مجتبی کاوه
اقامتگاههای گردشگری روستایی که به اقامتگاههای بومگردی مشهورند، بازیگران جدید صنعت گردشگری کشور به شمار میروند. این اقامتگاهها به سرعت جای خود را در میان علاقهمندان به گردشگری باز کردهاند و علاوه بر آنکه رقیبی تازهنفس برای هتلها و دیگر اماکن گردشگرپذیر شناختهشده محسوب میشوند، اقتصاد روستاها را نیز تحرک میبخشند. فعالان این بخش گردشگری عموماً از افراد بومی روستاها هستند که یا به وسیله تسهیلات دولتی یا از طریق جذب سرمایهگذار بخش خصوصی بافتهای مسکونی و حتی بافتهای دارای ارزش تاریخی را نوسازی و مناسبسازی کردهاند. نکته جالب توجه دیگر درباره اقامتگاههای بومگردی این است که دستاندرکاران این بخش، به خوبی از ظرفیتهای جدید اطلاعرسانی و تبلیغ مثل حضور در نمایشگاهها و فضای مجازی و اپلیکیشنهای موبایلی استفاده میکنند. مسئولان و کارشناسان آینده روشنی برای این بخش از صنعت گردشگری پیشبینی میکنند، خصوصاً اگر پای گردشگران خارجی بیشتر به این اقامتگاهها باز شود.
اقامتگاههای بومگردی؛ ماکت کوچک زندگی و فرهنگ و اقلیم روستایی
یک مقام مسئول در حوزه عمران روستایی با بیان اینکه اقامتگاههای بومگردی فرصت جدیدی برای احیای اقتصاد روستاها خلق کردهاند به «کسبوکار» میگوید: نوسازی کالبدی روستاها بخش مهمی از زنده کردن حیات روستایی به شمار میرود که این کار از برنامه چهارم توسعه به سرعت و با الزام قانونی نوسازی سالانه ۲۰۰ هزار واحد در حال پیگیری است، اما نکته مهمتر از نوسازی کالبدی روستاها، زنده کردن چرخه حیات اقتصادی روستاهای کشور است. محمدرضا شاملو میافزاید: کاهش منابع آب و خشکسالی، مهاجرت به شهرها و خالی شدن روستاها از نیروی انسانی فعال و صرفه نداشتن فعالیتهای اقتصادی سنتی از قبیل کشاورزی و دامپروری در روستاها با ورود فناوریهای نوین و مسائل اجتماعی و فرهنگی دیگر دست به دست هم داده و اقتصاد روستاها را تضعیف کردهاند. در این شرایط فرصتهای جدید اقتصادی که بتواند اقتصاد روستایی را احیا کند با حمایت دولت مواجه خواهد شد و یکی از این فرصتها تقویت گردشگری روستایی است. معاون عمران روستایی بنیاد مسکن با بیان اینکه روستاهای ایران به دلیل تنوع اقلیم و فرهنگ و جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوانی که دارند، ظرفیت تبدیل شدن به فرصتی مناسب جهت جذب گردشگر را دارا هستند، افزود: اقامتگاههای بومگردی در واقع ماکت کوچکی از زندگی و فرهنگ و اقلیم روستا را در خود جمع و با تلفیق این جاذبهها با خدمات گردشگری، جذابیت فراوانی برای گردشگران ایجاد میکنند. وی با اشاره به تدارک تسهیلات تشویقی برای توسعه هرچه بیشتر این اقامتگاهها در سراسر کشور، بیان کرد: بنیاد مسکن و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تسهیلات کمسود به طرحهای احداث و تجهیز اقامتگاههای بومگردی تخصیص دادهاند و ما از ظرفیتهای تبلیغی خود هم برای معرفی هرچه بیشتر این اقامتگاهها استفاده میکنیم.
یک مقام مسئول در حوزه عمران روستایی با بیان اینکه اقامتگاههای بومگردی فرصت جدیدی برای احیای اقتصاد روستاها خلق کردهاند به «کسبوکار» میگوید: نوسازی کالبدی روستاها بخش مهمی از زنده کردن حیات روستایی به شمار میرود که این کار از برنامه چهارم توسعه به سرعت و با الزام قانونی نوسازی سالانه ۲۰۰ هزار واحد در حال پیگیری است، اما نکته مهمتر از نوسازی کالبدی روستاها، زنده کردن چرخه حیات اقتصادی روستاهای کشور است. محمدرضا شاملو میافزاید: کاهش منابع آب و خشکسالی، مهاجرت به شهرها و خالی شدن روستاها از نیروی انسانی فعال و صرفه نداشتن فعالیتهای اقتصادی سنتی از قبیل کشاورزی و دامپروری در روستاها با ورود فناوریهای نوین و مسائل اجتماعی و فرهنگی دیگر دست به دست هم داده و اقتصاد روستاها را تضعیف کردهاند. در این شرایط فرصتهای جدید اقتصادی که بتواند اقتصاد روستایی را احیا کند با حمایت دولت مواجه خواهد شد و یکی از این فرصتها تقویت گردشگری روستایی است. معاون عمران روستایی بنیاد مسکن با بیان اینکه روستاهای ایران به دلیل تنوع اقلیم و فرهنگ و جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوانی که دارند، ظرفیت تبدیل شدن به فرصتی مناسب جهت جذب گردشگر را دارا هستند، افزود: اقامتگاههای بومگردی در واقع ماکت کوچکی از زندگی و فرهنگ و اقلیم روستا را در خود جمع و با تلفیق این جاذبهها با خدمات گردشگری، جذابیت فراوانی برای گردشگران ایجاد میکنند. وی با اشاره به تدارک تسهیلات تشویقی برای توسعه هرچه بیشتر این اقامتگاهها در سراسر کشور، بیان کرد: بنیاد مسکن و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تسهیلات کمسود به طرحهای احداث و تجهیز اقامتگاههای بومگردی تخصیص دادهاند و ما از ظرفیتهای تبلیغی خود هم برای معرفی هرچه بیشتر این اقامتگاهها استفاده میکنیم.
اقامتگاههای بومگردی، رقیب جدی سایر بازیگران صنعت گردشگری
یک کارشناس گردشگری نیز با بیان اینکه اقامتگاههای بومگردی رقیب جدی برای دیگر بازیگران صنعت گردشگری کشور هستند، به «کسبوکار» میگوید: میل به کشف نقاط تازه همراه با ارتباط گرفتن هر چه بیشتر با محیط مقاصد گردشگری، ویژگی نسل جدید گردشگران کشور است که موجب فاصله گرفتن آنها از هتلها و تمایل روزافزون شأن به اقامت در اماکن دارای هویت و بافت بومی و محلی میشود.
یک کارشناس گردشگری نیز با بیان اینکه اقامتگاههای بومگردی رقیب جدی برای دیگر بازیگران صنعت گردشگری کشور هستند، به «کسبوکار» میگوید: میل به کشف نقاط تازه همراه با ارتباط گرفتن هر چه بیشتر با محیط مقاصد گردشگری، ویژگی نسل جدید گردشگران کشور است که موجب فاصله گرفتن آنها از هتلها و تمایل روزافزون شأن به اقامت در اماکن دارای هویت و بافت بومی و محلی میشود.
ایمان عدلخواه تحرک بخشی به اقتصاد روستاها را دیگر ویژگی اقامتگاههای گردشگری روستایی برشمرد و افزود: اقامتگاههای بومگردی محصولات سنتی و بومی، غذاهای محلی و تولیدات صنایع دستی روستا و نواحی اطراف منطقهای که در آن واقع شدهاند را در خود گردآوری میکنند، به همین علت زنجیرهای از مشاغل روستایی در نواحیای که اقامتگاه بومگردی در آنجا وجود دارد، رونق میگیرد. به علاوه هر اقامتگاه بومگردی با جذب نیروهای محلی به عنوان راهنما، آشپز، مسئول پذیرایی و نوازنده موسیقی محلی و… موجب ایجاد اشتغال در روستاها نیز میشود. این کارشناس گردشگری با بیان اینکه اقامتگاههای بومگردی میتوانند پای گردشگران خارجی را نیز بیشتر به ایران باز کنند، خاطرنشان کرد: ایران بیشتر پذیرای توریست فرهنگی است و برای توریست فرهنگی هم برخورد نزدیک با زندگی بومی ایران جذابیت دارد، اما برای جذب این نوع توریست به اقامتگاههای بومگردی علاوه بر جاذبههای خود اقامتگاهها، زیرساختهای دیگری نیز لازم است که هنوز در کشور ما چنین زیرساختهایی – زیرساختهای حمل و نقلی، رفع گرههای فرهنگی و امنیتی و… – چندان فراهم نیست.