بالاخره طرح نوسازی ناوگان فرسوده حملونقل جادهای که وزارت راه و شهرسازی و وزارت نفت سال گذشته همین ایام بر سر آن تفاهمنامه امضا کرده بودند
مجتبی کاوه
بالاخره طرح نوسازی ناوگان فرسوده حملونقل جادهای که وزارت راه و شهرسازی و وزارت نفت سال گذشته همین ایام بر سر آن تفاهمنامه امضا کرده بودند، روز گذشته – یکشنبه 3 بهمن ماه - کلید خورد و نخستین کامیونهای نو در حضور اصحاب رسانه به صورت نمادین به تعدادی از کامیوندارانی که از مراحل مختلف اسقاط و بررسی صلاحیت و اعتبار گذشته بودند، تحویل داده شد. درست است که این اتفاق را باید – به دلایلی که وزیر راه و شهرسازی آنها را به خوبی تشریح کرد - رویدادی بسیار مبارک در صنعت حملونقل به شمار آورد اما آنچه شاید چندان به آن پرداخته نشد، ریسک سنگینی است که در شرایط فعلی اقتصاد کشور به کامیوندارانی که متقاضی نوسازی کامیونشان هستند، تحمیل میشود.
نوسازی ۱۶هزار کامیون تا پایان سال
عباس آخوندی در مراسم امضای قرارداد نوسازی ۶۵ هزار کامیون فرسوده بین شرکت بهینهسازی مصرف سوخت و گروه صنعتی ماموت، گفت: با نوسازی ناوگان حملونقل سنگین هم از ثروت و انرژی کشور بهترین بهرهوری را خواهیم داشت و هم از دورریز منابع ملی جلوگیری میکنیم. به گفته وزیر راهوشهرسازی، بر اساس آماری که چندی پیش و قبل از اجرای طرح پیمایش ناوگان حملونقل کشور داشتیم، حدود ۱۳۷هزار دستگاه کامیون عمر بالای ۲۵ سال داشتند که این کامیونها برای هر ۱۰۰ کیلومتر راه حدود ۶۰ لیتر گازوئیل مصرف میکنند.
به گفته آخوندی، بیش از ۷۰ هزار دستگاه کامیون با اجرای طرح پیمایش ناوگان حملونقل کشور از ناوگان خارج شدند که این موضوع دو معنا میتواند داشته باشد؛ نخستین مفهوم این است که این کامیونها سوخت را با قیمتی نازل دریافت کرده و با هزینه بالاتر میفروختند و دومین معنا این است که هماکنون این کامیونهای فرسوده خارج از کنترل سازمان راهداری مشغول فعالیت هستند. وی اضافه کرد: با اجرای طرح پیمایش، روزانه ۷ میلیون لیتر گازوئیل در مصرف سوخت صرفهجویی شد که رقم قابل توجهی است و اگر قیمت هر لیتر گازوئیل یک دلار باشد، این صرفهجویی حدود ۷ میلیون دلار در روز است.
وزیر راهوشهرسازی به یکی از اقدامات این وزارتخانه که با هماهنگی وزارت نفت انجام شده، اشاره کرد و گفت: نوسازی ناوگان حملونقل یکی از مواردی است که با همکاری این دو وزارتخانه در حال اجرایی شدن است و براساس آن قرار است ۶۵ هزار دستگاه کامیون نوسازی شود که اگر این موضوع عملیاتی شود، سالانه یک میلیارد لیتر گازوئیل صرفهجویی میشود، درواقع مفهوم اقتصادی آن این است که ما شاهد بهرهوری یک میلیارد دلاری در سال خواهیم بود. وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به سوال خبرنگار «کسبوکار» درباره تعداد نوسازی کامیونها در سال جاری گفت: بر اساس قرارداد امضا شده بین سازمان راهداری، شرکت ماموت و شرکت بهینهسازی مصرف سوخت حدود ۱۶ هزار دستگاه کامیون در سال جاری نوسازی میشوند. وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: قرار است ۶۵ هزار کامیون توسط شرکت ماموت و ۱۱ هزار دستگاه توسط سایر شرکتهای ایرانی نوسازی شوند و برای نوسازی ۵ هزار دستگاه هم در حال مذاکره و رایزنی با شرکتهای سازنده کامیون هستیم. این مقام مسئول اظهار داشت: نوسازی ناوگان از سوی وزارت راه و شهرسازی تنها به نوسازی ناوگان حملونقل جادهای محدود نمیشود و نوسازی ناوگان ریلی، هوایی و دریایی هم در دستور کار قرار دارد زیرا ناوگان حملونقل کشور در تمام بخشها دچار فرسودگی است. آخوندی ادامه داد: بیتوجهی به نوسازی ناوگان حملونقل عمومی به معنای رشد ناوگان حملونقل خصوصی و افزایش ترافیک و رشد آلایندههاست بر همین اساس این وزارتخانه نوسازی ناوگان تمام شقوق حملونقل را مهم و ضروری میداند.
اقساط 5 میلیون تومانی کامیونهای نو در شرایط خرابی بازار حملونقل
یکی از مالکان کامیونهای فرسوده، طرح نوسازی ناوگان جادهای را در شرایط فعلی صنعت حملونقل برای کامیونداران پرریسک توصیف کرد و در این باره به «کسبوکار» گفت: قیمت یک تریلی اسکانیا که در این طرح توسط شرکت ماموت به متقاضی فروخته میشود، حدود 430 میلیون تومان است و حدود 300 میلیون تومان از این مبلغ به صورت تسهیلات با نرخ 18 درصد در اختیار متقاضی قرار میگیرد و این درحالیست که سود و قسط این تسهیلات با شرایط مالی اغلب مالکان تریلیها و کامیونهای فرسوده تناسبی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: اقساط این تسهیلات مبلغی بالغ بر 5 میلیون تومان است که در شرایط کنونی با توجه به اینکه کسب درآمد از تریلی و کامیون بسیار سخت شده و بار کم است، این اقساط سنگین هستند.
وی با بیان اینکه کامیونداران با اسقاط کردن کامیون فرسوده خود نهایتا 20 میلیون تومان دریافت میکنند و برای تامین پیشپرداخت اغلب مجبور به قرض و بعضا فروش خانه خود هستند، گفت: تمام سرمایه زندگی یک کامیوندار همان کامیونی است که در این طرح خریداری میکند و این سرمایه در خطر تصادف، خرابی و فرسودگی قرار میگیرد و بازار کار هم چندان برای بازپرداخت اقساط مساعد نیست، بنابراین در این شرایط وزارت نفت باید از محل صرفهجویی سوخت مشوقهای بهتری برای این طرح در نظر میگرفت و تمام ریسک نوسازی را به گردن کامیونداران نمیانداخت.