سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
این روزها اما بازار این قطعات داغ است و کلاهبرداران به‌راحتی سر مشتریان کلاه می‌گذارند و قطعات تقلبی را به جای برندهای خارجی تحویل می‌دهند.
اگر گذرتان به بازار این لوازم در خیابان چراغ برق تهران افتاده باشد، به‌طور قطع از هر فروشگاه درباره یک مدل از لوازم یدکی هزار جور صحبت شنیده‌اید که شما را سردرگم کرده است. این روزها جدیدترین روش‌های کلاهبرداری و تقلب در این بازار این است که جعبه قطعات تقلبی را با بسته‌بندی قطعات اصلی تعویض کرده و تحویل مشتریان می‌دهند.
به عبارت بهتر، این روزها بازار قطعات یدکی خودرو آنقدر بی‌سر و سامان است که اگر کسی نیازمند خرید قطعه‌ای برای خودروی خود باشد با انواع قطعات اصلی، تقلبی، استوک و دست دوم در این بازار روبه‌رو می‌شود.
رئیس انجمن قطعه‌سازان:
۴۰ درصد قطعه‌سازان خودرو زیرزمینی هستند
در همین رابطه اما رئیس انجمن قطعه‌سازان گفته است که نیاز و کشش بازار به قطعات خودرو و عدم کنترل بازار باعث تولید نامرغوب و ورود قاچاق کالای نامرغوب خارجی می‌شود. رضا رضایی با اشاره به فعال بودن یک‌هزار قطعه‌ساز در کشور اظهار داشت: فقط ۶۰۰ شرکت (۶۰ درصد) قطعه‌ساز شناسایی شده‌اند و دارای کد هستند و مقید به تولید قطعات داخلی باکیفیت
هستند. او گفت: این تولیدکنندگان برای ما قابل رصد و کنترل هستند.
به گفته وی، ۴۰۰ قطعه‌ساز دیگر برای ما قابل شناسایی نیستند و جنس نامطلوب و تقلبی تولید می‌کنند، در حال حاضر وزارت صنایع بسیار سخت‌گیرانه عمل می‌کند و امیدواریم که تولیدات قطعه خودرو به سمت کیفیت مطلوب پیش رود و جلوی قاچاق گرفته شود.
رضایی با اشاره به اینکه جنس قاچاق در بازار ۳۳ درصد قیمت واقعی را کاهش می‌دهد، گفت: امیدواریم همه قطعات دارای شناسه تولید باشند. رئیس انجمن قطعه‌سازان از مصرف‌کنندگان خواست که قطعات داخلی با کیفیت مطلوب را استفاده کنند. وی افزود: برخی مواقع واردکنندگان لوازم و قطعات خودرو در خارج از کشور قطعه خودرو را با بسته‌بندی و برند اصلی انجام می‌دهند که تشخیص تقلبی و اصل بودن آن به سختی صورت می‌گیرد.
او با بیان اینکه قطعه‌سازان قانونی و برند معروف کد شناسایی و کد رهگیری دارند، افزود: معضل اصلی تولید نامطلوب و قاچاق است، تولید قطعات داخلی با کیفیت مطلوب توان اشباع بازار را ندارند و همین کشش بازار باعث ورود جنس خارجی نامطلوب یا تولید داخلی زیرپله‌ای و نامرغوب می‌شود.
رضایی افزود: سال گذشته یک میلیون و ۴۰۰ هزار خودرو تولید شده است که این حجم خودرو بیشتر از تولید خود به قطعات یدکی نیاز دارند. او گفت: قطعات نامطلوب باید برگشت داده شوند و روی خودرو سوار نشود، براساس سفارشی که شرکت خودروساز به شرکت قطعه‌ساز می‌دهد، ابتدا باید براساس الزامات استاندارد و شرایط هشت‌گانه‌ای نمونه‌سازی شود و این نمونه‌ها آنقدر تکرار می‌شود تا با کیفیت و قالب نوع اصلی (اورجینال) تطبیق یابد. رضایی گفت: بیش از ۱۷ نوع خودرو جدید به بازار می‌آید که براساس شرایط استاندارد تولید و قطعه‌سازی می‌شود.
واردات قطعات یدکی چینی برای پرتیراژترین خودروها
علی‌اصغر فرهادی، فروشنده لوازم یدکی
در حال حاضر بازار فروش لوازم خانگی دچار مشکلاتی شده است که از آن جمله می‌توان به واردات قطعات یدکی چینی برای تولید پرتیراژترین خودروهای کشور اشاره کرد. این در حالیست که واردات قطعات یدکی ابتدا باید درباره شرکت‌های خودروساز ساماندهی و کنترل شود تا قطعات بی‌کیفیت وارد چرخه تولید و خدمات پس از فروش آنها نشود.
این موضوع مربوط به چندین سال قبل می‌شود. از ۱۴ سال پیش بازار قطعات تقلبی شکل گرفت. قبلا قطعات تقلبی وارد و با بسته‌بندی خود در بازار عرضه می‌شد، ولی امروز به جای این کار، قطعات تقلبی به کشور وارد می‌شود و در اینجا بسته‌بندی و مارک زده می‌شود و در بسته‌بندی قطعات اصلی با قیمت قطعه اصلی فروخته می‌شود.
این اتفاق به این دلیل افتاد که هیچ کارشناسی در سازمان گمرک برای این موضوع وجود ندارد و هیچ بررسی دقیقی صورت نمی‌گیرد و هر نوع محصول وارداتی از گمرک ترخیص می‌شود چراکه کارشناس با سوادی برای بررسی کیفیت قطعه وجود ندارد.
به همین جهت ضرورت دارد خریداران از فروشنده بخواهند نام قطعات یدکی خریداری شده را در فاکتور سربرگ‌دار ذکر کند، به طوری‌که مارک و اصلی بودن قطعه نوشته شود.
زیرا سود بالای واردات قطعات تقلبی باعث شده که اکثر واردکنندگان و فروشندگان به سمت عرضه قطعات تقلبی تمایل داشته باشند و در حال حاضر کاسبی فروشندگان قطعات تقلبی از فروشندگان قطعات اصلی پررونق‌تر است. همچنین بسته‌بندی قطعات تقلبی در ایران عرضه می‌شود و روی قطعات، مارک قطعه اصلی حک می‌شود، پلاستیک قطعه عوض و مارک جدید نیز روی آن زده می‌شود.
گسترش قطعات تقلبی در بازار
علیرضا نیک‌آیین، رئیس اتحادیه مکانیست‌های تهران
اگر فعالیت مکانیست‌ها را در دو بخش خودروهای سبک و سنگین در نظر بگیریم، اگر چه در بخش خودروهای سبک وضعیت نه چندان بدی حاکم است، اما در بخش خودروهای سنگین به دلیل آنکه طرح‌های عمرانی طی سال‌های گذشته در وضعیت خوبی قرار نداشته‌اند، فعالیت همکاران ما نیز با نوعی رکود مواجه شده است. در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین معضلات این صنف بحث قطعاتی محسوب می‌شود که به شکل تقلبی در بازار گسترش یافته و هیچ اقدام جدی‌ای برای مبارزه با آنها صورت نمی‌گیرد. به عبارت دیگر، قطعات تقلبی معضل اصلی صنف مکانیست‌هاست. متاسفانه در این حوزه شرایط به گونه‌ای است که حتی در بسیاری از موارد خود فرد مکانیست هم متوجه تقلبی بودن یا نبودن قطعات نمی‌شود و این مساله اعتراضات و مشکلات متعددی را ایجاد می‌کند. در موارد متعدد قطعات تقلبی به شکل گسترده در بازار توزیع شده‌اند که استفاده از این قطعات موجبات نارضایتی‌های متعدد را فراهم می‌آورد. با این وجود به شخصه در روزهای گذشته در خیابان‌های شهر تهران شاهد نیسانی بودم که حجم بسیاری کارتن مربوط به دیسک و صفحه یک برند آلمانی را حمل می‌کرد. به عبارت دیگر به نام شرکت و برندی قطعات تولید شده و بعد به راحتی برای آنها کارتن‌های مربوطه نیز تهیه و حمل‌ونقل می‌شود و مقابله‌ای جدی هم با این روند مشاهده نمی‌شود. البته یکی از مهم‌ترین مشکلات در این صنف بحث امدادخودروهای سیار غیرمجاز است. متاسفانه این بخش از فعالیت‌ها طی سال‌های گذشته از صنف ما گرفته شد و اکنون به نوعی رها شده است و این افراد مانند راهزن‌ها مردم را سرکیسه می‌کنند. در حالی که می‌شد با این روند مقابله کرد. طی یک سال و نیم گذشته ۱۵۰۰ مغازه مکانیکی غیرمجاز پلمب شده و با توجه به مشکلات متعددی که ممکن است در صنف مکانیست‌ها وجود داشته باشد گاه تخلفاتی مانند فعالیت بدون جواز، تقلب یا مواردی مانند استفاده از قطعات نامناسب صورت می‌گیرد که برای رسیدگی به این موضوعات اتحادیه ما ۸۰ بازرس انتخاب کرده که می‌توان گفت هیچ صنفی این تعداد بازرس برای خود نداشته است. از سویی ما بازرس‌های خود را از سوی همکاران و افراد امین و متخصص انتخاب کرده‌ایم تا از بروز هرگونه مشکلی جلوگیری شود. طی این مدت مشخص شده که عمده تخلفاتی که در این حوزه صورت می‌گیرد، نداشتن تخصص در تعمیر خودرو است که در ۹۹ درصد این موارد فرد بدون برخورداری از جواز صنفی و به شکل بی‌جواز فعالیت می‌کند. بنابراین عده‌ای سودجو در بازار اقدام به تولید قطعات تقلبی با برند اصلی می‌کنند و علاوه بر این موضوعاتی مانند سوخت، روغن و فیلترهای تقلبی هم از جمله مشکلات صنف تعمیرکاران است که باید به درستی مدیریت شوند. تهیه قطعات خودرو در برخی مواقع توسط مالک و در زمان‌هایی توسط مکانیک تهیه می‌شود و بحث ارزان بودن برخی قطعات این میان مشکلاتی را به وجود می‌آورد و آن هم اینکه مشتری و مکانیک به دنبال قطعه با قیمت مناسب و باکیفیت هستند و بایستی مدیریت هزینه و برخورد با توزیع‌کنندگان یا تولیدکنندگان قطعات تقلبی با همکاری انجمن قطعه‌سازان و تعمیرکاران انجام شود. در این میان بسیاری از فروشندگان لوازم یدکی تقلبی نیز سودهای هنگفت و میلیونی به جیب می‌زنند که باید در این رابطه به مشتریان هشدار داده شود تا به واحدهای صنفی مجاز مراجعه کنند. بیشتر شکایت‌ها درباره قطعات معیوب و تقلبی از سوی مشتریان مطرح می‌شود و در مورد خدماتی است که دریافت کرده‌اند و رضایت هم ندارند و علت آن هم قطعات تقلبی موجود در بازار است. گارانتی قطعات از وظایف قطعه‌سازان است و باید توسط قطعه‌سازان مشخص و به تعمیرکاران ارائه شود، نه اینکه مکانیک بعد از تعمیر خودرو و تعویض قطعه به مشتریان گارانتی بدهند. به هر صورت ممکن است در میان افرادی که در این حوزه مشغول فعالیت هستند، تخلفاتی صورت بگیرد که مردم می‌توانند مشکلات خود در این زمینه را با شماره ۷۷۵۳۱۷۲۳ مطرح کرده و انتقادات خود را پیگیری کنند. البته لازم است مردم به این نکته هم توجه داشته باشند که واحدهای فعال در این حوزه موظف هستند تعرفه‌های خود را در معرض دید عموم قرار داده و نرخ‌های ممهور اتحادیه را در جهت دید مشتریان خود قرار دهند. در نهایت حدود ۹۰ درصد شکایات به واحدهای بدون جواز مربوط می‌شود. اکنون در تهران ۴۰۰۰ مکانیست تحت پوشش اتحادیه ما قرار دارند، اما شاید به همین تعداد واحدهای بدون جوازی باشند که طی این سال‌ها به فعالیت پرداخته‌اند.
