مجتبی کاوه
در ایران به دلیل ضعف بخش خصوصی- که خود معلول مشکلات ساختاری اقتصاد کشور است – مشارکت با این بخش و توانمندسازی آن نیز به ماموریت سازمانهای توسعهای افزوده شده است. مساله و چالشی که اکنون سازمانهای توسعهای صاحبنام کشور در حوزه تولید و صنعت با آن دست به گریبان هستند تامین منابع این سازمانهاست، چراکه ظرفیتهای موجود در کشور برای سرمایهگذاری توسط این سازمانها بسیار زیاد است، اما مشکلات قانونی و برخی سوءتدبیرهایی که در گذشته اتفاق افتاده، دست این سازمانها را از منابع لازم برای توسعه سرمایهگذاری و شکوفا کردن ظرفیتها کوتاه کرده است.
منابع سازمانهای توسعهای برگشت ندارد
منصور معظمی، رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) تامین منابع لازم برای طرحهای توسعهای را چالش بزرگ این سازمان دانست و در این باره به «کسبوکار» گفت: سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران قدیمیترین سازمان توسعهای کشور با نیم قرن سابقه است و اساس بسیاری از صنایع کشور توسط این سازمان پایهریزی شده، اما به دلیل یکطرفه بودن مسیر تعریفشده توسط قانون برای این سازمان، منابع سازمان عملا برگشتی ندارند و این روند به تضعیف توان سازمان برای سرمایهگذاری در طرحهای توسعهای منتهی میشود. معاون وزیر صنعت با بیان اینکه دولت و مجلس باید سازوکار قانونی برای بازگشت بخشی از سرمایههای سازمان از محل سود پروژههای انجامشده ایجاد کنند، تصریح کرد: ماموریتهای محوله و انتظاراتی که از سازمانهای توسعهای وجود دارد ایجاب میکند که تجدیدپذیری منابع سازمان نیز متحول شود و تقویت این سازمانها که تکیهگاه و اهرم محرک بخش خصوصی هستند بیش از پیش در دستور کار قرار گیرد.
واگذاری منابع سازمانهای توسعهای به اسم خصوصیسازی
مهدی کرباسیان، رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) نیز با انتقاد از واگذاری غیر اصولی منابع و داراییهای سازمانهای توسعهای در دو دولت گذشته به «کسبوکار» گفت: سازمانهای توسعهای بازوی حاکمیت برای ایجاد تحرک و توانمندسازی بخش خصوصی هستند و بهویژه در پروژههای پرریسک و هزینهبر یا پروژههایی که ماهیت تحقیقی و بلندمدت دارند و به همین سبب بخش خصوصی تمایلی به سرمایهگذاری در آنها ندارد، سازمانهای توسعهای با منابع خود در این پروژهها ورود میکنند و بعد از به نتیجه رسیدن، پروژهها را به بخش خصوصی واگذار میکنند. معاون وزیر صنعت تصریح کرد: واگذاریهایی که به اسم خصوصیسازی در دو دولت گذشته از منابع ایمیدرو انجام شد، تضعیف این سازمان را به دنبال داشت و با توجه به ماموریتهایی که به این سازمان داده شده چالش تامین منابع- با وجود حمایتهای بودجهای دولت- اکنون به دغدغهای جدی تبدیل شده است.
برای ایجاد تحول به منابع پایدار نیاز داریم
مرضیه شاهدایی، مدیرعامل شرکت صنایع ملی پتروشیمی ایران نیز با بیان اینکه تغییر ماموریت این شرکت از یک شرکت دولتی متولی امور اجرایی به سازمانی توسعهای وظایف جدیدی پیشروی ما قرار داده است به «کسبوکار» میگوید: خصوصیسازی در صنعت پتروشیمی مراحل اولیه خود را پشت سر گذاشته، با این حال شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان یک سازمان توسعهای برای ایجاد تحول و جهشی که متناسب با ظرفیتهای کشور است، به منابع پایدار نیاز دارد. وی به نقش این شرکت در بسترسازی برای ورود سرمایهگذاران خارجی اشاره و تصریح کرد: سرمایهگذاریهای مشترک داخلی و خارجی این شرکت، زمینهساز توسعه صنعت پتروشیمی است و منابع لازم برای این سرمایهگذاریها باید در اختیار این شرکت قرار گیرد.