سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
صنعت مبلمان در تمام جهان یکی از ۳ صنعت نخست بین صنایع کوچک بوده که بسیار سودده و زودبازده معرفی شده است. در کشور ما نیز سابقه تولید مبلمان به سال‌های دور بازمی‌گردد و اگر طبق اصول و برنامه‌ریزی‌های دقیق و مدون پیش می‌رفتیم، در حال حاضر نه تنها در بازار داخلی که انباشتی از اجناس وارداتی شده است، بلکه در بازارهای بین‌المللی نیز حرفی برای گفتن داشتیم، نه اینکه با نگاهی به آمارهای منتشرشده مشاهده کنیم که حتی یک درصد هم در بازار جهانی سهم نداریم. صنعتی که می‌تواند در تولید شبکه‌ای و زنجیره‌وار با صنایع مرتبط با آن، محصول نهایی را هم با قیمت تمام‌شده پایین‌تر و هم با اشتغالی بیشتر راهی بازار مصرف کند، حالا به دلیل کامل نبودن حلقه تولید، سود کمتری در مقایسه با رقبای بین‌المللی‌اش دارد. علاوه بر این از موانع مهم رشد این صنعت تداوم تولید سنتی است، هنوز بخش عمده‌ای از ۵۰ هزار واحد صنفی تولیدی ما، مبلمان را زیرپله‌ای و مغازه‌ای و در تیراژ پایین آماده تحویل به مشتری می‌کنند. کارشناسان معتقدند اگر چین یا ترکیه پیشرفت کرده‌اند، به این دلیل است که تولیدات‌شان به صورت کارخانه‌ای و کاملا صنعتی انجام می‌شود، اما ما کماکان به شیوه سالیان دور محصول را آماده عرضه می‌کنیم.
از طرفی ماشین‌آلات این صنعت کهنه و فرسوده هستند که تولیدکنندگان مبل برای به‌روزرسانی آن هم مشکل کمبود نقدینگی و هم مشکل سرمایه در گردش دارند. برآوردها حاکی از آن است که اگر کم‌توجهی‌ها ادامه پیدا کند و قیمت تمام‌شده محصول بالا برود، نه تنها از ظرفیت‌های صادراتی مبلمان کم می‌شود که در نهایت واحدهای فعال تولیدی ورشکسته و تعطیل می‌شوند. این همه موجب شده سهم مبلمان ایران از گردش مالی ۴۶۰ میلیارد دلاری این صنعت در جهان به یک درصد هم نرسد، صنعتی که با ۵۰ درصد ظرفیت تولیدی‌اش، سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد و ۸ درصد اشتغال در بخش تولید.
اثر منفی ناامنی منطقه و واردکنندگان سودجو بر صادرات و تولید
رئیس اتحادیه درودگران و مبل‌سازان گفت: در ایران دو اتحادیه درودگران و مبل‌سازان و اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فعالیت می‌کنند. در اتحادیه درودگران ۲۰ هزار نفر و در اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان ۵۰۰ هزار نفر مشغول فعالیتند و تا ۸.۵ درصد اشتغال کشور با این صنعت گره خورده است. «عبدالحسین عباسی» گفت: سال ۱۳۹۳، ۱۲ میلیون دلار صادرات این کالا به عراق، افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان و کویت و ۲۶ میلیون دلار میزان واردات به کشور بود که ۹۰ درصد آن به شکل مصنوعات کامل از چین، ترکیه، امارات، ایتالیا و اسپانیا صورت گرفت. عباسی افزود: در سال ۱۳۹۴ صادرات کشور یک میلیون دلار و واردات نیز ۳ میلیون دلار کاهش یافت و میزان صادرات ۱۱ میلیون دلار و واردات ۲۳ میلیون دلار شد. وی ادامه داد: میزان صادرات کشور در سال ۱۳۹۵، ۹ میلیون دلار و میزان واردات ۱۶ میلیون دلار بود که نسبت به سال پیش از آن به ترتیب ۲ میلیون دلار و ۷ میلیون دلار کاهش یافت.
«دلیل اصلی کاهش صادرات و واردات در این روزها ناامنی و تداوم جنگ در منطقه و کشورهای همسایه است. دلیل دیگر آن به تاجرانی برمی‌گردد که با درودگران و مبل‌سازان هیچ ارتباطی ندارند و از طریق دریافت کارت‌های بازرگانی مصنوعات چوبی را وارد می‌کنند.» رئیس اتحادیه درودگران و مبل‌سازان افزود: مبلمان از سبد خانوار خارج شده است و بسیاری از خانواده‌ها جز در شرایطی که لازم باشد، اقدام به خرید این کالا نمی‌کنند.
وی تولیدکنندگان مصنوعات چوبی را به ۳ دسته یکصد نفری و بیشتر، ۵۰ نفری و گروه‌های ۱۵ تا ۲۰ نفری تقسیم کرد و از دولت دوازدهم خواست در ارائه تسهیلات به این تولیدکنندگان ۳ نکته دریافت مجوز، میزان بهره بانکی و زمان برگرداندن تسهیلات را در نظر گیرد. عباسی توضیح داد: اتحادیه به دولت پیشنهاد کرده است این تسهیلات فقط به تولیدکنندگانی اختصاص یابد که از اتحادیه مجوز دریافت کرده‌اند. باید سود بانکی این تسهیلات پایین در نظر گرفته شود و در عین حال یک تنفس زمانی یک تا دو ساله برای این تولیدکنندگان در نظر گرفته شود.
۵۰ درصد ظرفیت کارخانه‌ها خالی است
حسن احمدیان، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان
متاسفانه در شرایطی که بازار امروز دارد باید اشاره کنیم که صادرات مبلمان نسبت به سال گذشته ۹۵ درصد کاهش داشته و تولیدکنندگان مبلمان در کشور در شرایط خوبی به سر نمی‌برند. در حال حاضر در این صنف ۵۰ درصد ظرفیت کارخانه‌ها خالی است. در بحث تولید عوامل متعددی باعث موفقیت و ورود محصولات به بازارهای جهانی می‌شوند. برای تحقق و توسعه صادرات محصولات تولیدی مبلمان به جهان باید برای واردات ماشین‌آلات و مواد اولیه برنامه‌ریزی دقیق داشته باشیم و در اینجا ضرورت دارد اشاره شود که در این صنف ما حمایت‌های دولتی را برای انجام این دو مهم نداریم. این در حالیست که قیمت تمام‌شده کالا و بالا بودن آن در ایران نیز از دیگر موضوعات دخیل در وضع صادرات است. صنعت مبلمان کشور مدعی است که می‌تواند سالانه بالغ بر هزار میلیارد تومان تراکنش مالی داشته باشد. از سوی دیگر ۸ درصد اشتغالزایی کشور به صنف ما مربوط می‌شود، اما با این وجود هنوز ۵۰ درصد ظرفیت کارخانه‌های ما خالی است و نیاز است به این حوزه توجه بیشتری صورت بگیرد.
تولیدکننده هنر کند، می‌تواند در بازار داخل فروش داشته باشد
کسری غلامی، کارشناس بازار مبل
ظرفیت تولید و به دنبال آن صادرات مبلمان در کشور آنقدر بالاست که با اندکی توجه و حمایت می‌توان آثار و نشانه‌های پیشرفت و درخشش در بازارهای بین‌المللی را شاهد بود. متاسفانه امروز و در این شرایط که بر بازار و اقتصاد کشور حاکم است، دیگر کمتر تولیدکننده مبلمانی را خواهید دید که بتواند در بازارهای داخلی که هیچ، در بازارهای بین‌المللی و با این همه رقیب رقابت کند. تولیدکننده داخلی هم‌اکنون بدون حمایت و در حالی که سودای بهترین کارگاه مبلمان‌سازی را در سر می‌پروراند، با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند که اگر بتواند نصف مشکلات را پشت سر بگذارد، شاید بتواند مبل‌های انبارشده را که برای بازار داخل تولید کرده است، به فروش برساند. بنابراین با این اوصاف و با وجود رقبایی قدرتمند که نیروی کار ارزان و طراحان فوق‌العاده دارند، ایران در صادرات مبلمان در بازارهای جهانی سهمی ندارد و آمارها نشان می‌دهد که سهم مبلمان ایران در جهان به یک درصد هم نمی‌رسد و این واقعا جای تاسف دارد که این همه ظرفیت و استعداد چگونه در حال به هدر رفتن است. در حال حاضر کارگاه‌ها و تولیدی‌هایی که برای بقا تلاش می‌کنند در اماکن کوچک و با کمترین امکانات و قدیمی‌ترین ماشین‌آلات مشغول به فعالیت هستند و سالیان سال است که نتوانسته‌اند کارگاه‌های خود را بزرگ‌تر و از ماشین‌آلات پیشرفته‌تر استفاده کنند. در این بین بانک‌ها نیز به جای حمایت از آنها برای ارتقای کارگاه و واحدهای تولیدی خود بیشتر سنگ‌اندازی می‌کنند و به گفته تولیدکنندگان، همین کارگاه‌ها را نیز می‌خواهند از دست‌شان بگیرند. اینجا لازم است اشاره شود که کمی توجه به این صنعت هم سهم تولید و درآمد را دو برابر می‌کند و هم تعداد شاغلان صنعت مبلمان را افزایش می‌دهد. صنعتی که در آن هم مزیت اقتصادی در تولید داریم و هم بازار صادراتی ۴۰۰ میلیون نفری کشورهای همسایه را برای فروش.
