به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از اتاق تهران، نخستین نشست اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران در سال ۱۳۹۷ با پرداختن به مساله چگونگی حمایت از کالای ایرانی برگزار شد.
نمایندگان بخش خصوصی در نخستین جلسه رسمی خود در سال جدید، به بررسی چگونگی و الزامات تحقق شعار سال پرداختند و از لزوم بهبود فضای کسبوکار گفتند. اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران معتقد بودند برای حمایت از تولید داخل و جلبنظر مصرفکننده برای خرید و مصرف کالای ایرانی باید شرایط رقابتی در تولید ایجاد شود تا کالای نهایی با کیفیت مطلوب و قیمت متناسب به بازار عرضه شود. اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران تاکید کردند که نه تنها باید به دنبال شاخص شدن کالای ایرانی در داخل مرزها که باید در جهت شناساندن آن در جهان و بازارهای رقابتی با تکیه بر مزیتهای تولید در داخل کشور بود.
بخش خصوصی پیشقدم حمایت از کالای ایرانی است
در آغاز این نشست، رئیس اتاق تهران با تبریک سال نو، میلاد حضرت علی (ع) و مبعث پیامبر اکرم، به شعار سال که از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شده است، پرداخت و گفت: شعاری که انتخاب شده قطعاً از سوی هر ایرانی، هر وطنپرست و هر تولیدکنندهای مورد استقبال قرار میگیرد. آرزوی همه ما این است که مصرف کالای ایرانی نه تنها در کشور خودمان بلکه در همه کشورها مقبول و مطلوب باشد.
مسعود خوانساری افزود: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی باید در مسیر تحقق این شعار پیشقدم شود و در ارائه راهکارها مؤثر باشد زیرا ما نمایندگان بخش خصوصی ذینفعان اصلی این شعار هستیم و باید تلاش بیشتری داشته باشیم.
او همچنین به نگرانیهای موجود در تحقق این شعار و دچار شدن به سرنوشت برخی شعارهای خوب گذشته نیز اشاره داشت و اضافه کرد: نگرانیم که این شعار هم مانند دیگر برخی شعارهای مناسب سالهای گذشته با تعدادی جلسه، همایش، بنر، پلاکارد، سخنرانی و.. همراه و بعد از مدتی به فراموشی سپرده شود. نگرانی دیگر ما این است که صرفاً برای رفع تکلیف، یک سری تصمیمهای غیرکارشناسی، عجولانه و بدون بررسی گرفته شود. مثلاً بخواهند با برخی تصمیمات محدودکننده و بگیر و ببند، مشکل تولید را حل کنند که ممکن است در کوتاهمدت جواب بدهد ولی قطعاً در بلندمدت اثر منفی روی تولید داخلی میگذارد.
در آغاز این نشست، رئیس اتاق تهران با تبریک سال نو، میلاد حضرت علی (ع) و مبعث پیامبر اکرم، به شعار سال که از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شده است، پرداخت و گفت: شعاری که انتخاب شده قطعاً از سوی هر ایرانی، هر وطنپرست و هر تولیدکنندهای مورد استقبال قرار میگیرد. آرزوی همه ما این است که مصرف کالای ایرانی نه تنها در کشور خودمان بلکه در همه کشورها مقبول و مطلوب باشد.
مسعود خوانساری افزود: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی باید در مسیر تحقق این شعار پیشقدم شود و در ارائه راهکارها مؤثر باشد زیرا ما نمایندگان بخش خصوصی ذینفعان اصلی این شعار هستیم و باید تلاش بیشتری داشته باشیم.
او همچنین به نگرانیهای موجود در تحقق این شعار و دچار شدن به سرنوشت برخی شعارهای خوب گذشته نیز اشاره داشت و اضافه کرد: نگرانیم که این شعار هم مانند دیگر برخی شعارهای مناسب سالهای گذشته با تعدادی جلسه، همایش، بنر، پلاکارد، سخنرانی و.. همراه و بعد از مدتی به فراموشی سپرده شود. نگرانی دیگر ما این است که صرفاً برای رفع تکلیف، یک سری تصمیمهای غیرکارشناسی، عجولانه و بدون بررسی گرفته شود. مثلاً بخواهند با برخی تصمیمات محدودکننده و بگیر و ببند، مشکل تولید را حل کنند که ممکن است در کوتاهمدت جواب بدهد ولی قطعاً در بلندمدت اثر منفی روی تولید داخلی میگذارد.
آسیبشناسی تولید داخلی
خوانساری در ادامه با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی باید به دنبال آسیبشناسی این موضوع باشد که چرا تولید ایرانی نتوانسته است در بازارهای داخلی و خارجی برای خود جا پیدا کند، به توضیح چند عامل اصلی در این زمینه پرداخت و گفت: اولین بحث مربوط به قیمت تمام شده کالاست، همانطور که میدانید همه دنبال این هستند که کالایی را مصرف کنند در مقایسه با کالای خارجی و حتی همتای داخلی، قیمت مناسبتری داشته باشد.
او افزود: در بحث قیمت تمام شده کالاها هم یک مساله اثرگذار و مهم قیمت ارز است. در طول ۴۰ سال گذشته یکی از مؤثرترین عواملی که به تولید لطمه زده، قیمت ارز بوده است. همیشه در این سالها به ارز به عنوان یک علت نگاه شده است و فکر کردهایم که اگر ارز قیمتش بالا و پایین برود یعنی ارزش پول ملی کم و زیاد میشود و در نتیجه به عنوان یک پدیده بد قیمت ارز توجه شده است. در حالی که ارز علت نیست بلکه خودش معلول است. سرکوب کردن قیمت ارز عامل اصلی است که به تولید داخلی لطمه میزند زیرا تولید داخلی با بار تورمی ۱۰ یا ۲۰ درصدی با هیچ کالای خارجی نمیتواند رقابت کند. ما ۴۰ سال است در بحث ارز همین تجربهها را داریم اما متأسفانه مرتب همان را تکرار میکنیم. غیر از شش سال در دولت سازندگی که تقریباً این موضوع پذیرفته شد که قیمت ارز باید متناسب با تفاضل تورم داخلی و خارجی برآورد شود، در بقیه دورانها ما مشکل ارزی را همیشه داشتهایم. فکر میکنم مهمترین بحثی که امسال بتوانیم به آن برسیم ایجاد یک گفتمان برای تعیین تکلیف بازار ارز است. ما باید به این پرسشها پاسخ دهیم که مکانیزم تعیین قیمت چیست و چگونه میتوانیم از شکلگیری نوسان جلوگیری کنیم.
خوانساری با اشاره به اثرگذاری سیاستهای ارزی و تجاری بر هم گفت: توجه داشته باشید به دنبال سرکوب قیمت ارز، بعد از اینکه کمبود به وجود میآید خود به خود فنر برداشته میشود و قیمت افزایش ناگهانی پیدا میکند و پس از آن برای اینکه با افزایش قیمت مقابله شود تعرفهها بالا میرود، این اتفاق هم وقتی میافتد بلافاصله قاچاق افزایش پیدا میکند و علاوه بر نرخ غیرواقعی ارز، پدیده قاچاق شکل میگیرد که به تولید لطمه میزند، فساد به وجود میآورد، مافیاها شکل میگیرند و رانتهایی ایجاد میشود که به جامعه ضربه اخلاقی و اقتصادی وارد میکند.
خوانساری در ادامه با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی باید به دنبال آسیبشناسی این موضوع باشد که چرا تولید ایرانی نتوانسته است در بازارهای داخلی و خارجی برای خود جا پیدا کند، به توضیح چند عامل اصلی در این زمینه پرداخت و گفت: اولین بحث مربوط به قیمت تمام شده کالاست، همانطور که میدانید همه دنبال این هستند که کالایی را مصرف کنند در مقایسه با کالای خارجی و حتی همتای داخلی، قیمت مناسبتری داشته باشد.
او افزود: در بحث قیمت تمام شده کالاها هم یک مساله اثرگذار و مهم قیمت ارز است. در طول ۴۰ سال گذشته یکی از مؤثرترین عواملی که به تولید لطمه زده، قیمت ارز بوده است. همیشه در این سالها به ارز به عنوان یک علت نگاه شده است و فکر کردهایم که اگر ارز قیمتش بالا و پایین برود یعنی ارزش پول ملی کم و زیاد میشود و در نتیجه به عنوان یک پدیده بد قیمت ارز توجه شده است. در حالی که ارز علت نیست بلکه خودش معلول است. سرکوب کردن قیمت ارز عامل اصلی است که به تولید داخلی لطمه میزند زیرا تولید داخلی با بار تورمی ۱۰ یا ۲۰ درصدی با هیچ کالای خارجی نمیتواند رقابت کند. ما ۴۰ سال است در بحث ارز همین تجربهها را داریم اما متأسفانه مرتب همان را تکرار میکنیم. غیر از شش سال در دولت سازندگی که تقریباً این موضوع پذیرفته شد که قیمت ارز باید متناسب با تفاضل تورم داخلی و خارجی برآورد شود، در بقیه دورانها ما مشکل ارزی را همیشه داشتهایم. فکر میکنم مهمترین بحثی که امسال بتوانیم به آن برسیم ایجاد یک گفتمان برای تعیین تکلیف بازار ارز است. ما باید به این پرسشها پاسخ دهیم که مکانیزم تعیین قیمت چیست و چگونه میتوانیم از شکلگیری نوسان جلوگیری کنیم.
خوانساری با اشاره به اثرگذاری سیاستهای ارزی و تجاری بر هم گفت: توجه داشته باشید به دنبال سرکوب قیمت ارز، بعد از اینکه کمبود به وجود میآید خود به خود فنر برداشته میشود و قیمت افزایش ناگهانی پیدا میکند و پس از آن برای اینکه با افزایش قیمت مقابله شود تعرفهها بالا میرود، این اتفاق هم وقتی میافتد بلافاصله قاچاق افزایش پیدا میکند و علاوه بر نرخ غیرواقعی ارز، پدیده قاچاق شکل میگیرد که به تولید لطمه میزند، فساد به وجود میآورد، مافیاها شکل میگیرند و رانتهایی ایجاد میشود که به جامعه ضربه اخلاقی و اقتصادی وارد میکند.
او در ادامه با اشاره به مبارزه با مواد مخدر در طول سالیان گذشته میگوید: در طول ۴۰ سال گذشته همیشه با مواد مخدر و قاچاق آن به عنوان یکی از عوامل تهدیدکننده کشور برخورد شده است و مجازاتهای سنگین اعمال شده اما واقعیت این است که جلوی آن گرفته نشده است و حالا با اینکه فکر کنیم میتوان با افزایش تعرفههای آنچنانی بگیر و ببند ایجاد کنیم و جلوی مبادله کالاها را بگیریم، نشدنی است.
او با اشاره به موضوع دیگری که در قیمت تولید کالا مؤثر است، گفت: هزینه پول چه برای سرمایهگذاری و چه سرمایه گردش در ایران بالا است و حداقل در طول سالهای گذشته ما یک هزینه ۲۰ درصدی را همیشه به عنوان سود تسهیلات داشتهایم که برای تولید بسیار بالا است. مساله دیگری که تولید ما با آن روبهروست بحث ذخیره انبار است، در کشورهای پیشرفته این ذخیره انبار از ۲۴ ساعت تا حداکثر ۱۰ روز است در شرایطی که در کشور ما کمتر از شش ماه نیست که هزینه مالی بسیار بالایی به تولید تحمیل میکند. در کنار اینها هزینه مبادله هم در کشور ما بسیار زیاد است که به دلیل تحریمها و مشکلاتی که در ارتباط بینالمللی با کشورها داریم به وجود آمدهاند و باعث شده عمدتاً هزینه واردات و صادرات در کشور ما ۱۰ تا ۱۵ درصد گرانتر تمام شود.
خوانساری همچنین بروکراسیهای اداری و نااطمینانی از شاخصهای اقتصادی مانند تورم و کسری بودجه را از عوامل دیگری دانست که به بیاعتمادی تولیدکننده دامن میزند. ضمن اینکه کسری بودجه و کمبود منابع، باعث میشود دولت از طریق مالیات دستش به جیب تولیدکنندگان برود
رئیس اتاق تهران در جمعبندی این بخش از صحبتهای خود افزود: در یک کلام اگر بخواهم بگوییم محیط کسب و کار ما یک محیط مناسبی نیست و در مقایسه با سایر کشورها دچار آسیب است و اگر قرار باشد ما به کالای ایرانی بیشتر اهمیت دهیم و از آن حمایت کنیم، باید محیط کسب و کار را مناسب کنیم و بیشتر به آن بها دهیم.
خوانساری همچنین بروکراسیهای اداری و نااطمینانی از شاخصهای اقتصادی مانند تورم و کسری بودجه را از عوامل دیگری دانست که به بیاعتمادی تولیدکننده دامن میزند. ضمن اینکه کسری بودجه و کمبود منابع، باعث میشود دولت از طریق مالیات دستش به جیب تولیدکنندگان برود
رئیس اتاق تهران در جمعبندی این بخش از صحبتهای خود افزود: در یک کلام اگر بخواهم بگوییم محیط کسب و کار ما یک محیط مناسبی نیست و در مقایسه با سایر کشورها دچار آسیب است و اگر قرار باشد ما به کالای ایرانی بیشتر اهمیت دهیم و از آن حمایت کنیم، باید محیط کسب و کار را مناسب کنیم و بیشتر به آن بها دهیم.
کیفیت در گرو رقابت
رئیس اتاق تهران بعد از اهمیت قیمت به موضوع کیفیت تولید کالا و عواملی که در آن دخیل است پرداخت و گفت: بعد از قیمت همه نگاه میکنند و میبینند که چه کالایی را با چه کیفیتی خریداری میکنند؟ اگر بخواهیم به کیفیت برسیم بحث اصلی رقابت است، چه داخل با داخل و چه داخل با خارج. در درجه اول با رقابت داخلی روبهرو هستیم که بین تولیدکنندگان مختلف شکل میگیرد، اعتقاد ما این است که در یک بازار آزاد رقابتی قطعاً کیفیت خوب شکل میگیرد و به بازار عرضه میشود ولی اگر انحصار به وجود بیاید حتماً مشکلاتی شکل میگیرد
مسعود خوانساری با اشاره به تعرفهها به عنوان یک مشکل در ایجاد رقابت بین داخل و خارج، گفت: در سالهای بعد از انقلاب یکسری از صنایع ما تعرفه نداشته و در یک رقابت رشد کردهاند مانند صنایع لبنی، شکلات، ماکارونی، کاشی و سرامیک و… و در بازارهای جهانی، بازار خوبی دارند اما در مقابل یک سری از صنایع ما مثل خودرو که همیشه دولتها تلاش کردهاند آن را تقویت کنند، با شرایط مناسبی روبهرو نیستند. همه اینها نشان میدهد که قطعاً با تعرفه بالا نمیتوان کیفیت کالای ایرانی را بالا برد؛ وقتی میتوانیم این کار را انجام دهیم که رقابت هم در داخل و هم در ورود به بازارهای جهانی وجود داشته باشد.
او در ادامه یکی دیگر از موضوعات مهم را تعاملات بینالمللی دانست و اضافه کرد: یکی از مشکلاتی که تولید ما با آن روبهروست عملکرد جزیرهای است؛ تعاملات بینالمللی ما تقریباً قطع است و کمتر توانستهایم سرمایهگذاری خارجی جذب کنیم. ما در سال حدوداً بین ۴۰ تا ۸۰ میلیون دلار واردات داریم ولی به خاطر قطع تعاملات بینالمللی قادر نیستیم، قراردادهای بلندمدت امضا کنیم و به همین خاطر هم نتوانستهایم تکنولوژی جدید به صنایع وارد کنیم. همچنین موفق نشدهایم قراردادهای دو یا چندجانبه محکم با شرکای تجاری خود ببندیم. به دلیل نداشتن قراردادهای بلندمدت عملاً نتوانستهایم تکنولوژیها روز را وارد کنیم و به طور کلی باید بگوییم که تعاملاتمان با جهان تاحدودی دچار خدشه است.
خوانساری ادامه داد: امروز با نسلی از مصرفکنندگان جوان مواجهیم هر روز به دنبال تنوع هستند و اگر قرار باشد از کالای ایرانی حمایت کنیم باید به تنوع کالاها هم بیندیشیم. در این بحث یکی از موضوعات مهم مقیاس تولید است؛ در کشورما خیلی از واحدهای تولیدی، کوچک هستند و همین باعث میشود که تولید صرفه اقتصادی نداشته باشد. توجه داشته باشید به دلیل تولید محدود امکان تغییر مرتب خطوط تولید وجود ندارد و به همین دلیل نمیتوانیم تولید روزآمد داشته باشیم. مثلاً در کشور کرهجنوبی کمتر از ۱۰ کارخانه فولاد وجود دارد اما میزان تولید فولاد این کشور چند برابر کشور ماست در حالی که ما در ایران بیش از ۵۰ کارخانه فولاد داریم.
رئیس اتاق تهران بعد از اهمیت قیمت به موضوع کیفیت تولید کالا و عواملی که در آن دخیل است پرداخت و گفت: بعد از قیمت همه نگاه میکنند و میبینند که چه کالایی را با چه کیفیتی خریداری میکنند؟ اگر بخواهیم به کیفیت برسیم بحث اصلی رقابت است، چه داخل با داخل و چه داخل با خارج. در درجه اول با رقابت داخلی روبهرو هستیم که بین تولیدکنندگان مختلف شکل میگیرد، اعتقاد ما این است که در یک بازار آزاد رقابتی قطعاً کیفیت خوب شکل میگیرد و به بازار عرضه میشود ولی اگر انحصار به وجود بیاید حتماً مشکلاتی شکل میگیرد
مسعود خوانساری با اشاره به تعرفهها به عنوان یک مشکل در ایجاد رقابت بین داخل و خارج، گفت: در سالهای بعد از انقلاب یکسری از صنایع ما تعرفه نداشته و در یک رقابت رشد کردهاند مانند صنایع لبنی، شکلات، ماکارونی، کاشی و سرامیک و… و در بازارهای جهانی، بازار خوبی دارند اما در مقابل یک سری از صنایع ما مثل خودرو که همیشه دولتها تلاش کردهاند آن را تقویت کنند، با شرایط مناسبی روبهرو نیستند. همه اینها نشان میدهد که قطعاً با تعرفه بالا نمیتوان کیفیت کالای ایرانی را بالا برد؛ وقتی میتوانیم این کار را انجام دهیم که رقابت هم در داخل و هم در ورود به بازارهای جهانی وجود داشته باشد.
او در ادامه یکی دیگر از موضوعات مهم را تعاملات بینالمللی دانست و اضافه کرد: یکی از مشکلاتی که تولید ما با آن روبهروست عملکرد جزیرهای است؛ تعاملات بینالمللی ما تقریباً قطع است و کمتر توانستهایم سرمایهگذاری خارجی جذب کنیم. ما در سال حدوداً بین ۴۰ تا ۸۰ میلیون دلار واردات داریم ولی به خاطر قطع تعاملات بینالمللی قادر نیستیم، قراردادهای بلندمدت امضا کنیم و به همین خاطر هم نتوانستهایم تکنولوژی جدید به صنایع وارد کنیم. همچنین موفق نشدهایم قراردادهای دو یا چندجانبه محکم با شرکای تجاری خود ببندیم. به دلیل نداشتن قراردادهای بلندمدت عملاً نتوانستهایم تکنولوژیها روز را وارد کنیم و به طور کلی باید بگوییم که تعاملاتمان با جهان تاحدودی دچار خدشه است.
خوانساری ادامه داد: امروز با نسلی از مصرفکنندگان جوان مواجهیم هر روز به دنبال تنوع هستند و اگر قرار باشد از کالای ایرانی حمایت کنیم باید به تنوع کالاها هم بیندیشیم. در این بحث یکی از موضوعات مهم مقیاس تولید است؛ در کشورما خیلی از واحدهای تولیدی، کوچک هستند و همین باعث میشود که تولید صرفه اقتصادی نداشته باشد. توجه داشته باشید به دلیل تولید محدود امکان تغییر مرتب خطوط تولید وجود ندارد و به همین دلیل نمیتوانیم تولید روزآمد داشته باشیم. مثلاً در کشور کرهجنوبی کمتر از ۱۰ کارخانه فولاد وجود دارد اما میزان تولید فولاد این کشور چند برابر کشور ماست در حالی که ما در ایران بیش از ۵۰ کارخانه فولاد داریم.
رئیس اتاق تهران همچنین در جمعبندی کلی بحث خود گفت: برای رسیدن و حمایت از کالای ایرانی همه باید تلاش کنیم و این موضوع را پیگیری کنیم، قطعاً کشور این ظرفیت را دارد که بهترین کالاها را تولید کند ولی به شرط اینکه بتوانیم با جهان ارتباط خوبی داشته باشیم، سرمایهگذاری خارجی جذب کنیم و امنیت را برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی فراهم کنیم.
ارز علت نیست، معلول است
خوانساری همچنین در پایان سخنان خود بار دیگر به موضوع ارز پرداخت و گفت: از ابتدای امسال شاهد جهش ناگهانی نرخ ارز بودیم که از اواخر سال گذشته شروع شد و متاسفانه امسال هم به آن دامن زده شد، بحثهای مختلفی درباره دلایل این جهش مطرح شده است که یکی از آنها موضوعات سیاسی است مانند خروج احتمالی آمریکا از برجام و موضعگیریهای ترامپ. همچنین سفرهای نوروزی و افزایش تقاضا در کنار بحث خروج سرمایه از کشور، دلایل دیگری است که برای افزایش قیمت ارز مطرح میشود. همچنین جنبههای روانی ماجرا و هجوم مردم به بازار و خرید به خاطر نگرانی از افزایش قیمت نیز بعد دیگری از این مساله غامض است.
خوانساری افزود: گفته میشود به خاطر وضع مالیات بر فروش در دبی، مشکلاتی برای نقل و انتقال ارز ایجاد شده که با توجه به اینکه بخش عمدهای از اسکناسهایی که به کشور وارد میشود از طریق کشور امارات است، در افزایش قیمت اثرگذار بوده است. همچنین در کنار اینها، بحث اساسی سرکوب قیمت ارز وجود دارد و فشاری که روی ارز وجود داشته و فنری که رها شده است، ما از سال ۹۲ به بعد به طور متوسط بیش از ۶۵ درصد تورم رسمی داشتهایم اما این تورم روی نرخ ارز اثرگذار نبود و قیمت ثابت نگه داشته شد.
رئیس اتاق تهران گفت: همه این مسایل میتواند روی ارز و جهش ناگهانی قیمت آن، اثر گذاشته باشد اما سهم آنها جای بررسی دارد اما مهمترین بحث این است که ما ارز را به عنوان علت نگاه نکنیم و بدانیم که ارز یک معلول است. ارزش پول با تورم کاهش مییابد و این تورم است که روی قیمت مسکن، کالا، خدمات و ارز تاثیرگذار است. نکتهای که نباید نادیده گرفته شود و اگر این اتفاق بیفتد شاهد همانی خواهیم بود که در این ۴۰ سال رخ داده است و با آن رو به رو بودهایم. امیدوارم این مشکل امسال حل شود و یک بار برای همیشه با یک گفتمان در سراسر کشور بحث ارز را به پایان برسانیم.
خوانساری همچنین در پایان سخنان خود بار دیگر به موضوع ارز پرداخت و گفت: از ابتدای امسال شاهد جهش ناگهانی نرخ ارز بودیم که از اواخر سال گذشته شروع شد و متاسفانه امسال هم به آن دامن زده شد، بحثهای مختلفی درباره دلایل این جهش مطرح شده است که یکی از آنها موضوعات سیاسی است مانند خروج احتمالی آمریکا از برجام و موضعگیریهای ترامپ. همچنین سفرهای نوروزی و افزایش تقاضا در کنار بحث خروج سرمایه از کشور، دلایل دیگری است که برای افزایش قیمت ارز مطرح میشود. همچنین جنبههای روانی ماجرا و هجوم مردم به بازار و خرید به خاطر نگرانی از افزایش قیمت نیز بعد دیگری از این مساله غامض است.
خوانساری افزود: گفته میشود به خاطر وضع مالیات بر فروش در دبی، مشکلاتی برای نقل و انتقال ارز ایجاد شده که با توجه به اینکه بخش عمدهای از اسکناسهایی که به کشور وارد میشود از طریق کشور امارات است، در افزایش قیمت اثرگذار بوده است. همچنین در کنار اینها، بحث اساسی سرکوب قیمت ارز وجود دارد و فشاری که روی ارز وجود داشته و فنری که رها شده است، ما از سال ۹۲ به بعد به طور متوسط بیش از ۶۵ درصد تورم رسمی داشتهایم اما این تورم روی نرخ ارز اثرگذار نبود و قیمت ثابت نگه داشته شد.
رئیس اتاق تهران گفت: همه این مسایل میتواند روی ارز و جهش ناگهانی قیمت آن، اثر گذاشته باشد اما سهم آنها جای بررسی دارد اما مهمترین بحث این است که ما ارز را به عنوان علت نگاه نکنیم و بدانیم که ارز یک معلول است. ارزش پول با تورم کاهش مییابد و این تورم است که روی قیمت مسکن، کالا، خدمات و ارز تاثیرگذار است. نکتهای که نباید نادیده گرفته شود و اگر این اتفاق بیفتد شاهد همانی خواهیم بود که در این ۴۰ سال رخ داده است و با آن رو به رو بودهایم. امیدوارم این مشکل امسال حل شود و یک بار برای همیشه با یک گفتمان در سراسر کشور بحث ارز را به پایان برسانیم.