گروه تجارت و توزیع
به گزارش کسب و کار نیوز، در جلسهای که چندی پیش بخش خصوصی با مسئولان بانک مرکزی داشت، علت این موضوع بررسی شد. به اعتقاد فعالان بخش خصوصی، تا زمانی که نرخ ارز واقعی نباشد، نمیتوان انتظاری به یکسانسازی داشت، در حالی که از دیدگاه دولتیها یکسانسازی نرخ ارز نیاز به ملزوماتی دارد و ابتدا باید آن را برآورده کرد.
طبق بررسیهای موجود سال ۹۱ بود که به دنبال تلاطماتی که در بازار ارز و به تبع آن مشکلاتی که پیش آمد، ارز سه نرخی شد. در حالی که به اعتقاد کارشناسان، ارز چندنرخی به ضرر اقتصاد کشور بود و فساد و رانت ایجاد میکرد. با این حال به اعتقاد کارشناسان نظام بانکی و مسئولان، نرخ ارز باید توسط بازار تعیین شود و نه توسط دولت. همچنین به گفته کارشناسان، از آن جایی که تقاضای ارز بر عرضه آن پیشی گرفته، منابع ارزی لازم برای ارز تک نرخی وجود ندارد و نمیشود از دولت چنین توقعی داشت.
حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران:
فرصت رقابت به بازیگران واقعی اقتصاد
برای تحقق ارز تک نرخی در وهله اول باید ارادهای در دولت منتخب باشد. با توجه به سابقه ارز تک نرخی در کشور، سال ۸۱ این اتفاق افتاد و اتفاق خوبی برای اقتصاد کشور بود اما قبل از اجرای دوباره آن باید ببینیم چرا ما تاکید بر یکسانسازی نرخ ارز میکنیم؟ بر اساس بررسیهای موجود یکسانسازی نرخ ارز موجب تثبیت اقتصادی میشود. از سویی نمیتوانیم تغییرات نرخ ارز را نادیده بگیریم. زمانی که ارز یکسان نیست سوءاستفاده از امضاهای طلایی زیاد میشود یعنی افرادی با قیمت پایینتر از ارز استفاده میکنند در حالی که بازیگران واقعی اقتصاد نمیتوانند پا به پای هم فعالیت کنند و از طرفی فرصت رقابت از آنها گرفته میشود. یکسانسازی نرخ ارز به سرمایهگذاری خارجی و داخلی کمک میکند و تعارضات موجود بین کسانی که از ارز مبادله ای و کسانی که از ارز آزاد استفاده میکنند را از میان میبرد. در این صورت تولید آسیب میبیند. دولت یازدهم قول ارز تک نرخی را داد، ولی هنوز محقق نشده است. با این حال چند اقدام دولت در این راستا قابل توجه است. از جمله اینکه به موجب اقدامات دولت بانکهای کشور در خرید و فروش ارز میتوانند حضور داشته باشند یعنی عاملیت خرید و فروش ارز به بانکها به عنوان نهاد مطمئنتر داده شد. دومین اقدام بحث واقعی کردن نرخ ارز بود که در بودجه دیده شد اما نه به اندازه کافی. فرمول نرخ ارز واقعی جبران مابهالتفاوت تورم داخلی با تورم خارجی است. مثلا در رابطه با کشورهایی که با آنها تبادلات ارزی داریم این مابهالتفاوت باید جبران شود که به آن اختلاف یارانهای نرخ ارز گفته میشود. هر سال باید به قیمت خودش نزدیکتر شود، اما این کار با شیب کمی انجام شده است و این نشان می دهد که نتوانستیم محرک اصلی برای تک نرخی ارز باشیم. دولت باید ببیند در اقتصاد ملی چقدر در این موضوع ذینفع است و چقدر روی درآمدها تاثیر دارد و چه بخشهایی ممکن است از آن آسیب ببینند. با مطالعه خوب دولت میتوان این گام اصلی را برداشت. با برداشتن این گام ارز تک نرخی میشود. نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که ارز چند نرخی باعث تقویت رکود و ورشکستگی صنایع داخلی میشود. اگر به سمت اقتصاد آزاد که مولفههای آن یکسانسازی نرخ ارز است، حرکت کنیم به رشد اقتصادی کمک می کنیم. از دیگر مزایای تک نرخی شدن ارز بحث صادرات به خارج از کشور است. همانطور که اقتصاد درونزا به یکسانسازی نرخ ارز نیاز دارد اقتصاد برونگرا نیز با تثبیت نرخ ارز که به دنبال آن رونق صادرات و رشد درآمدهای ارزی کشور را به همراه خواهد داشت، محقق میشود.