سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
مجتبی کاوه
یکی از ابعاد این رکود، کاهش ساخت‌وسازهایی است که بتواند نیاز طبقات کم‌درآمد را برطرف کند و با توجه به اینکه در دوره رونق عمده ساخت‌وسازها به طرف مسکن‌های متراژ بالا سوق پیدا کرده اکنون از یک سو با خانه‌های خالی و بدون مشتری متراژ بالا روبه‌رو هستیم و از سوی دیگر با کمبود خانه‌های متراژ پایین در نقاط مرکزی و پایینی شهر. این بن‌بست چه تبعاتی در پی دارد و برای خروج از آن باید چه راهکارهایی در پیش گرفت؟
کاهش قدرت خرید متقاضیان یا افزایش بی‌رویه خانه‌های متراژ بالا؟
مسئول طرح جامع مسکن معتقد است اینکه انبوه‌سازان می‌گویند وجود ۲.۵ میلیون واحد مسکونی خالی از سکنه ناشی از ضعف و کاهش قدرت خرید متقاضیان است بحث درستی نیست چرا که بیشترین آمار مربوط به خانه‌های خالی از سکنه مربوط به واحدهای لوکس است. فردین یزدانی با بیان اینکه مازاد تولید واحدهای مسکونی طی سال‌های رونق ساخت و‌سازمربوط به واحدهای لوکس است به «کسب‌وکار» می‌گوید: قطعا آمار تولید واحدهای مسکونی برای کم درآمدها و اقشار متوسط طی یک دهه اخیر پایین بوده و طرح مسکن مهر نیز نتوانسته پاسخگوی این نیاز باشد. وی می‌افزاید: آمار سرشماری نفوس و مسکن در سال گذشته، که گزارش مقدماتی آن منتشر شده است، پیش‌بینی‌های لازم انجام شده در طرح جامع مسکن را تایید می‌کند و بر این اساس می‌توان با قاطعیت گفت کشور ما کمبود مسکن دارد اما این کمبود در بخش خانه‌های اقشار کم درآمد است و به مسکن‌هایی که بتواند نیاز این قشر را پوشش دهد در برنامه‌هایی که تاکنون به اجرا درآمده توجهی نشده است.
نقش تورم و سود بانکی در آشفته شدن بازار ساختوساز
یک کارشناس اقتصاد مسکن نیز معتقد است تورم افسارگسیخته در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ موجب انحراف الگوی ساختوساز به سمت مسکن‌های لوکس شده است. بیت‌ا… ستاریان در این باره به «کسب‌وکار» می‌گوید: کاهش نرخ سود بانکی و افزایش میزان نقدینگی در دولت‌های نهم و دهم موجب حرکت نقدینگی به بازار ساخت و‌سازدر دهه ۸۰ شد و این بازار رونقی کاذب را تجربه کرد به این معنی که واحدهای متراژ بالا متقاضیانی برای خرید و سرمایه‌گذاری داشت اما واحدهای متراژ پایین برای سرمایه‌گذاری مناسب نبود.
بعد از بازگشت نرخ سود بانکی به رقم‌های بالای ۲۰ درصد این‌بار نوبت نظام بانکی بود که به آشفته بازار مسکن دامن بزند و برای دستیابی به سود بالاتر و پرداخت هزینه پول گرانی که از مردم دریافت کرده بود، در بازار مسکن سرمایه‌گذاری کند. اما این سرمایه‌گذاری که در املاک متراژ بالا انجام شد با رکود بازار مسکن به بازدهی مورد انتظار نرسید و موجب قفل شدن سرمایه بانک‌ها در بازار مسکن شد.
این کارشناس با بیان اینکه دولت برای افزایش ساخت و سازهای مورد تقاضای اقشار کم درآمد سیاست خاصی را پیگیری نکرده است، گفت: ساخت وساز در مناطق جنوبی و بافت‌های فرسوده باید توسط دولت حمایت تسهیلاتی شود ولی چنین تسهیلاتی را شاهد نیستیم. همچنین معافیت‌های عوارض و مشوق‌های تجمیع در این مناطق باید در دستور کار شهرداری باشد. وی با بیان اینکه پیامد کمبود مسکن برای اقشار
کم درآمد، افزایش شاخص دسترسی به مسکن در این اقشار است، تصریح کرد: با افزایش زمان خانه‌دار شدن این اقشار هزینه اجاره‌بها در این اقشار افزایش می‌یابد و فقر و دیگر معضلات اجتماعی را هر چه بیشتر لمس خواهند کرد.
