مجتبی کاوه
به گزارش کسب و کار نیوز خالد الفالح، وزیر نفت عربستان که با ماموریت افزایش درآمدهای نفتی این کشور بعد از یک دوره کاهش قیمت سیاسی سرکار آمد، در نشست صدوهفتادودوم هم همان موضعی را گرفت که از مدتها پیش به تکرار اعلام کرده بود؛ بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک – که اخیرا عنوان بزرگترین تولیدکننده جهان را هم از روسیه پس گرفت – از تمدید توافق کاهش تولید طلای سیاه حمایت میکند. دیگر تولیدکنندگان بزرگ نفت حوزه خلیجفارس مثل کویت، امارات و عمان هم که همیشه دنبالهرو عربستان هستند، هم همین موضع را گرفتند. ایران و عراق هم که طی یک دهه اخیر نزدیکی بیشتری در مواضع نفتی داشتهاند، با اندکی تفاوت موضع از تمدید توافق کاهش تولید حمایت کردند.
تفاوت ایران و عراق در این بود که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران همیشه توپ تمدید توافق را در زمین سایر اعضای اوپک انداخته است و در نشست اخیر هم با تاکید اعلام کرد ایران از توافق سایر اعضای اوپک حمایت میکند، تا زیر پوست این اعلام حمایت به زبانی دیپلماتیک بگوید: ایران برخلاف اغلب اعضای اوپک ابایی از کاهش قیمت نفت ندارد و آماده است هر زمان که احساس نیاز کند بر تولید خود بیفزاید، ولو این افزایش تولید به قیمت سقوط بهای هر بشکه نفت به زیر ۳۰ دلار تمام شود.
در چنین شرایطی دیگر بزرگان اوپک مثل ونزوئلا، الجزایر، نیجریه و… هم که با مشکلات عدیده اقتصادی ناشی از کاهش قیمت نفت دست و پنجه نرم میکنند با رضایت تمام به تمدید توافق کاهش تولید رای مثبت دادند تا نشست صدوهفتادودوم بدون خبر غیرمنتظره و با آرامش به پایان برسد. کارشناسان معتقدند این تصمیم از افزایش قیمت نفت حمایت خواهد کرد، چرا که مازاد تولید انباشته در بازار در حال اتمام است و نفت شیل هم از روزهای خوش خود فاصله گرفته است.
زنگنه: چه کسی جرات دارد به ما بگوید تولید خود را کم کنید؟
بیژن نامدارزنگنه، وزیر نفت کشورمان شامگاه پنجشنبه پس از پایان صدوهفتادودومین نشست عادی وزیران نفت و انرژی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و دومین نشست مشترک اوپک و غیراوپک گفت: فردی امروز از من پرسید اگر به شما بگویند که باید تولید خود را کاهش دهید، چکار میکنید؟ گفتم: چه کسی جرات دارد به ما بگوید تولید خود را کم کنید؟ مگر کسی در اوپک میتواند به ما دستور دهد تولید را کم کنید؟ مگر اینکه تفاهم کنیم و بر مبنای اراده خودمان باشد که به آن وفادار هم هستیم. وزیر نفت تاکید کرد: کسی جرات نمیکند به ما بگوید تولید خود را کم کنید، ما قوی، مقتدر و سربلندیم و امروز از همیشه مقتدرتر هستیم. زنگنه اظهار داشت: این دوره در شرایطی به پایان میرسد که بسیاری از مشکلات وزارت نفت حل شده است، البته نمیتوان گفت که همه مشکلات حل شده است، اما ما مسائل زیادی داشتیم که بسیاری از آنها برطرف شده است. وزیر نفت ادامه داد: این نشست نسبت به نشستهایی که در سه سال گذشته در آن حضور داشتم، ساده بود و میان اعضا اتفاق نظر وجود داشت؛ به این معنا که اختلاف و بحثی وجود نداشت و نشست ۱۷۲ اوپک در محیطی آرام برگزار شد و تصمیمها به سرعت و بدون مشکل اتخاذ شد؛ همچنین در این نشست، آنچه بازار انتظار داشت را انجام دادیم که حتی فراتر از تحلیلهای مطرحشده بود.
وزیر نفت درباره واکنش بازار به تصمیم نشست۱۷۲ اوپک گفت: واکنش بازار نفت تا اندازهای مرا شگفتزده کرد و شاهد افت قیمتها بودیم؛ در حالی که نباید فضای بازار اینگونه پیش میرفت، اما امیدواریم در روزهای آینده با توجه به مصاحبهها و اظهارنظرهای مطرحشده در کنار اراده اعضای اوپک که تاکنون هم به معرض نمایش گذاشته شده است، قیمتها اصلاح شود و براساس انتظاری که داشتیم، روند افزایشی در پیش گیرد. زنگنه ادامه داد: کشورهای غیر عضو اوپک هم در توافق کاهش عرضه، همراهی خوبی داشتند، شاید نخستینبار در تاریخ اوپک است که مراعات اعضا تا این اندازه خوب بوده است و کاهش تولید نفت کشورهای غیر عضو اوپک بیش از تصور من بود.
وزیر نفت درباره اینکه آیا تداوم این روند میتواند قیمت نفت را در سطوح ۵۵ تا ۶۰ دلار برای هر بشکه حفظ کند، تصریح کرد: نمیتوان این موضوع را قطعی گفت، ما بر مبنای تحلیلها و وضع بازار نفت، تصمیمها را اتخاذ میکنیم؛ اما مسائل روانی و موضوعات ناشناخته هم است که برخی مواقع شرایط را تغییر میدهد؛ اما بر اساس قاعده این تصمیم اوپک باید قیمت نفت را به سمت اصلاح ببرد.
افزایش قیمت نفت؛ منفعت مشترک تمام تولیدکنندگان نفت
یک کارشناس اقتصاد نفت با بیان اینکه بازار نفت وارد فاز اصلاح قیمت شده و این روند را به کندی ادامه خواهد داد به «کسب وکار» گفت: نتایج نشست اخیر اوپک کاملا قابل پیش بینی بود و در نتیجه اثر فوری مثبت بر بازار نخواهد داشت.
البته اینکه بازارها نسبت به تمدید توافق نفتی واکنش منفی داشتند، خبر خوبی برای کشورهای تولیدکننده نفت نیست و نشان میدهد در کوتاهمدت انتظار قیمت بالاتر از ۵۵ دلار غیرمنطقی است. فرزان گلچین افزود: موضوعی که به نظر من باعث اصلاح قیمت نفت و حرکت تدریجی آن به کانال ۶۰ دلاری میشود کاهش مازاد انباشته تولید و ذخایر استراتژیک نفتی در کشورهای متقاضی و همچنین کاهش مطلوبیت تولید نفت شیل است که میتواند بازار را با افزایش تقاضا مواجه کند. وی تصریح کرد: به جز عربستان و چند کشور که به ناچار دنباله رو سیاستهای این کشور هستند سایر کشورهای تولیدکننده نفت، همواره یک منفعت مشترک بسیار پررنگ دارند و آن افزایش قیمت نفت است. عربستان و آن چند کشور دیگر هم در واقعیت همین منفعت مشترک را در اوپک دارند اما سیاست، در برخی مقاطع موجب جدایی آنها از سایر تولیدکنندگان میشود که خوشبختانه در دو نشست اخیر چنین اتفاقی نیفتاده است.