در حال حاضر راهنمایان گردشگری دو تشکل کلان در کشور دارند؛ جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی با جمعیتی در حدود ۵۰۰ نفر و کانون سراسری انجمنهای صنفی کارگری راهنمایان گردشگری با حدود سه هزار عضو. به طور کل نیز در سراسر کشور بیش از ۷۰۰۰ نفر تاکنون موفق شدهاند مجوز و کارت رسمی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را به عنوان راهنمای گردشگری دریافت کنند، جمعیتی که هر سال رو به افزایش است، بی آنکه هویتی در قالب شغل رسمی در قانون کار پیدا کرده باشند.
«اویس کیانی» که اواخر سال گذشته ریاست هیأت مدیره کانون سراسری راهنمایان گردشگری را با حدود ۳۰۰۰ عضو که بیشتر آن ها نیز بیمه نیستند به عهده گرفته، درباره این چالش به ایسنا گفت: دغدغه اصلی ما که سالهاست در پی تحقق آن هستیم، جلب حمایت از سوی وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی و داشتن بیمهای است که شامل بازنشستگی، از کارافتادگی و بیکاری میشود، یعنی همان شرایط شورای عالی کار که با هنجارهای قانونی مطابقت دارد.
وی اضافه کرد: هرچند به تازگی معاون گردشگری درباره شغل شدن راهنمای گردشگری خبری اعلام کرد که به منزله برداشتن گامهای اولیه در این مسیر است، اما فرآیند قانونی تا به نتیجه رسیدن، پیچیدگیهای خود را دارد، چون راهنما برای اینکه به عنوان شغل رسمی پذیرفته و مشمول بیمه شود، باید صاحب کار و یا پیشهور دولتی داشته باشد که فعلا چنین تعریفی برای آن نشده، اما در این راستا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گام هایی برداشته است.
این راهنمای تور افزود: موافت اولیهای که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی داشته، همان گام نخست بوده که در مرحله نهایی باید به ادبیات مشترکی برسند تا علاوهبر این سازمان، وزارت کار نیز راهنمای گردشگری را به عنوان شغل رسمی بشناسد و برای آن تعریف قانونی داشته باشد و کارفرمایی را برای بیمه آن قائل شود.
وی بیان کرد: وزارت کار، شورای عالی کار و تامین اجتماعی هر یک ادبیات مشخص و مجزایی دارند که شغل راهنما برای هر یک از آن ها باید تعریف شود تا با درکی واحد، این شغل را به رسمیت بشناسند و مشکل بیمه نیز حل شود، وگرنه در شرایط حاضر و با تعریف فعلی هرچه قدر بگوییم راهنما بیمه ندارد، بی فایده است، چون با یک دستور زبان دیگری با آنها صحبت میکنیم، بنابراین لازم است اول ادبیاتمان را یکی کنیم.
کیانی ادامه داد: راهنمای گردشگری در حال حاضر شغلی فصلی به حساب میآید که دستمزد آن نیز روزانه تعیین میشود، برای همین در قانون کار تعریف نشده و مثل سایر مشاغل زیر چتر حمایت تامین اجتماعی قرار ندارد.
رییس هیات مدیره کانون راهنمایان گردشگری در پاسخ به این سوال که یکی از ایده ها و سیاست های شکل گیری انجمن های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری احقاق حقوق راهنما و تحقق بیمه آن ها بود، اکنون با وجود نزدیک به ۳۰۰۰ عضو چقدر در این راستا حرکت شده و نتیجه کار در این مدت چه بوده است؟ اظهار کرد: دغدغه اصلی ما از ابتدا همین بوده، بیمه یکی از سرفصل های همیشگی این تشکیل است. فارغ از بحث کانون و یا جامعه راهنمایان، همه ما دنبال رفع این چالش هستیم و این دغدغه را داریم. خوشبختانه با رویکردی که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دارد و نگاه رییس آن به سمن ها و انجمن های مردم نهاد، یقینا این چالش به جد پیگیری خواهد شد. تشکل های خصوصی و مردمی راهنمایان گردشگری نیز این موضوع را بارها با وزارت کار دنبال کرده و تلاش هایی کرده اند، اما لازم است نخست راهنما در وزارت کار به عنوان شغل پذیرفته شود.
کیانی ادامه داد: از حدود سه هزار عضوی که در کانون داریم، بخش کمی از آن ها از طرق شغل دوم شان بیمه هستند. بخشی هم خویش فرما بیمه مشاغل آزاد شده اند که هزینه آن را شخصا پرداخت می کنند، اما از مزایای قانون کار و بیمه کامل، بهره مند نیستند ضمن اینکه مشمول بیکاری هم نمی شوند. تعداد زیادی از راهنما هم هستند که هیچ بیمه ای ندارد و از سوی هیچ نهادی حمایت نمی شوند که این گروه بیشترین آسیب ها را تا کنون دیده اند.