تحلیل رفتار کاربران شبکه های اجتماعی میتواند اطلاعات ارزشمندی را نشان دهد. محبوبیت شبکه های اجتماعی بسیار افزایش یافته است و فیسبوک که تنها یک دهه از تولد آن میگذرد. این روزها به دومین سایت پربیننده در جهان تبدیل شده است.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از مجله بازده، توییتر، اینستاگرام، گوگل پلاس، لینکدین و … نیز هر کدام توانسته اند تعداد زیادی از کاربران را تحت پوشش قرار دهند؛ تا آنجایی که گفته می شود یک سوم جمعیت جهان عضو پروپاقرص شبکه های اجتماعی هستند. با افزایش حضور شبکه های اجتماعی، اطلاعات شخصی هم بیش از پیش به اشتراک گذاشته می شوند و این مسئله موجب شده کاربران فرصت بیشتری برای به نمایش گذاشتن علایق شخصی داشته باشند و در این زمینه رفتارهای متفاوتی نشان دهند.
برخی از کاربرانی که در شبکه های اجتماعی حضور دارند جملات و نوشتهها را به اشتراک می گذارند. برخی دیگر مطالب جالبی را که دیگران منتشر کرده اند با دوستان خود در میان می گذارند، برخی کاربران تمایل به انتشار عکس دارند، بعضی ها فقط کامنت می گذارند و لایک می کنند، گروهی از کاربران هیچ یک از این کارها را انجام نمی دهند و فقط نظاره گر فعالیت دیگران هستند و … در مجموع ساکنان شبکه های اجتماعی هر کدام بسته به سلیقه خود رفتار متفاوتی را به نمایش می گذارند.
تحلیل رفتار کاربران شبکه های اجتماعی میتواند اطلاعات ارزشمندی را نشان دهد. در همین تحلیلها کارشناسان دو نوع رفتار را میان کاربران شبکه های اجتماعی در نظر میگیرند. مدل اول «رفتارهای شخصی» است که هر یک از کاربران به صورت انفرادی نشان می دهند و مدل دیگر «رفتارهای جمعی» نام دارد که در آن گروهی از کاربران یک رویه خاص را دنبال میکنند یا اینکه هنگام برخورد با یکدیگر نوعی ویژگیهای متفاوت را به نمایش میگذارند.
به هر حال، جدا از اینکه رفتار کاربران شبکه های اجتماعی به چند دسته تقسیم میشود و چه شاخصهایی برای آن در نظر گرفته شده، نتایج حاصل از این بررسی میتواند اطلاعات ارزشمندی را دربر گیرد.
در ادامه ۵ نوع رفتار کاربران شبکه های اجتماعی آمده است:
۱.توییترهای تماشاچی
هنوز به درستی مشخص نیست که چرا مشترکان توییتر این رفتار را از خود نشان میدهند اما کارشناسان مرکز تحقیقاتی Barracuda Labs براساس آخرین بررسی خود به این نتیجه رسیدهاند که این دسته از افراد تمایل زیادی به انتشار مطالب یا اشتراک تصویر ندارند و در مقابل ترجیح میدهند فعالیت بقیه را زیر نظر بگیرند.
در بررسی اخیر مشخص شده بیش از سه چهارم کاربرانی که در توییتر عضویت دارند، از زمان باز کردن حساب کاربری خود تا امروز کمتر از ۱۰ مطلب را به اشتراک گذاشتهاند و یک سوم مشترکان توییتر حتی یک بار هم مطلبی منتشر نکردهاند. البته این مسئله به آن معنی نیست که افراد یاد شده حساب کاربری خود وابستهاند یا هیچ فعالیتی در آن ندارند، زیرا کارشناسان میگویند همین افراد به صورت مرتبط وارد صفحه شخصی خود میشوند.
مرکز Barracuda براساس بررسی جدید خود اعلام کرد ۸۰ درصد کاربران توییتر به صورت مرتبط مطالب منتشر شده از سوی دیگر کاربران را مطالعه میکنند و حتی هفتهها میگذرد تا مطالب به اشتراک بگذارند. همچنین حدود نیمی از این افراد بیش از توییترهای فعال دوست و دنبالکننده دارند تا از این طریق هر بار که به حساب کاربری خود سرمی زنند مطلب جدیدی برای مشاهده وجود داشته باشد.
البته این اعداد و ارقام به مرور زمان بهتر هم میشود. مرکز Barracuda در آخرین گزارش خود اعلام کرده ۳۷.۱ درصد از تمام مشترکان آن در ژوئن ۲۰۰۹ هیچ مطلبی منتشر نکردند که این رقم هم اکنون به ۳۴ درصد رسیده و توییتر امیدوار است طی یک دهه آینده آن را تک رقمی کند. در مجموع باید گفت کاربران این شبکه اجتماعی بیشتر تمایل به خواندن و مشاهده کردن دارند و توییتر باید چارهای بیندیشد تا آنها را هم به جمع کاربران فعال اضافه کند.
۲.زنان علاقمند به موبایل
این مسئله بر همگان واضح و مبرهن است که محبوبیت شبکههای اجتماعی روز به روز بیشتر میشود و هر روز که میگذرد تعداد کاربران آنها افزایش مییابد. در شرایط کنونی کاربران میتوانند در هر مکان و زمانی وارد صفحه اختصاصی خود شوند و دستگاههای موبایلی موجب شدهاند بسیاری از محدودیتهای شبکههای اجتماعی کنار گذاشته شود و کاربران به راحتی بتوانند خدمات این قبیل فضاها را در اختیار بگیرند.
فیس بوک، توییتر، گوگل پلاس، اینستاگرم و… هر کدام ابزار موبایلی ویژه دارند تا کاربران بتوانند روی دستگاه الکترونیکی همراه به راحتی از خدمات آنها استفاده کنند. این ابزارهای کاربردی با انواع پلتفرمهای موبایلی سازگاری یافتهاند و اینطور که مرکز تحقیقاتی Nielsen براساس آخرین بررسی خود اعلام کرده، خانمها بیشتر از مردان سراغ ابزارهای موبایلی شبکههای اجتماعی میروند و بخش اعظم مخاطبان موبایلی فضاهای ارتباطی آنلاین را زنان تشکیل میدهند.
طبق این بررسی مشخص شد از میان تمام کاربران شبکه های اجتماعی که با دستگاه موبایلی وارد شبکههای اجتماعی میشوند، ۵۵ درصد زن و ۴۵ درصد مرد هستند. البته این تفاوت قابل ملاحظهای نیست اما همین آمار هم کافی است تا نشان دهد که زنان حضور پررنگ و فعالی در شبکههای اجتماعی دارند و حتی از مردان هم در این زمینه پیشی گرفتهاند.
علاوه بر این، مرکز Nielsen گزارش داد که بیشتر کاربران شبکه های اجتماعی را ابزاری برای تفنن و سرگرمی میدانند. همچنین، گروه سنی ۳۵ تا ۵۴ سال افرادی بودند که بیش از بقیه از روی گوشی هوشمند خود صفحه شخصی را به روز کردند و بررسیها نشان داد ۳۶ درصد به روزرسانیهای موبایلی به این گروه اختصاص داشته است.
پس از آن گروه ۲۵ تا ۳۴ سالهها بودند که با ۳۴ درصد توانستند خود را به عنوان بزرگترین مخاطبان موبایلی برای شبکههای اجتماعی معرفی کنند. کارشناسان معتقدند این دو گروه در سالهای آتی هم بیشترین گشت وگذار موبایلی در شبکههای اجتماعی را به خود اختصاص میدهند؛ زیرا این افراد به واسطه شرایط سنی خود در بیشتر مواقع ایمنی شغلی دارند و همین مسئله باعث میشود تا امکان خرید گوشی هوشمند برای آنها فراهم شود.
۳. اختصاص زمان خیلی بیشتر به اینترنت
این مسئله تعجب آور است، اما هر چه جلوتر میرود مردم دنیا ترجیح میدهند بخش اعظم زمانی را که به اینترنت اختصاص میدهند در شبکه اجتماعی حضور داشته باشند. اینطور که مرکز تحقیقاتی NPD Group بر پایه مطالعه اخیر خود گزارش داده است، ۳۷ درصد کاربران جهانی طی شش ماه گذشته به صورت مرتب سراغ شبکههای اجتماعی رفتهاند که این رقم نسبت به سال قبل رشد ۱۱ درصدی را نشان میدهد.
اما به جز این مسئله مرکز تحقیقاتی Nielsen به یافتههای دیگری رسیده است. این مرکز معتقد است میزان تماشای ویدیو در شبکههای اجتماعی از سوی کاربران شبکه های اجتماعی جهانی طی یک سال گذشته ۵.۲ درصد بیشتر شده است و تصاویر ویدیویی جدا از اینکه به صورت مستقیم روی شبکه اجتماعی منتشر شده باشند یا از طریق لینکهای مربوطه با یوتیوب و سایتهای مشابه در ارتباط باشند، بسیار مورد توجه کاربران قرار میگیرند. در بررسی جدید مشخص شد پس از یوتیوب به عنوان بزرگترین سایت ویدیویی جهان، بیشترین تصاویر در فیس بوک مشاهده میشود.
۴.فیسبوکیها و رسانههای سنتی
اینکه کاربران رسانههای مدرن همچنان به دنبال فضاهای رسانهای سنتی هستند عجیب به نظر میرسد اما مرکز تحقیقاتی Hitwise در آخرین بررسی خود این مسئله را ثابت کرد فیس بوکیها با وجود بهرهمندی از نسل جدید ابزارهای ارتباطی آنلاین، هنوز هم به کارگیری رسانههای سنتی را ترجیح میدهند.
در بررسی جدید مشخص شد کاربرانی که به صورت مرتبط از خدمات صفحه اختصاصی خود در فیس بوک استفاده میکنند، به سیستمهای سنتی و رسانههای کاغذی مانند انواع روزنامههای علاقه زیاد دارند و حتی در بیشتر موارد دیده میشود که این افراد رسانههای سنتی را بیشتر از رسانههای آنلاین استفاده میکنند.
افرادی که همچنان استفاده رسانههای سنتی را ترجیح میدهند، بعد از فیس بوک علاقه زیادی به سایتهای هواشناسی دارند و معمولا زمان زیادی را به خدمات مربوطه اختصاص میدهند. سومین اولویت اینترنتی برای این گروه از افراد سایتهای خبری هستند و به عبارت دیگر گفته میشود پس از فیس بوک و سایتهای اینترنتی هواشناسی، خبرگزاریهای آنلاین بیشترین محبوبیت را برای علاقمندان به رسانههای سنتی دارند.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارش اخیر خود در این خصوص توضیح داد که قابلیتهای خبری و اطلاع رسانی فیس بوک موجب شده تا علاقمندان به رسانههای سنتی در این شبکه اجتماعی حضور پررنگ داشته باشند. فیس بوک این فضا را برای کاربران خود ایجاد کرده که بتوانند در جریان آخرین اخبار و اتفاقات جهانی قرار بگیرند و خبرهای محلی هم در اسرع وقت بهدست آنها برسد. همین مسئله باعث شده هواداران رسانههای سنتی به این شبکه اجتماعی اعتماد کنند و در آن حضور پررنگ داشته باشند.
۵.جایگزینی با زندگی واقعی
در حالی که برخی کارشناسان براساس آینده نگریهای خود به این نتیجه رسیدهاند که شبکههای اجتماعی در آینده نه چندان دور جایگزین ارتباطات واقعی در زندگی روزمره میشوند اما بخش اعظم محققان و جامعه شناسان ادعا میکنند که این اتفاق هنوز صورت نگرفته است. بزرگترها این روزها شکایت میکنند که فرزندان شان دایم در اینترنت حضور دارند و شبکه اجتماعی موجب شده ارتباط میان آنها کمرنگتر شود.
این افراد معتقدند زمانی که در دوران کودکی بسر میبردند، به واسطه وجود نداشتن شبکههای اجتماعی ارتباط نزدیکتری با والدین خود برقرار میکردند و نوع برقراری ارتباط با همسن و سالان آنها کاملا متفاوت بود اما این روزها انواع شبکههای اجتماعی موجب شدهاند تا ارتباطت چهره به چهره حتی در خانوادهها هم کمرنگتر شود.
به هر حال، در کنار این صحبتهای عامیانه که بسیاری از مردم آنها را بر زبان میآورند، «انجمن تبلیغات و بازاریابی امریکا» مطالعهای را در این زمینه انجام داده و به این نتیجه رسیده که ساکنان شبکههای اجتماعی در هر گروه سنی که قرار دارند، همچنان ترجیح میدهند بخش اعظم زندگی خود را خارج از دنیای مجازی مدیریت کنند و با وجود اینکه اینترنت و دستگاه موبایلی در اختیار همگان قرار گرفته است، باز هم ارتباطات چهره به چهره کاملا پررنگ دنبال میشود.
در گزارش اخیر این انجمن گفته شد: «برخلاف تاثیرات عمیق شبکههای اجتماعی بر زندگی روزمره و باور عمومی مردم، باید گفت که این فضاها هنوز نتوانستهاند ارزش ارتباطات چهره به چهره را از بین ببرند و موجب شوند این نوع روابط میان مردم از بین برود. اگرچه ایمیل و تلفن همراه برای نخستین بار باعث شدند. نوع رابطه میان انسانها تغییر اساسی داشته باشد اما بخش قابل توجهی از انسانها در سراسر جهان همچنان ارتباطات رو در رو را ترجیح میدهند و هرگز این ابزارها را جایگزین روشهای سنتی ارتباطی نمیکنند.
شبکههای اجتماعی با همه امکانات و توانمندیهای خود در آینده هم نمیتوانند جایگزین ارتباطات انسانی شوند. هر کدام از این ابزارهای مجازی برای یک دوره زمانی مورد توجه مردم جهان قرار میگیرند و پس از گذشت چند سال قابلیتهای کارآمدتر جایگزین آنها میشود اما آنچه از گذشته وجود داشته و در آینده هم حضور خواهد داشت، ارتباط چهره به چهره میان انسانها است که هیچ شبکه اجتماعی حتی فیس بوک هم نمیتواند آن را تخریب کند.»