سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
گروه بانک، بورس و بیمه
به گزارش کسب و کار نیوز، ازاینرو سپرده‌گذاران معمولا به سراغ بانک‌هایی می‌روند که از این نظر شرایط مساعدتری داشته باشند اما وضعیت نامساعد شبکه بانکی در این روزها به گونه‌ای است که تشخیص بانک‌های موفق و سالم را از غیر آن دشوار می‌کند و به همین دلیل به اعتقاد کارشناسان مردم را در دام مسائل و گرفتاری‌های شبکه بانکی می‌اندازند که یکی از آنها عدم امنیت سپرده‌گذاری است
نرخ سود بالای بانکی این روزها با موضوع ورشکستکی بانک‌ها پیوندی عمیق یافته است در حالی که بسیاری از سپرده‌گذاران سود بالا را نشان از ثروت و رفاه سیستم یک بانک تصور می‌کنند اما بررسی‌ها از خلاف این تصور حکایت دارد به گونه‌ای که بسیاری از بانک‌ها در شرایط فعلی برای نجات خود از وضعیت ورشکستگی دست به هر کاری می‌زنند و از جمله آن همین پرداخت نرخ سود‌های بالا به سپرده‌گذاران است. این موضوع حتی در بانک‌های معتبر و موسساتی که از بانک مرکزی مجوز دارند، قابل مشاهده است.
ولی‌ا… سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی در این رابطه می‌گوید: بانکی که در حال ورشکستگی بوده، ممکن است نرخ سود بالا بدهد تا بتواند شرایط را تغییر دهد. بانک مرکزی به تمام سپرده‌گذاران بانک‌ها علامت می‌دهد تا در این راستا مراقب باشند.
وی می‌افزاید: بر این اساس مردم فکر نکنند تمام بانک‌هایی که از بانک مرکزی مجوز دارند، در وضعیت یکسانی قرار گرفته‌اند، بلکه ممکن است در شرایط فعلی، بانک‌هایی که نرخ سود بالا دارند، یکی از دلایل‌شان این باشد که ریسک بالایی می‌دهند. نرخ بالا احتمال ریسک بالا هم دارد.
رئیس کل بانک مرکزی می‌گوید: ممکن است آن بانک در شرف ورشکستگی قرار داشته باشد و چاره‌ای جز پرداخت نرخ سود بالا نداشته باشد، یعنی مردم نباید جذب بانک‌هایی شوند که نرخ سود بالا می‌دهد، بلکه باید این احتمال را هم بدهند که ممکن است در پس پرده ریسکی هم در کار باشد. متاسفانه مردم به هشدارها توجه نمی‌کنند و حتی به خاطر یک تا دو درصد سود بیشتر، در موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز سرمایه‌گذاری کرده و سرمایه‌های‌شان را به خطر می‌اندازند.
سیف تصریح می‌کند: بانک مرکزی به مردم هشدار می‌دهد که همه بانک‌های مجوزدار مثل هم نیستند و باید دقت شود که کدام بانک سالم عمل می‌کند. در این شرایط، پرداخت سود بالا نشانه ریسک بالاتر است پس نباید ملاک برای سرمایه‌گذاری بانک‌ها، نرخ سود بالاتر باشد.
ازاینرو به نظر می‌رسد در این امر مهم چند مساله مهم قابل طرح باشد. اول اینکه آیا داشتن مجوز از بانک مرکزی به معنای تامین کامل امنیت سپرده‌هاست؟ و دوم اینکه سپرده‌گذاری در بانک‌های ورشکسته چه خطراتی به همراه دارد و آیا پرداخت سود بالا ترفند مناسبی از سوی بانک‌ها برای حل مشکل ورشکستگی است؟
کامران ندری، استاد دانشگاه
روش‌های ناکارآمد بانک‌ها برای افزایش سرمایه
شبکه بانکی در حال حاضر گرفتار مشکلاتی است که از جمله آن در حال حاضر عدم دسترسی به سودآوری واقعی است. به این معنا که بانک‌ها از طریق روش‌های کارآمدی به افزایش سرمایه و درآمد نپرداخته‌اند و از سوی دیگر در دریافت مطالبات معوق از مشتریان خود ناموفق بوده‌اند. برخی از بانک‌ها نرخ را بالا نگه داشته‌اند چرا که نمی‌خواهند منابع خود را از دست بدهند بانک‌ها برای جبران کاهش منابع باید سراغ مطالبات معوق رفته و از این طریق مشکلات مالی خود را حل کنند اما شرایط حاکم بر سیستم بانکی باعث شده نرخ سود‌های مصوب برخلاف وضعیت و شرایط واقعی بانک‌ها باشد و در عمل قابل تحقق نباشد. بانک‌ها بیش از آنکه به فکر چند سال آینده خود باشند گرفتار مشکلات آنی هستند مشکلاتی که البته ریشه در سال‌های قبل دارد و حل آن با تصمیم یا برنامه چند بانک قابل اجرا نیست. سود پایین در حال حاضر جوابگوی نیاز بانک‌ها نیست به همین دلیل آنها به هر طریقی سعی می‌کنند از زیر بار آن شانه خالی کنند. مساله دیگر این است که مجموعه‌ای که به عنوان مدیر در شبکه بانکی فعالیت می‌کند از به کارگیری روش‌های به‌روز و پیشرفته در اداره سیستم بانکی عاجز است. به همین دلیل سیاست‌های جدید با وجود نظام‌های قدیمی و سیستم سنتی قابل پیاده شدن نیست. نمونه آن همین نرخ سود بالای بانکی است که همچنان ادامه پیدا کرده است.
حسن مردای، استاد دانشگاه
مصارف غیرمفید بانک‌ها
بانک مرکزی برای ساماندهی پول و برای اینکه پول‌های مردم را از بانک‌ها به سمت تولید هدایت کند مقرراتی وضع کرده و سقف سود بانکی را بر اساس این مقررات مشخص کرده است. این تعیین خط مشی برای بانک‌های ما الزام‌آور است وگرنه این منجر به هرج و مرج شده و استفاده کارآمدی از منابع پولی کشور به همراه نخواهد داشت. بنابراین شایسته است که بانک‌ها از دستورالعمل بانک مرکزی پیروی کنند اما واقعیت این است که بانک‌ها مقید به سیاست‌های کلی‌تر و از جمله دستورات بانک مرکزی نیستند و از سوی دیگر بانک‌ها گسترش بی‌رویه داشته‌اند از موارد انتقاد شدید به بانک‌ها این است که آنها به جای دادن راه‌حل‌های پولی مطلوب به اقتصاد کشور و به جای اینکه به فکر سودآوری واقعی باشند در چرخه ساختمان‌سازی و فعالیت‌های دلال‌گونه فعالیت می‌کنند و به نوعی در این مسیر چشم به هم چشمی دارند. این باعث می‌شود بخش عمده‌ای از سرمایه بانک‌ها در تزئینات و فعالیت‌های تجملاتی هزینه شود و از طرفی در گرفن پرسنل افراط کنند. به همین دلیل در حالی که تجهیزات جدید مورد نیاز بانک‌هاست و خود می‌تواند جایگزین نیروی جدید انسانی باشد، بانک‌ها دست به استخدام نیروی تازه می‌زنند و این البته تا حدودی به دلیل فشار بیکاری خارج از بانک‌هاست. بانک‌ها در حال حاضر به دلیل اینکه از راهکارهای منطقی برای پیشبرد اهداف اقتصادی خود گریزانند نرخ سود بالا را پیشه می‌کنند و از طرفی منابع آنها وقف چیزی جز مصارف غیرمفید نمی‌شود.
