شهرکهای صنعتی کشور تحت مدیریت سازمان صنایع کوچک قرار دارد و در واقع وزارت صنعت یک سازمان توسعهای و یک معاونت مجزا به این بخش اختصاص داده است، اما درهمریختگی ترکیب واحدها در شهرکها و نواحی صنعتی به گونهای است...
مجتبی کاوه
به گزارش کسب و کار نیوز، شهرکهای صنعتی کشور تحت مدیریت سازمان صنایع کوچک قرار دارد و در واقع وزارت صنعت یک سازمان توسعهای و یک معاونت مجزا به این بخش اختصاص داده است، اما درهمریختگی ترکیب واحدها در شهرکها و نواحی صنعتی به گونهای است که با وجود تشکیلات مدیریتی منسجم، باز هم هر بخش از یک شهرک صنعتی ساز جداگانه خود را میزند و مشکلات و مسائل خود را دارد. از سوی دیگر، گسترش شهرکهای صنعتی عریض و طویل با تعداد زیاد واحدهای صنعتی و تولیدی متنوع، دیگر کمتر در کشورهای توسعهیافته مد نظر قرار دارد و در این کشورها شهرکهای تخصصی صنعتی جای شهرکهای صنعتی عمومی را گرفته است. در ایران اما، شهرکهای صنعتی تخصصی هنوز جای خود را باز نکردهاند و برنامههایی که برای توسعه شهرکهای صنعتی تخصصی تاکنون مطرح شده، در مراحل ابتدایی و بیشتر روی کاغذ است. کارشناسان در این باره نظرات قابل تاملی دارند.
مزایای شهرکهای صنعتی تخصصی
یک استاد مدیریت صنعتی دانشگاه با بیان اینکه در تمام جهان شهرکهای صنعتی سهم عمده تولید را بر عهده دارند، به «کسبوکار» گفت: طی دو دهه اخیر روند جایگزینی شهرکهای صنعتی تخصصی بهجای شهرکهای صنعتی عمومی در جهان شتاب گرفته و مزایای این شهرکها نسبت به مدل قبلی نواحی صنعتی بیش از پیش مشخص شده است. مهرداد صادقی مزایای شهرکهای صنعتی تخصصی را مورد اشاره قرار داد و افزود: شهرکهای صنعتی تخصصی با کنار هم قرار دادن واحدهای تولیدی همگن، امکانات و زیرساختها و لجستیک مورد نیاز آنها را فراهم میکنند. بدین ترتیب هزینههای زیرساختی کاهش مییابد و جوینت شدن و تکمیل زنجیره ارزش نیز در شهرکهای تخصصی به نحو سادهتر و کمهزینهتری انجام میشود. نواحی احداث این شهرکها نیز به بازارهای هدف یا مراکز حمل و نقل مرتبط، تا حد امکان نزدیک انتخاب میشود تا کار حمل و نقل و صادرات سادهتر شود. وی با بیان اینکه در کشور ما هنوز شهرک صنعتی تخصصی راهاندازی نشده است، بیان کرد: کمبود شهرکهای تخصصی در زمینههای مختلف از قبیل مبلمان، پوشاک، صنایع غذایی و صنایع پلاستیک و غیره در ایران به چشم میخورد و طرحهایی نیز برای رفع این کمبودها رونمایی شده و کلنگ احداث به زمین خورده اما هنوز شهرک تخصصی صنعتی نداریم و این کمبود پابرجاست.
یک استاد مدیریت صنعتی دانشگاه با بیان اینکه در تمام جهان شهرکهای صنعتی سهم عمده تولید را بر عهده دارند، به «کسبوکار» گفت: طی دو دهه اخیر روند جایگزینی شهرکهای صنعتی تخصصی بهجای شهرکهای صنعتی عمومی در جهان شتاب گرفته و مزایای این شهرکها نسبت به مدل قبلی نواحی صنعتی بیش از پیش مشخص شده است. مهرداد صادقی مزایای شهرکهای صنعتی تخصصی را مورد اشاره قرار داد و افزود: شهرکهای صنعتی تخصصی با کنار هم قرار دادن واحدهای تولیدی همگن، امکانات و زیرساختها و لجستیک مورد نیاز آنها را فراهم میکنند. بدین ترتیب هزینههای زیرساختی کاهش مییابد و جوینت شدن و تکمیل زنجیره ارزش نیز در شهرکهای تخصصی به نحو سادهتر و کمهزینهتری انجام میشود. نواحی احداث این شهرکها نیز به بازارهای هدف یا مراکز حمل و نقل مرتبط، تا حد امکان نزدیک انتخاب میشود تا کار حمل و نقل و صادرات سادهتر شود. وی با بیان اینکه در کشور ما هنوز شهرک صنعتی تخصصی راهاندازی نشده است، بیان کرد: کمبود شهرکهای تخصصی در زمینههای مختلف از قبیل مبلمان، پوشاک، صنایع غذایی و صنایع پلاستیک و غیره در ایران به چشم میخورد و طرحهایی نیز برای رفع این کمبودها رونمایی شده و کلنگ احداث به زمین خورده اما هنوز شهرک تخصصی صنعتی نداریم و این کمبود پابرجاست.
جلوگیری از هدررفت منابع و سرمایهگذاریهای زیرساختی
یک کارشناس مدیریت تولید نیز با بیان اینکه ظرفیتهای نواحی و استانهای مختلف کشور، برای ایجاد شهرکهای صنعتی تخصصی باید مدنظر قرار گیرد، به «کسبوکار» گفت: شهرک تخصصی صنعتی فقط در یکی دو منطقه از کشور داریم و این مناطق هم از ابتدا قرار نبود شهرک تخصصی باشند، بلکه مثل شهرک صنعتی فرش ماشینی کاشان (شهرک امیرکبیر) به مرور زمان سرمایهگذاران بیشتر بر راهاندازی واحدهای همگن تمرکز کردند و این شهرکها شکل گرفت.
تقی فیروزیان با اشاره به هدررفت بسیاری از منابع و سرمایهگذاریهای زیرساختی در شهرکهای صنعتی غیرتخصصی افزود: راهاندازی واحدهای همگن میتواند از اتلاف منابع جلوگیری کند و سطح بهرهوری را که در کشور ما تا حد بحرانی پایین است، ارتقا دهد.
به گفته این کارشناس، جذب سرمایهگذاری خارجی به بخش تولید و صنعت کشور نیز در گرو توسعه شهرکهای تخصصی است، چراکه سرمایهگذارانی که به فعالیت در کشورمان تمایل نشان دادهاند، خواستار فعالیت در شهرکهای تخصصی هستند.
یک کارشناس مدیریت تولید نیز با بیان اینکه ظرفیتهای نواحی و استانهای مختلف کشور، برای ایجاد شهرکهای صنعتی تخصصی باید مدنظر قرار گیرد، به «کسبوکار» گفت: شهرک تخصصی صنعتی فقط در یکی دو منطقه از کشور داریم و این مناطق هم از ابتدا قرار نبود شهرک تخصصی باشند، بلکه مثل شهرک صنعتی فرش ماشینی کاشان (شهرک امیرکبیر) به مرور زمان سرمایهگذاران بیشتر بر راهاندازی واحدهای همگن تمرکز کردند و این شهرکها شکل گرفت.
تقی فیروزیان با اشاره به هدررفت بسیاری از منابع و سرمایهگذاریهای زیرساختی در شهرکهای صنعتی غیرتخصصی افزود: راهاندازی واحدهای همگن میتواند از اتلاف منابع جلوگیری کند و سطح بهرهوری را که در کشور ما تا حد بحرانی پایین است، ارتقا دهد.
به گفته این کارشناس، جذب سرمایهگذاری خارجی به بخش تولید و صنعت کشور نیز در گرو توسعه شهرکهای تخصصی است، چراکه سرمایهگذارانی که به فعالیت در کشورمان تمایل نشان دادهاند، خواستار فعالیت در شهرکهای تخصصی هستند.