شایلی قرائی
به گزارش کسب وکار نیوز, صنعت فرش دستباف ایران در سالهای اخیر با مشکلات عدیدهای روبهرو بوده که همین موضوع روند صادرات آن را با کاهش زیادی مواجه کرده است که در این راستا تهیه یک طرح جامع، ضروری به نظر میرسد. چند سالی است که صنعت فرش ایران حال و روز خوشی ندارد و گرفتار سیاستهای اجرایی نادرست و شرایط نامناسب جهانی علیه ایران شده است. این در حالیست که ایران تا سالها با این صنعت در سطح جهان شناخته شده بود.
مدیرعامل یک شرکت تولیدکننده و صادرکننده فرش دستباف در این رابطه گفت: کاهش رونق بازار فرش دستباف موجب افت بالای اشتغال در این حوزه شده است. مهدی شیرزاد اظهار داشت: در گذشته حدود ۲۶ میلیون نفر از راه بافت فرش ارتزاق میکردند، اما متأسفانه با کاهش رونق این هنرصنعت ملی شاهدیم که این تعداد امروزه به ۷ میلیون نفر کاهش پیدا
کرده است. شیرزاد در ادامه به تحلیل دلایل اصلی نبود رونق در صنعت قالیبافی پرداخت و گفت: در سالهای گذشته به تدریج از میزان حمایتهای دولتی از فرشبافان کاسته شد، همچنین کاهش تجارت خارجی و رویکرد بازار داخلی به سمت مصرف فرش ماشینی موجب شد تا روزگاران خوش دستبافتههای ملی به افول بگراید. وی در پاسخ به این سوال که آیا گران بودن قالیهای ایرانی موجب عدم رغبت نسبت به آن شده، ابراز کرد: مهمترین دلیل افول فرش دستباف، قیمت قالی نیست، بلکه مشکل اصلی از آنجایی آب میخورد که طرح محصولات تولیدی ما قدیمی است و سلیقه نسل جوان این نوع از طرحها را نمیپسندد.
شیرزاد در ادامه بحث به تشریح دلایل بیشتری در ارتباط با مشکلات فرش دستباف پرداخت و اظهار کرد: مرکز ملی فرش ایران بودجه سالانهای را برای پرداخت ۷۰ درصد از هزینههای شرکت در نمایشگاههای خارجی دریافت میکند، اما متأسفانه این مبالغ با تأخیر طولانی و به میزان اندکی پرداخت میشود. وی همچنین با تاکید بر این موضوع که بخش خصوصی نیاز به حمایت دارد، اضافه کرد: دریافت مالیات و عوارض از دلار حاصل از صادرات فرش یا قالیهای مرجوعی، از دیگر دلایل افت صادرات فرش در کشور
شده است.
حمایت از فرش ایرانی در اولویت مسئولان قرار گیرد
مصطفی خسروی، یکی از توزیعکنندگان فرش در غرب استان تهران نیز با اشاره به نقش تعیینکننده فرش در افزایش صادرات و تقویت درآمدهای غیرنفتی اظهار کرد: فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی مشروط به تعریف و طراحی اقدامات و تدابیر ویژه است که یکی از آنها به حمایت از ظرفیتهای بالقوه و بومی داخلی
معطوف میشود.
وی افزود: با توجه به آنکه این هنرصنعت، سابقهای دیرینه در این مرز و بوم دارد، باید از حمایتهای هرچه بیشتری برخوردار شود.
به طور قطع با توجه هرچه بیشتر، شاهد برداشته شدن گامهای مثبت و سازندهای در تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی و اشتغالزایی بهویژه در حوزههای محلی و روستایی خواهیم بود.
خسروی در خاتمه یادآور شد: البته در سالیان اخیر حمایتهایی برای پشتیبانی از فرش ایرانی مد نظر قرار گرفته شد که معافیت مالیاتی تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش ایرانی از نمونههای آن به شمار میرود. امیدواریم با اتخاذ تدابیر ویژه و با کاهش قیمت تمامشده، امکان رقابت مطلوبتری در بازارهای جهانی برای فرش تجاری ایران
فراهم شود.
در هیچ کشوری خدمات پس از فروش نداریم
عبدا… بهرامی، رئیس اتحادیه تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف
مدت زیادی است که رقبای ما در حوزه فرش دستباف با تغییر استراتژی خود در تولید و عرضه این کالا از ما در دنیا پیشی گرفتهاند و این در حالیست که ایران تولید فرش دستباف را به همان شیوه قبلی و سنتی ادامه داده و هیچ تغییری در تولید و عرضه آن نداده است. کشورهای رقیب سعی کردهاند فرش را مطابق میل و سلیقه مشتریان و خریداران تولید کنند تا فرش بافتهشده بدون مشتری نماند. ضرورت دارد اشاره شود که صادرات سنتی نیز مشکل دیگری است که در برابر کشورهای رقیب داریم. از طرف دیگر در ایران با وجود قدمت طولانی در حوزه فرش دستباف و با اینکه زبانزد در دنیا هستیم، کمبود کارگاهها و تولیدیهای فرش را داریم که به این جهت نمیتوانیم سفارش هم قبول کنیم و همین موضوع موجب شده تا سفارشات ما در این زمینه کاهش شدیدی داشته باشد، اما در نقطه مقابل در کشورهای رقیب منابع مالی بسیاری به این امر اختصاص مییابد که همین امر موجب سبقت کارگاههای قالیبافی آنها از ما شده است. متأسفانه از نظر بازاریابی و بازارسازی نیز ضعف داریم. بسیاری از رقبای ما فروش اینترنتی دارند و متناسب با خواسته و نظر بازارهای هدف تولید میکنند، اما صادرکنندگان به دلیل نقصی که در بدنه تولید وجود دارد حتی برای حضور در نمایشگاهها به جای اینکه سفارشگیرنده باشند، بیشتر عرضهکننده هستند و در هیچ کشوری خدمات پس از فروش نداریم. خوشبختانه راهکارهایی برای بهبود وضع موجود داریم که در گام نخست باید شیوه تولید در کشور تغییر کند و کارگاههای متمرکز برپا شود و مشکلاتی همچون بیمه و مالیات که باعث تحریم داخلی این صنعت شده است، رفع شود. همچنین سنگاندازی بسیاری برای راهاندازی کارگاه فرش وجود دارد که در نتیجه آن تنها ۳ یا ۴ کارگاه متمرکز در سطح کشور داریم.
حذف واسطه در صنعت فرش بهترین راه کاهش قیمتهاست
الیاس غلامی، فروشنده تابلوفرش
صنعت فرش دستباف در ایران سابقه زیادی دارد و تجربه و فعالیت بافندگان که ید طولانی در این عرصه دارند، تضمینکننده آن در بازار داخلی و خارجی است. متأسفانه در سالهای اخیر مشکلات بسیاری برای بافندگان این کالای ارزشی به وجود آمده که موجب کاهش اعتبار فرش دستباف ایران شده است، چراکه هنگامی که مشکلات بر سر راه بافندگان فرش که عنصر اصلی تولید آن هستند پیش بیاید، کلاً صنعت را تحتتأثیر قرار میدهد. موضوع بیمه قالیبافان چند سالی است که با مشکلات و چالشهای زیادی مواجه شده و هیچ نهادی برای اجرای آن پیشقدم نمیشود. بافندگان فرش هنرمندان اهل فنی هستند که در عرصه صنعت فرش فعالیت میکنند. بنابراین باید بتوانیم با حمایت لازم از آنها شرایط ادامه فعالیت را فراهم کنیم. از طرف دیگر شرکت در نمایشگاههای بینالمللی مدتی است فراموش شده و مسئولان به همان مشتریان همیشگی بسنده کردهاند و گویا به دنبال کشف بازارهای صادراتی جدید نیستند. این در حالیست که برگزاری نمایشگاههای داخلی هم بسیار اهمیت دارد، چراکه حذف واسطه در صنعت فرش بهترین راه کاهش قیمتهاست و با برپایی نمایشگاهها این کالا میتواند از تولیدکننده بدون واسطه به مصرفکننده با قیمت مناسب برسد که از آن استقبال میکنیم. البته در چند نمایشگاه شاهد بودیم هدف اصلی فراموش شده و به جای اینکه در نمایشگاهها فرشهای جدید و مرغوب عرضه شود گاهی متأسفانه کالاهای فروشنرفته و کمارزش عرضه میشود که مشتری را از رغبت
میاندازد.