مجتبی کاوه
به گزارش کسب و کار نیوز، بازار میوه عید امسال چه وضعیتی خواهد داشت؟ این سوالی است که ذهن مردم را به خود مشغول کرده و با وجود ثبات نسبی این روزهای بازار، نگرانی از گرانی غیرمترقبه میوه دغدغه آنها شده است. علت نگرانی این است که با وجود آنکه مسئولان اعلام میکنند وضعیت ذخایر سیب و پرتقال مناسب است، برخی میوهها مثل موز به دلیل افزایش قیمت دلار گران شدهاند و بعضی دیگر از میوهها هم مثل خیار با قیمتی بیش از انتظار مردم به فروش میرسند. مردم میگویند اگر نظارت درستی بر توزیع نباشد حتی سیب و پرتقال را هم باید با قیمت گران از میوهفروشیها بخرند چون باری که در میادین توزیع میشود در شلوغی بازار و افزایش تقاضای شب عید، ناگهان بیکیفیت میشود و با وجود قیمت نسبتا پایینی که دارد، برای پذیرایی از مهمانان عید مناسب نیست. کارشناسان راهکارهایی برای حفظ ثبات بازار میوه عید پیشنهاد میکنند، ولی آیا این نسخهها میتواند تضمینکننده آرامش بازار میوه شب عید باشد؟
بازار میوه نظارت نمیشود
یک کارشناس اقتصاد کشاورزی با اشاره به صحبتهای اخیر فعالان بازار میوه مبنی بر افزایش ۱۰ درصدی قیمت میوه در پایان سال به «کسبوکار» گفت: اگر به وضعیت بازار شب عید در سنوات گذشته نگاه کنیم، یک روال تکراری میبینیم که در آن کیفیت میوه توزیعشده در شبکه توزیع دولتی زیر سوال است و در میوهفروشیها هم قیمت بدون نظارت و به دلخواه تعیین میشود.
اسدا… جوانبخت افزود: سال گذشته عمده محصول پرتقال داخلی دچار سرمازدگی شد و پرتقال وارداتی توزیعشده توسط وزارت جهاد کشاورزی هم کیفیت خوبی نداشت، اما امسال ظاهرا شرایط برای توزیع پرتقال باکیفیت در شبکه دولتی فراهم است. وی پیشبینی خود از بازار شب عید را اینگونه شرح داد: تصور من این است که سیب و پرتقال خارج از شبکه توزیع دولتی یعنی میادین میوه و ترهبار و زنجیره توزیع تحت نظارت سازمان تعاون روستایی باز هم قیمت متعادلی نخواهد داشت چون هیچ نظارتی بر بازار میوه شب عید در خردهفروشیها وجود ندارد. حتی در میادین مرکزی هم نظارت چندانی وجود ندارد، اما عرضه توسط دولت و بخش خصوصی در میادین مرکزی به اندازهای زیاد است که معمولا امکان گرانفروشی در این مکانها وجود ندارد.
وی درباره راهکارهای حفظ ثبات قیمت میوه در بازار شب عید گفت: نخستین و مهمترین کار این است که نظارت بر قیمت میوه در خردهفروشیها از شعار به عمل تبدیل شود، به این معنی که در طول ایام عید که پیک خرید میوه به شمار میرود، برنامهای برای سرکشی و نظارت بر قیمت در میوهفروشیها از طرف بازرسی صنف میوهفروشان و سازمان حمایت و سازمان تعزیرات وجود داشته باشد. جوانبخت افزود: راهکار بعدی این است که توزیع میوه در ایام عید از دولت به بخش خصوصی منتقل شود چون متاسفانه اتفاقی که شاهد آن هستیم، این است که میوه با کیفیت لازم در شبکه توزیع دولتی به مصرفکننده عرضه نمیشود و این شائبه وجود دارد که میوه باکیفیت از شبکه توزیع دولتی خارج میشود.
البته خارج شدن توزیع میوه از بخش دولت و انتقال آن به بخش خصوصی نباید به معنی واگذاری بازار میوه به میوهفروشان بدون نظارت تلقی شود، بلکه دولت بر فرایند خرید و انبار و توزیع نظارت کند، اما نه دولت و نه زیرمجموعههای آن دخالت مستقیم در این فرایند- مثل کاری که اکنون سازمان تعاون روستایی انجام میدهد – نداشته باشند. وی راهکار دیگر ثبات قیمت میوه را تنوعبخشی به کانالهای توزیع از طریق تعاونیهای مصرف عنوان کرد و گفت: در گذشته بخش قابل توجهی از شبکه توزیع کالاهای مصرفی از طریق تعاونیهای مصرف انجام میشد، ولی این تعاونیها به تدریج تضعیف شدند. تعاونیهای مصرف باید توسط همه مجموعههای صنفی احیا و فعال شوند و در زمانهای افزایش تقاضا به عنوان بازوی توزیع کالا برای تولیدکنندگان و از جمله تولیدکنندگان میوه تبدیل شوند.
یک کارشناس اقتصاد کشاورزی با اشاره به صحبتهای اخیر فعالان بازار میوه مبنی بر افزایش ۱۰ درصدی قیمت میوه در پایان سال به «کسبوکار» گفت: اگر به وضعیت بازار شب عید در سنوات گذشته نگاه کنیم، یک روال تکراری میبینیم که در آن کیفیت میوه توزیعشده در شبکه توزیع دولتی زیر سوال است و در میوهفروشیها هم قیمت بدون نظارت و به دلخواه تعیین میشود.
اسدا… جوانبخت افزود: سال گذشته عمده محصول پرتقال داخلی دچار سرمازدگی شد و پرتقال وارداتی توزیعشده توسط وزارت جهاد کشاورزی هم کیفیت خوبی نداشت، اما امسال ظاهرا شرایط برای توزیع پرتقال باکیفیت در شبکه دولتی فراهم است. وی پیشبینی خود از بازار شب عید را اینگونه شرح داد: تصور من این است که سیب و پرتقال خارج از شبکه توزیع دولتی یعنی میادین میوه و ترهبار و زنجیره توزیع تحت نظارت سازمان تعاون روستایی باز هم قیمت متعادلی نخواهد داشت چون هیچ نظارتی بر بازار میوه شب عید در خردهفروشیها وجود ندارد. حتی در میادین مرکزی هم نظارت چندانی وجود ندارد، اما عرضه توسط دولت و بخش خصوصی در میادین مرکزی به اندازهای زیاد است که معمولا امکان گرانفروشی در این مکانها وجود ندارد.
وی درباره راهکارهای حفظ ثبات قیمت میوه در بازار شب عید گفت: نخستین و مهمترین کار این است که نظارت بر قیمت میوه در خردهفروشیها از شعار به عمل تبدیل شود، به این معنی که در طول ایام عید که پیک خرید میوه به شمار میرود، برنامهای برای سرکشی و نظارت بر قیمت در میوهفروشیها از طرف بازرسی صنف میوهفروشان و سازمان حمایت و سازمان تعزیرات وجود داشته باشد. جوانبخت افزود: راهکار بعدی این است که توزیع میوه در ایام عید از دولت به بخش خصوصی منتقل شود چون متاسفانه اتفاقی که شاهد آن هستیم، این است که میوه با کیفیت لازم در شبکه توزیع دولتی به مصرفکننده عرضه نمیشود و این شائبه وجود دارد که میوه باکیفیت از شبکه توزیع دولتی خارج میشود.
البته خارج شدن توزیع میوه از بخش دولت و انتقال آن به بخش خصوصی نباید به معنی واگذاری بازار میوه به میوهفروشان بدون نظارت تلقی شود، بلکه دولت بر فرایند خرید و انبار و توزیع نظارت کند، اما نه دولت و نه زیرمجموعههای آن دخالت مستقیم در این فرایند- مثل کاری که اکنون سازمان تعاون روستایی انجام میدهد – نداشته باشند. وی راهکار دیگر ثبات قیمت میوه را تنوعبخشی به کانالهای توزیع از طریق تعاونیهای مصرف عنوان کرد و گفت: در گذشته بخش قابل توجهی از شبکه توزیع کالاهای مصرفی از طریق تعاونیهای مصرف انجام میشد، ولی این تعاونیها به تدریج تضعیف شدند. تعاونیهای مصرف باید توسط همه مجموعههای صنفی احیا و فعال شوند و در زمانهای افزایش تقاضا به عنوان بازوی توزیع کالا برای تولیدکنندگان و از جمله تولیدکنندگان میوه تبدیل شوند.