مجتبی کاوه
به گزارش کسب و کار نیوز سوال اینجاست که روند بازسازی مناطق آسیبدیده از زلزله با شتاب مناسب ادامه خواهد یافت؟ کارشناسان با تکیه بر تجارب سوانح قبلی و آسیبشناسی ساختاری مدیریت بحران و فعالیتهای متولیان بازسازی کشور به این سوال پاسخهای درخور تاملی میدهند.
ناهماهنگی بین دستگاهها؛ بزرگترین مانع سرعت گرفتن بازسازی
یک کارشناس بازسازی مناطق آسیبدیده از سوانح طبیعی، مهمترین مانع شتاب گرفتن روند بازسازی این مناطق را ناهماهنگی ارگانهای ذیربط دانست و در این باره به «کسبوکار» گفت: تعدد عوامل و سازمانهای دخیل در امر بازسازی مانع بزرگی در سرعت بخشیدن به روند بازسازی است و این امر با توجه به حادثهخیز بودن کشور ما و لزوم شتابگیری روند بازسازی، باید در کوتاهترین زمان ممکن برطرف شود. عباس سنجری با بیان اینکه متولی اصلی بازسازی در کشور ما بنیاد مسکن است، افزود: منطقیترین حالت این است که تمام فعالیتهای بازسازی توسط بنیاد مسکن هدایت و مدیریت شود و سازمانهای دیگر از جمله استانداریها، فرمانداریها، بخشداریها، دهیاریها و شهرداریها در ستادی به مدیریت بنیاد مسکن فعالیتهای مرتبط با امر بازسازی را بهطور متمرکز پیش ببرند. وی بیان کرد: این اتفاق اکنون نمیافتد و در عمل هر ارگانی، بهطور مجزا فعالیتها و اختیاراتی درباره بازسازی دارد که اجرا میکند و حتی تسهیلات بازسازی هم بهطور متمرکز و توسط یک ارگان، مدیریت و اعطا نمیشود.
برخورد نادرست با مساله اسکان موقت زلزلهزدگان
یک کارشناس ایمنی و کنترل نیز درباره مشکلات بازسازی مناطق آسیبدیده از سوانح نظرات جالبی دارد. امیرحسین صالحی با بیان اینکه اسکان موقت کوتاهمدت و میانمدت یکی از مهمترین ارکان بازسازی مناطق زلزلهزده است، به «کسبوکار» میگوید: اسکان موقت به معنی چادر نباید بیشتر از دو هفته طول بکشد و بعد از آن باید خانوادههایی که سرپناه خود را از دست دادهاند به کانکسهایی که با شرایط آب و هوایی و اقلیمی آن منطقه مطابقت دارند، منتقل شوند. به گفته این کارشناس، تجارب سوانح قبلی در کشور ما نشان داده است برخورد نادرست با مساله اسکان موقت زلزلهزدگان موجب میشود آنها مدتزمان زیادی در چادر اسکان داده شوند و بعد از آن هم به کانکسهایی منتقل شوند که امکانات اولیه زندگی در آن مهیا نیست، بدین ترتیب مشارکت مردم در امر بازسازی به درستی محقق نمیشود و آنها بیشتر درگیر حل مسائل و مشکلات اسکان موقت خود هستند که این مشکل در روستاها بیشتر به چشم میخورد.
احتمال انحراف تسهیلات از مسیر بازسازی
یک کارشناس دیگر بازسازی مناطق آسیبدیده از سوانح طبیعی به احتمال انحراف تسهیلات از مسیر بازسازی اشاره میکند و در این باره به «کسبوکار» میگوید: سپردن صفر تا صد بازسازی به نهادهایی مثل بنیاد مسکن تا حدودی روند بازسازی را کند میکند – و خطمشی بنیاد مسکن نیز بر این اصل استوار است که بازسازی تا حد امکان با مشارکت حداکثری خود آسیبدیدگان انجام شود – اما اگر تمام تسهیلات مستقیما به مردم واگذار شود، این امکان وجود دارد که تسهیلات از مسیر بازسازی منحرف شود. سپهر موسوی با بیان اینکه اصل اساسی در بازسازی ایجاد سرپناه دائم ایمن در حداقل زمان است، میافزاید: کوتاه بودن بازه زمانی بازسازی موجب میشود با توجه به اینکه در مناطق زلزلهزده نیاز به مصالح، نیروی کار، خدمات فنی و مهندسی و ملزومات و تجهیزات به صورت ناگهانی افزایش پیدا میکند، قیمت این نهادهها نیز دچار تغییر و جابهجایی شود و اگر تسهیلات به صورت مستقیم در اختیار مردم قرار گیرد این احتمال وجود دارد که با افزایش قیمت مصالح و دیگر نهادههای مورد نیاز بازسازی، بخش اعظم تسهیلات در گرانی این نهادهها، هضم شود. در واقع با این اتفاق تسهیلات به جای سرعت بخشیدن به روند بازسازی به گرانی نهادههای بازسازی منتهی میشود.
تاثیر مثبت مشارکت مردم در شتاب گرفتن بازسازی
یک مقام مسئول در بنیاد مسکن معتقد است شتاب دادن به روند بازسازی با هم افزایی توانمندیهای دستگاهها و عوامل دولتی و غیردولتی امکان پذیر است. عزیزا… مهدیان ، معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن با بیان اینکه در مناطق مرزی توانمندیهای ارگانهای نظامی به کمک امر بازسازی کمک شایان توجهی خواهد کرد، به «کسبوکار» میگوید: تفاهمنامهای بین بنیاد مسکن و قرارگاه خاتم الانبیا برای استفاده از توان، امکانات و تجربه قرارگاه در امر بازسازی مناطق آسیب دیده از زلزله اخیر، امضا شده است. وی تصریح میکند: این آمادگی در بنیاد مسکن وجود دارد که تمام توانمندیهای موجود در دستگاهها را در خدمت امر خطیر بازسازی بسیج کند و بازسازی را با شتاب خوبی انجام دهد. وی در پایان خاطرنشان کرد: مشارکت آسیب دیدگان از زلزله در امر بازسازی، به روند بازسازی شتاب بیشتری میدهد چون این عزیزان با شرایط منطقه و امکانات و برخی راهکارها برای بهبود روند بازسازی، آشنایی بهتری دارند و طبق تجربه قبلی، مشارکت آنها در این مسیر، بسیار کارساز است.