مجتبی کاوه
اگر به آمار تلفات جادهها نگاه کنیم، ایران خطرناکترین راههای مواصلاتی دنیا را دارد اما آیا اگر تلفات راههای کشور بالاست مشکل فقط ناایمن بودن جادههاست؟ گذشته از خودروهای ناایمن و سبک رانندگی پرتخلف هم مشکل دیگری است که به مشکلات جادههای کشور دامن زده است که اخیرا در صحبتهای رئیس سازمان راهداری منعکس شد. داود کشاورزیان با بیان اینکه حفاظت از حریم راه و نوار قانونی پس از حریم از اهمیت بسزایی برخوردار است، گفت: مدیران ادارات کل راهداری و حملونقل جادهای، باید با توجه به این موضوع، نسبت به ایمنسازی حریم راهها دقت لازم را بهکارگیرند. دقتی که معاون وزیر راه و شهرسازی از مدیران ادارات کل راهداری انتظار دارد در حفظ حریم جادهها به کار بگیرند به جای خود، اما کارشناسان میگویند حریم راههای کشور در برخی موارد چنان مورد تاخت و تاز متصرفان و متخلفان قرار گرفته که برخورد قانونی با آنها و تبدیل جادههای بیحریم فعلی به جادههای استاندارد، نیازمند یک یگان قدرتمند با پشتوانه قضایی در درون سازمان راهداری است.
جلوگیری از ساختوساز غیرقانونی در فاصله ١٠٠ متری از حریم راهها
کشاورزیان با تاکید بر رویکرد اصلی این سازمان مبنی بر توسعه ایمنی جادهها و حفظ حریم راهها اظهار داشت: ایمنی راهها و فراهم آوردن آرامش خاطر مسافران جادهای وظیفه این سازمان است؛ بنابراین مدیران باید در صرف هزینه بودجه، اولویت را به بخش ایمنی اختصاص دهند، چرا که با جان انسانها و مسافران ارتباط دارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: درحالی که بسیاری از امور راهداری و جادهسازی فارغ از مسئولیتهای حقوقی است، اما در مقوله ایمنی راه، مسئولیتهای حقوقی کاملا متوجه سازمان است و مدیران مربوطه باید با اذعان به نقش کلیدی این حوزه بیش از گذشته بر ایمنسازی راهها تمرکز کنند. وی ادامه داد: براساس اختیارات قانونی که در زمینه ساختوساز حاشیه راهها به سازمان راهداری محول شده، امکان برخورد و جلوگیری از ساختوساز غیرضروری و غیرقانونی در فاصله ١٠٠ متری از حریم راهها فراهم شده است. ازاینرو طبق مقررات، ساختوساز در حریم راهها ممنوع است و به دلیل همین منع قانونی، ادارات استانی میتوانند از طریق مراجع قانونی، مجوزهای لازم را برای جمعآوری و تخریب سازههای غیرقانونی در این محدودهها کسب و اقدامات لازم را انجام دهند. وی همچنین درباره ساختوسازها در حریم راهها گفت: درباره ساخت تاسیسات خارج از حریم جادهها تا محدوده ١٠٠ متر بعد از حریم مصوب، هیچ مرجعی نمیتواند نسبت به صدور پروانه ساخت اقدام کند و این امر تنها از سوی سازمان راهداری و حملونقل جادهای اعتبار قانونی دارد.
در این خصوص هماهنگی لازم با معاونت حقوقی ریاستجمهوری انجامشده و مراتب به استانداران نیز اعلامشده است. پروانههای ساختمانهای فعلی که خارج از محدوده حریم راه واقع شدهاند نیز باید مورد بررسی قرار بگیرند.
حجم تعرض به حریم جادهها بسیار بالاست
یک کارشناس حوزه راه و شهرسازی با بیان اینکه حریم جادهها در کشور ما بنا به دلایل متعدد مورد تاخت و تاز متصرفان و متخلفان قرار گرفته است، به «کسبوکار» گفت: منفعتجویی دلیل اصلی ساختوسازهای غیرمجاز در حریم جادههاست و چون جاده، امکان کسبوکار کنار جادهای را فراهم میکند، جلوگیری از این ساختوسازها نیازمند اراده جدی مسئولان مربوطه است.
حسن تفرشی با اشاره به نبود اراده لازم برای برخورد با متعرضان حریم جادهها، افزود: حوادث بسیاری در اثر نزدیکی بیش از حد مستحدثات و ابنیه به جادهها رخ میدهد و در این زمینه سازمان راهداری به تنهایی نمیتواند جلوی تخلفات را بگیرد. از طرفی حجم تخلفاتی که تاکنون انجام شده به قدری بالاست که صحبت از تخریب سازههای غیرقانونی حریم جادهها بسیار خوشبینانه است. به گفته وی، اگر قرار است این سازههای غیرقانونی تخریب شوند و در ادامه نیز از ساختوساز در حریم جادهها جلوگیری شود در درجه اول نیاز به یگانی قدرتمند درون سازمان راهداری داریم که حریم جادهها را مرتبا رصد و نظارت کنند و تیم حقوقی و قضایی نیز باید در کنار این یگان باشد که کار برخورد قانونی با متخلفان را به سرعت به نتیجه برساند.