یادداشت
طرح کارورزی طرح مناسبی است. یعنی دولت با یک رویکرد چند هدف را نشانه گرفته است. این چند هدف عبارتند از: در نظر گرفتن یک نوع یارانه برای کارفرمایان و کارآفرینانی که از نیروی جدید استفاده کنند، توسعه و ایجاد شغل برای فارغالتحصیلانی که جویای کار هستند و کمک به تولید صادرات محور. توضیح آنکه کسانی که وارد این طرح میشوند افراد تحصیلکردهای هستند که در حال مهارت آموزیاند و همین افراد شانس سوق دادن بازارکار به سمت صادرات را زیاد میکنند. مزیت دیگر این طرح دست یافتن به سقف ایجاد اشتغال سالانه است. به موجب برنامه توسعه دولت موظف است سالانه ۸۰۰ هزار شغل جدید ایجاد کند که این طرح تا حدودی به این هدف جامه عمل میپوشاند و همچنین نتیجه دیگر این طرح ایجاد امید و رونق در نزد کارفرمایان و تولیدکنندگان است اما این طرح با چالشهایی هم روبهرو است. از آن جایی که معمولا طرحهای اقتصادی و لو کوتاهمدت نیاز به یک سلسله مطالعات بلندمدت دارند، تصور میشود در این طرح مطالعات کافی صورت نگرفته است، چرا که اگر صورت میگرفت این طرح در کشور ما نیز مانند کشورهای در حال توسعه دیگر چون ترکیه و مالزی رابطه برد- برد برای کارفرمایان و کارگران را رقم میزد که پیشبینی این رابطه فعلا در ابهام است. دولت در این طرح میبایست با در نظر گرفتن یارانه نقدی برای تولیدکنندگان بخشی از حقوق این افراد را پرداخت میکرد تا کارفرما با طیب خاطر برنامه کاری بلندمدت برای آنها طراحی کند. وقتی صحبت دو سال معافیت بیمهای میشود یعنی کارفرما امکان آموزش این نیرو در بلندمدت را نخواهد داشت و این یکی از بزرگ ترین ضعفهای طرح کارورزی است. طرح کارورزی باید افق ۱۰ ساله و نه افق ۲ ساله داشته باشد. در کشورهای در حال توسعه طرحهای حمایتی از تولید صادرات محور توسط دولتها ارائه و اجرا میشود که این طرحها با هدف تشویق کارفرمایان و کارآفرینان تدوین شده است. تشویق باید در حدی باشد که کارفرما ریسک جذب نیروی انسانی جدید را در پایینترین سطح خود احساس کند. به همین دلیل این طرح خوب است اما پشتوانه مطالعاتی قوی ندارد. اگر طرح را با مطالعات بیشتر و بهروزتر ارائه میکردند بهتر از طرح ناقصی است که احتمال مواجهه با شکست را
خواهد داشت.
طرح کارورزی طرح مناسبی است. یعنی دولت با یک رویکرد چند هدف را نشانه گرفته است. این چند هدف عبارتند از: در نظر گرفتن یک نوع یارانه برای کارفرمایان و کارآفرینانی که از نیروی جدید استفاده کنند، توسعه و ایجاد شغل برای فارغالتحصیلانی که جویای کار هستند و کمک به تولید صادرات محور. توضیح آنکه کسانی که وارد این طرح میشوند افراد تحصیلکردهای هستند که در حال مهارت آموزیاند و همین افراد شانس سوق دادن بازارکار به سمت صادرات را زیاد میکنند. مزیت دیگر این طرح دست یافتن به سقف ایجاد اشتغال سالانه است. به موجب برنامه توسعه دولت موظف است سالانه ۸۰۰ هزار شغل جدید ایجاد کند که این طرح تا حدودی به این هدف جامه عمل میپوشاند و همچنین نتیجه دیگر این طرح ایجاد امید و رونق در نزد کارفرمایان و تولیدکنندگان است اما این طرح با چالشهایی هم روبهرو است. از آن جایی که معمولا طرحهای اقتصادی و لو کوتاهمدت نیاز به یک سلسله مطالعات بلندمدت دارند، تصور میشود در این طرح مطالعات کافی صورت نگرفته است، چرا که اگر صورت میگرفت این طرح در کشور ما نیز مانند کشورهای در حال توسعه دیگر چون ترکیه و مالزی رابطه برد- برد برای کارفرمایان و کارگران را رقم میزد که پیشبینی این رابطه فعلا در ابهام است. دولت در این طرح میبایست با در نظر گرفتن یارانه نقدی برای تولیدکنندگان بخشی از حقوق این افراد را پرداخت میکرد تا کارفرما با طیب خاطر برنامه کاری بلندمدت برای آنها طراحی کند. وقتی صحبت دو سال معافیت بیمهای میشود یعنی کارفرما امکان آموزش این نیرو در بلندمدت را نخواهد داشت و این یکی از بزرگ ترین ضعفهای طرح کارورزی است. طرح کارورزی باید افق ۱۰ ساله و نه افق ۲ ساله داشته باشد. در کشورهای در حال توسعه طرحهای حمایتی از تولید صادرات محور توسط دولتها ارائه و اجرا میشود که این طرحها با هدف تشویق کارفرمایان و کارآفرینان تدوین شده است. تشویق باید در حدی باشد که کارفرما ریسک جذب نیروی انسانی جدید را در پایینترین سطح خود احساس کند. به همین دلیل این طرح خوب است اما پشتوانه مطالعاتی قوی ندارد. اگر طرح را با مطالعات بیشتر و بهروزتر ارائه میکردند بهتر از طرح ناقصی است که احتمال مواجهه با شکست را
خواهد داشت.