سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
گزارش و عکس: جواد عرفانیان منش
به گزارش کسب و کار نیوز، نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران از تاریخ سوم تا ششم بهمن ماه در تهران برگزار شد. این نمایشگاه تنها نمایشگاه بین‌المللی ایران در زمینه صنعت گردشگری و هتلداری است که در تقویم رسمی سازمان جهانی گردشگری ثبت شده و تنها نمایشگاه در این حوزه است که دارای مجوز رسمی از سوی سازمان توسعه تجارت است، اما آنچه این دوره از نمایشگاه را به نسبت دوره‌های پیشین متمایز می‌ساخت؛ گسترش فضاهای اختصاصی و نگاه ویژه به گردشگری داخلی بود.
ضرورت توسعه گردشگری داخلی
برپایه گزارش‌ها و آمارهای سازمان جهانی گردشگری؛ ایران از نظر داشتن جاذبه‌های گردشگری باستانی و تاریخی رتبه دهم و از نظر داشتن جاذبه‌های طبیعی رتبه پنجم دنیا را دارد. با توجه به این رتبه‌بندی می‌توان دریافت تا چه اندازه گردشگری داخلی از موقعیت ممتازی برای توسعه برخوردار است. این در شرایطی است که کارشناسان از تراز منفی گردشگری در ایران سخن می‌رانند، به این معنی که میزان سفر گردشگران خارجی به ایران در مقایسه با سفر گردشگران ایرانی به خارج از کشور بسیار کمتر است. همان‌گونه که آگاهیم، با محدودیت منابع ارزی روبه‌رو هستیم و اقتصادمان تک‌محصولی است. گردشگری می‌تواند راه‌گشای اقتصاد بسته ما باشد. بیشتر شهرها و حتی روستاهای ایران سرشار از جاذبه‌های گردشگری است، اما نرخ بیکاری در آنها بالاست که برای فائق آمدن به نرخ بالای بیکاری می‌توان جمعیت جوان کشور را به سمت اشتغال در صنعت گردشگری سوق داد. این در شرایطی است که در بسیاری از نقاط کشور با راه‌اندازی حداقل زیرساخت‌ها و راه‌اندازی مراکز اقامتی و ایجاد موزه‌های محلی و ساماندهی به سایت‌های تفریحی، طبیعی و تاریخی و انجام تبلیغات مناسب در این خصوص، می‌توان علاوه بر جذب گردشگران داخلی و جلوگیری از خروج ارز؛ جذب گردشگر خارجی و کسب درآمد ارزی نیز داشت.
بخش‌های مختلف نمایشگاه در خدمت گردشگری داخلی
در کنار قریب ۶۵ غرفه که خدمات مسافرتی خارجی را ارائه می‌داد صدها غرفه دیگر به معرفی گردشگری داخلی پرداخته بودند. غرفه‌های خدمات مسافرتی، مراکز اقامتی و صنایع دستی به معرفی جاذبه‌های گردشگری استان‌ها می‌پرداختند. برخی استان‌ها که از جاذبه‌های طبیعی گردشگری یا اکوتوریسم برخوردار بودند در سالنی جداگانه به معرفی موقعیت طبیعی گردشگری خود پرداخته و برای غرفه‌آرایی خود از نماد محلی اکوتوریسم استفاده کرده بودند. علاوه بر این در بخش دیگری از نمایشگاه که ویژه کودکان و نوجوانان بود که آنها با موقعیت‌های طبیعی و تاریخی استان و بازی‌ها و عروسک‌های محلی آشنا می‌شدند.
غرفه‌هایی با نمادهای تاریخی و طبیعی استان
یکی از بخش‌های اصلی نمایشگاه که بار اصلی معرفی جاذبه‌های گردشگری استان‌ها را به دوش می‌کشید بخش مربوط به حضور ادارات کل میراث فرهنگی و دیگر نهادها و سازمان‌های مرتبط با گردشگری استان‌ها بود. در این بخش غرفه‌ها برپایه نمادهای تاریخی و طبیعی استان طراحی شده بود. این بخش با استقبال گسترده بازدیدکنندگان اعم از ایرانی و خارجی همراه بود و رقابت ارزشمندی را میان استان‌ها برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری خود و متعاقب آن جذب گردشگر بیشتر برقرار کرده بود. بسیاری از استان‌ها توانمندی‌های گردشگری خود را در قالب بروشور، نرم‌افزار یا سامانه‌های اینترنتی به بازدیدکنندگان ارائه می‌دادند. غرفه‌آرایی‌ها از تنوع خوبی برخوردار بود و اطلاعات مفیدی در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌داد.
غرفه استان تهران با نمایی از کافه لقانته و دو اتومبیل کلاسیک پذیرای بازدیدکنندگان بود. پیرامون دکور کافه نیز با چراغ گازهای قدیمی تزئین شده بود. نسخه‌ای از شماره‌های اولیه روزنامه اطلاعات نیز میان بازدیدکنندگان توزیع می‌شد. این غرفه‌آرایی می‌تواند نشانگر این باشد که گرچه تهران بافت پیشین خودش را کاملا از دست داده است، اما هنوز م‌‌توان بناهایی با قدمت یکصد و بیشتر را در استان مشاهده کرد. یکی از نقاط قوت شهر تهران در زمینه گردشگری موزه‌های پرشمار آن است که در این غرفه‌آرایی می‌توانست مورد استفاده قرار گیرد. از نمادهای اصلی غرفه‌آرایی دیگر استان‌ها می‌توان به اصفهان با نماد عالی‌قاپو؛ استان فارس با کاخ تچر؛ یزد با بادگیرها و پنجره‌های چوبی با شیشه‌های رنگی؛ خراسان‌رضوی با تلفیقی از ضریح حرم امام رضا (ع) و تندیس و آرامگاه فردوسی؛ لرستان با قلعه فلک‌الافلاک؛ استان مرکزی با نماد باروی قلعه نظامی شهر قدیم اراک؛ قزوین با تصاویری از عقاب و دیگر پرندگان به عنوان مکانی برای گردشگری پرنده‌نگری؛ خوزستان با نمادی از موزه آبادان؛ گیلان با معماری خانه‌های سنتی؛ استان گلستان با خانه‌های گلی و حیاط دارای حوض و گلدان؛ چهارمحال و بختیاری با نماد شیرهای سنگی و… در نهایت کرمان با ماکت‌های بزرگ کلوت‌های شهداد غرفه‌های خود را آراسته بودند.
تبریز ۲۰۱۸
استان آذربایجان در دو بخش غربی و شرقی شرکت کرده بود که آذربایجان‌شرقی با شعار تبریز ۲۰۱۸، پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی، از گستردگی بیشتری برخوردار بود. مسئولان استانی آذربایجان‌شرقی و مسئولان گردشگری به طرح خود با عنوان تبریز ۲۰۱۸ خیلی امیدوار بودند. محب خدایی، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حاشیه برگزاری نمایشگاه از آن به عنوان رویدادی بزرگ و فرصتی طلایی برای اشاعه مستقیم و تخصصی ظرفیت‌های گردشگری تبریز یاد کرد که می‌تواند به صنعت گردشگری تبریز و آذربایجان جان تازه‌ای ببخشد. با نگاهی به ویژگی‌های این طرح که برپایه گنجینه‌های ارزشمند تاریخی، فرهنگی، هنری و سنت‌ها و آئین‌های محلی است می‌توان نسبت به موفقیت آن امیدوار بود. بر این اساس و با توجه به ظرفیت بالای دیگر استان‌های کشورمان در زمینه‌های یادشده، جا دارد تا با برنامه‌ریزی‌های تخصصی زمینه جهانی شدن گردشگری در سراسر ایران را فراهم آورد.
موسیقی محلی و فولکلوریک از دیگر جاذبه‌های گردشگری داخلی
یکی از بخش‌هایی که جزو پربازدید‌ترین بخش‌های نمایشگاه بود، اجرای موسیقی محلی بود. از گروه موسیقی آذربایجان تا گروه موسیقی و رقص با دستمال کرمانشاه همگی با استقبال روبه‌رو بود. اجرای موسیقی یکی از مواردی است که می‌تواند گردشگران را به سوی خود جذب کند. گرچه در سال‌های اخیر شاهد برگزاری جشنواره‌های موسیقی محلی در قالب نمایشگاه‌های فصلی و موردی و در کنار دیگر نمایشگاه‌ها بوده‌ایم؛ اما برپایی فستیوال‌های موسیقی محلی، نواحی و فولکلور در سطح گسترده و ملی و با حفظ مسائل شرعی، می‌تواند علاوه بر جذب گردشگران داخلی با جذب گردشگران خارجی نیز همراه باشد.
