخلی پرداخت شود، به طور حتم میتوان بسیاری از مشکلات آنها را برطرف کرد و در این زمینه به رشدهای قابل قبولی رسید.
به گفته فعالان این صنعت، امیدوار هستیم که بتوانیم با تخصیص اعتبار مشوقهای صادراتی میزان صادرات این محصولات را افزایش دهیم. تردیدی نیست که کارخانههای داخلی ظرفیت خوبی برای صادرات دارند، اما برای توسعه این بخش، نیازمند حمایت هستیم تا بتوانیم توان خود را در این زمینه بالا ببریم.
کشورهای عراق، افغانستان، کویت، امارات و پاکستان ازجمله کشورهای هدف برای صادرات مواد لبنی ایران معرفی شده است. تلاش زیادی کردیم که محصولات خود را به روسیه صادر کنیم و بازار این کشور را به دست آوریم، اما در این مسیر هنوز نتوانستهایم به اهداف مدنظر دست یابیم. در حال حاضر محصولات لبنی ایران در ابعاد تجاری صادر نمیشود و همچنان در حال بازاریابی هستیم.
صنایع لبنی ایرانی در سفرههای جهانی
علیرضا موسوی، فعال بازار صنایع لبنی
این برندها آنقدر در این حوزه شناختهشده هستند که دیگر نیازی به بازاریابی و تبلیغات فراوان ندارند. میهن و دامداران در ابتدای ورود خود به بازار برای اینکه موقعیت خود را در بازار تثبیت کنند، اقدامات بسیاری انجام دادهاند که بازاریابی خوب و انتخاب مدل تبلیغاتی صحیح، توانست راه را برای توسعه این برندها هموارتر کند. امروز در ایران برندهای موفقی در حوزه صنایع لبنی فعالیت میکنند که علاوه بر بازار داخلی میتوانند در بازارهای خارجی هم حرفی برای گفتن داشته باشند.
کیفیت محصولات کاله، پگاه و بقیه برندهای داخلی صنایع لبنی مورد قبول مصرفکننده است و همین که کیفیت حرف اول را در بخش محصولات مصرفی بزند، بازار به نفع برند مربوطه میچرخد. قیمتهایی هم که برای محصولات این برندهای موفق در نظر گرفته شده با توجه به کیفیت آنها و زمان حضور در بازار برای مصرفکننده قابل قبول شده و به اصطلاح این برندها در بازار جا افتادهاند. زمان زیادی به همراه دیگر عوامل برای جا افتادن برندها در بازار لازم است و عوامل مختلفی نیز برای ادامه این روند دخیل هستند. البته مشکلات زیادی در مسیر تولید وجود دارد که مدیریت و برنامهریزی صحیح و البته حمایتهایی که واقعا ضرورت دارد، میتواند کارآفرینان و صنعتیها را از این مشکلات رهایی دهد. به عنوان مثال برای بهرهوری بیشتر و صرفهجویی در حاملهای انرژی نباید دستگاههای بیکیفیت وارد کشور شوند. اگر واردات دستگاهها و ماشینآلات با استفاده از تجربه و مطالعه کارشناسان اتحادیه باشد، بهتر و مطلوبتر است.
در حال حاضر میهن بزرگترین برند تجاری بستنی در خاورمیانه است که برای رسیدن به این جایگاه مشکلات بسیاری را پشت سر گذاشته است. بنابراین باید حمایتها در این رابطه ادامه داشته باشد تا برندهایی از این دست بتوانند با نفوذ در بازارهای بزرگتر و در اختیار گرفتن سهم بازارهای اروپایی برند خود را مطرح کنند. با مطرح شدن نام این برندها و خرید از آنها ازسوی بازارهای بزرگتر امکان شراکت با بزرگترین و بنامترین برندهای بینالمللی فراهم میشود و ارزآوری نیز افزایش خواهد یافت. مشارکت برندهای بینالمللی این امکان را به برندهای موفق و برتر صنایع لبنی خواهد داد تا از تکنولوژیهای بهروز و استانداردهای جهانی که در این برندها استفاده میشود، بهرهمند شوند و از طرفی با داشتن پتانسیل نیروی انسانی مستعد خواهند توانست گوی رقابت را از شرکای خارجی خود بربایند. در تمامی کشورها چند برند مطرح انتخاب و به کشورهای هدف معرفی شده و بقیه تولیدکنندگان آن برند را حمایت و پشتیبانی میکنند، ولی در کشور به این موضوع بسیار کم توجه میشود. بستهبندی هم البته در موفقیت و پا گرفتن برندها در بازار بسیار اهمیت دارد. درست است که کیفیت حرف اول را میزند، اما به دلیل اینکه در نگاه اول بستهبندی نظر مصرفکننده را جلب میکند، بنابراین این قسمت بسیار قابل توجه است. برندهای خارجی در هر حوزه و صنعتی سعی کردهاند تا بستهبندیهای شیک و مورد قبول مصرفکننده را در بازار عرضه کنند. عوامل بسیاری در موفقیتهای صادراتی برندهای مطرح داخلی موثر است که بستهبندی هم یکی از مهمترین آنهاست.
پرداخت مشوقهای صادراتی برای رونق صادرات
رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی
صنایع لبنی به دلیل اینکه میتوانند ارزآوری برای اقتصاد کشور داشته باشند، بسیار بااهمیت هستند. بنابراین صادرات باید در این بخش توسعه پیدا کند. در حال حاضر ۸۰ درصد محصولات لبنی به بازار عراق صادر میشود. با توجه به رفع مشکلات تعرفهای، سایر موانع از جمله رقابت با رقبا در بازار عراق شدت خواهد یافت که اخذ سهم بازار و رقابت با رقبا مستلزم صرف هزینه و انرژی شرکتهای صادرکننده است. البته این بازار کافی نیست و باید گسترش بازارهای صادراتی در دستور کار قرار داشته باشد. مشوقهای صادراتی باید افزایش پیدا کند و انگیزه تولید باکیفیت برای صادراتی شدن محصولات در تولیدکننده ایجاد شود. ضرورت دارد مشوقهای صادراتی که هنوز پرداخت نشده، روند اجرای آن آغاز شود، چراکه این امر در رونق صادرات تاثیر بسزایی دارد. مشوقهای صادراتی باید به برخی از نشانهای تجاری معتبر تخصیص پیدا کند تا هر تولیدکنندهای نتواند وارد بازار شود، تا اینگونه بازارهایی که در دست داریم را از دست ندهیم.