گروه بانک،بورس وبیمه
به گزارش کسب و کار نیوز در این طرح که به گفته کارشناسان، برای ارتقای سطح کیفیت خدمات بانکی و همچنین تفکیک بانکها و تقسیمبندی آنها انجام میشود، بانکها بر مبنای ریسک به ۴ گروه دستهبندی میشوند. به گفته رئیس کانون بانکها و موسسات اعتباری خصوصی یکی از اقداماتی که در این راستا دنبال میشود، اعطای مجوز بانکی به بانکها براساس خدمات آنهاست.
رئیس کانون بانکها و موسسات اعتباری خصوصی با بیان اینکه طرح رتبهبندی بانکها در بانک مرکزی در حال بررسی است، گفت: میتوان بانکها را در اعطای تسهیلات، خدمات صرافی، تامین سرمایه و سایر خدمات بانکی طبقهبندی کرد و حسب رتبهبندی به آنها مجوز فعالیت داد.
کوروش پرویزیان درباره رتبهبندی بانکها گفت: یکی از انتظارات و درخواستهای کانون بانکهای خصوصی از بانک مرکزی این است که نه تنها برای بانکها رتبهبندی انجام شود، بلکه به نوعی بانکها براساس شاخصهای مختلف تقسیم و تفکیک شوند.
رئیس کانون بانکهای خصوصی تقسیم و تفکیک بانکها براساس شاخصهای مختلف را در مراجعه مردم مهم دانست و گفت: با تقسیم بانکها مردم میتوانند براساس نوع خدمات بانکی که به آن نیاز دارند، به بانکها مراجعه کنند.
مدیرعامل بانک پارسیان با بیان اینکه بانکهای توسعهای در بخشهای صنعت یا کشاورزی فعالیت میکنند، افزود: مشتریان و ذینفعان بانکهای توسعهای میتوانند به اینگونه بانکها مراجعه کنند؛ نباید مردم سردرگم باشند و به هر جایی که تابلوی بانک داشت، برای خدمات بانکی مراجعه کنند.
رئیس کانون بانکهای خصوصی ادامه داد: بانکها باید حسب رتبهبندی مجوز فعالیت داشته باشند و این رتبهبندی دامنه فعالیت آن بانک را مشخص کند؛ نباید هر موسسهای که نام بانک داشت، بتواند تمامی خدمات بانکی را ارائه کند.
وی با اشاره به تفاوت موسسات سهامی عام، سهامی عام پذیرفتهشده در بورس و سهامی خاص گفت: این طبقهبندی در شبکه بانکی نیز میتواند وجود داشته باشد؛ موسسات و بانکها میتوانند برای هر فعالیتی یک مجوز خاص از بانک مرکزی بگیرند و در صورتی که بخواهند یک فعالیت جدید اضافه کنند، از بانک مرکزی مجوز بگیرند و به عنوان مثال هر بانکی نتواند فعالیت ارزی داشته باشد.
پرویزیان توضیح داد که بانک مرکزی میتواند با استناد به استانداردهای بانکی از جمله کفایت سرمایه یا تطبیق با بال۳ نسبت به اعطای مجوز به بانکها برای فعالیت در روابط بینالملل اقدام کند.
مدیرعامل بانک پارسیان مجوزهای بانک مرکزی برای خدمات الکترونیک و خدمات پرداخت را یادآور شد و افزود: در حال حاضر بانکها میتوانند براساس ماموریتی که دارند، مجوز فعالیت خدمات الکترونیک یا خدمات پرداخت را داشته باشند.
رئیس کانون بانکهای خصوصی اظهارداشت: بانک مرکزی میتواند به برخی از بانکها تنها برای فعالیت در یک محل یا جغرافیای خاص مجوز بدهد؛ درباره سپردهگیری نیز میتوان به بانکها به نسبت کفایت سرمایه و شاخصهای دیگر مجوز داد. هرچند که بانک مرکزی شاخصهای نظارتی مشخصی نیز برای کنترل و نظارت دارد.
وی خاطرنشان کرد: میتوان بانکها را در اعطای تسهیلات، خدمات صرافی، خدمات تامین سرمایه و سایر خدمات بانکی طبقهبندی کرد و حسب رتبهبندی به آنها مجوز فعالیت داد؛ این موضوع باعث عملکرد بهتر بازار پولی و مالی شده و مردم نیز به عنوان مشتری و مراجعهکننده میتوانند از خدمات بهتری برخوردار شوند.
وحید شقاقی، استاد دانشگاه:
بازگشت بانکها به رسالت واقعی خود
باید اول دید بانکها کجای چرخه اقتصاد کلان واقع شدهاند و بعد براساس آن وظیفه بانکها را تشریح کرد. براساس مشاهدات موجود زمانی که پول وارد اقتصاد جوامع میشود بخشی از آن به سمت مصرف میرود و بخشی به سمت پسانداز. مازاد مصرف باید در بانکها نگهداری شود؛ از اینرو بانکها شکل گرفتهاند تا از این مازاد پول نگهداری کنند. مشخصا خروج این وجوه میتواند در بازار منجر به ایجاد تقاضا شده و از چرخه اصلی اقتصاد خارج شود و از طرفی موجب مازاد عرضه در بازارها میشود. این پول معمولا زمانی بین تقاضا و عرضه موجود در بازار تعادل ایجاد میکند که به بانکها برود و از طریق آنها به چرخه اصلی اقتصاد وارد شود یعنی از طریق سرمایهگذاری. بانک در این حالت تبدیل میشود به واسطه مالی بین سپردهگذار و سرمایهگذار. در این صورت بانک کارمزد کمتری دریافت میکند و چون پاداش به پساندازکننده داده میشود، نرخ بهره هم در این امر ظاهر میشود و بنابراین تقاضا و عرضه پول در نرخ بهره به تعادل میرسند. البته به شرط اینکه پول آماده برای وام و میزان تقاضا برای وجوه برابری کند بانکها ممکن است در کنار آن خدمات دیگری هم ارائه کنند مثل دریافت و پرداخت وجوه. یکسری بانکها ماهیت تجاری دارند و یکسری بانکها تخصصی هستند. بانکهای تخصصی مثل بانک صنعت و معدن، کشاورزی و گروهی هم بانک تجاریاند مثل بانک ملت، ملی، سپه و صادرات و غیره. اکنون نیز گروهبندی بانکها براساس خدمات مطرح است. برای مثال بانکها براساس وظایفی که انجام میدهند، دستهبندی میشوند. در این صورت هم وظایف بانکها تعیین تکلیف میشود و هم اینکه بانکها تخصصیتر میشوند. طرح طبقهبندی بانکها مزایایی هم دارد که مهمترین آن بازگشت بانکها به رسالت واقعی خود و دوری آنها از انجام خدماتی است که مربوط به آنها نیست.
حسن مرادی، استاد دانشگاه:
ایجاد شفافیت در فعالیتهای بانکی
در دنیا اصولا بانکها را به میزان خدماتی که به مشتریان ارائه میکنند، رتبهبندی میکنند و یکی از خصیصههای بانکهای توسعهیافته تنوع در ارائه خدمات به مشتریان است. اما برعکس آن در کشورهای در حال توسعه در ارائه خدمات به مشتریان محدودیت وجود دارد. برای مثال بانکها در کشور مصر ۱۲ نوع خدمات به مشتری ارائه میدهند، در حالی که بانکهای ما خدمات محدودی دارند. البته برخی از بانکهای غربی بیشتر از آن یعنی حتی تا 100 نوع خدمات هم به مشتری ارائه میدهند. براساس این نوع خدمات که STANDING ORDER نام دارد، به بانک دستور داده میشود سر ماه اجارههای منزل افراد را بدهد یا در مواقع خاصی از ماه شارژ ساختمان شما را پرداخت کند. بانکها این مدل از خدمات را انجام میدهند. اما در کشور ما به جای خدمات ملاک طبفه بندی بانکها سنگ مرمری است که کار کردهاند و دکوری است که دارند در حالی که تلاش بانکها نه تابلوهای رنگارنگ، بلکه باید سعی در ارائه خدمات به مردم و دادن رفاه به آنها باشد. این اقدام با طرح رتبهبندی بانکها میسر خواهد شد، چرا که در این صورت بانکها به انجام وظایفی متعهد میشوند که امکان عدول از آن نیست و مجبورند از برخی کارها که در حیطه فعالیت آنها نیست، دست بردارند. اعطای مجوز براساس نوع خدمات فعالیت بانکها را شفافتر میسازد.