سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
فراغت از تحصیل و نیافتن کاری متناسب با رشته دانشگاهی افراد تحصیلکرده را بر سر دو راهی ادامه تحصیل یا اشتغال در شغلی که مربوط با رشته تحصیلی آنها نیست، قرار داده است.
ثمانه نادری
براساس گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری کشور در حال حاضر 10.7 درصد و میزان بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی 15.6 درصد است یعنی میزان بیکاری در فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نسبت به بیکاری کل کشور 5 درصد بالاتر است؛ بنابراین دغدغه بیکاری در کشور بیش از هر قشری دامنگیر فارغ‌التحصیلان دانشگاهی شده است. همان عده‌ای که پیشگام یادگیری مهارت‌ها و علم‌آموزی برای ورود به بازار کار بوده‌اند اما اکنون به دلیل اوضاع بد اقتصادی یا به دلیل پرشدن موقعیت‌های شغلی آنها توسط کسانی که کار را بر درس و دانشگاه ترجیح داده و زودتر وارد بازار کار شده‌اند، دچار سرگردانی شده و نمی‌دانند به ادامه تحصیلات دانشگاهی فارغ از انگیزه‌های شغلی که به آن علاقه‌مند هستند، بپردازند یا به ناچار در شغلی که هیچ ارتباطی با رشته آنها ندارد، مشغول به کار شوند. آنها در واقع بین کار و علاقه خود یعنی درس و دانشگاه سرگردان مانده‌اند و نمی‌دانند که تحصیلات دانشگاهی خود را فدای کسب درآمد یا پیداکردن شغل کنند یا اینکه به‌طور کامل خود را از بازار کار کنار کشیده و به دنبال علاقه‌های‌شان بروند.
نسل امروز باید چند منظوره باشد
دکتر غلامرضا کیامهر یکی از کارشناسان اقتصادی در این رابطه به «کسب‌وکار» گفت: مشکلات اقتصادی و مسائل دنیای کنونی انتظار بیشتری از تحصیلکرده‌های دانشگاهی دارد و وظایف آنها را نسبت به قبل سنگین‌تر می‌کند. نسل امروزی نسل گوشی‌های هوشمند و تکنولوژی‌های نوین است، برای همین یک جوان تحصیلکرده همانقدر که لازم است به رشته دانشگاهی خود مسلط باشد، لازم است از کامپیوتر، زبان‌های جهانی و مهارت‌های رشته‌های گوناگون باخبر باشد.
وی گفت: نسل امروز چاره‌ای ندارد جز اینکه چند منظوره باشد تا در صورت پیدا نکردن شغلی متناسب با رشته خود سرخورده و ناامید نشود. سیاست‌های غلط آموزشی و ایجاد رقابت شدید برای ورود به دانشگاه هم‌زمان با افزایش تعداد دانشگاه‌های کشور، سیل عظیمی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را به راه انداخته است که سواد اکثریت این تحصیلکرده‌ها در همان کاغذی که نام آن را مدرک می‌گذارند، خلاصه می‌شود نه بیشتر. در حالی که هیچ صنعت، کارخانه یا شرکت تولیدی به کاغذ و مدرک دانشگاهی نیاز ندارد.
کیامهر با اشاره به اهمیت سواد و دانش و ترجیح آن بر مدرک دانشگاهی گفت: برخی مواقع دانش و مهارت یک فرد دیپلمه بر آن کسی که از مقطع دکتری فارغ‌التحصیل شده است، برتری دارد و همین سواد و دانش است که ملاکی برای سنجش توانایی افراد و استخدام آنهاست، نه یک کاغذ یا مدرک دانشگاهی.
عدم نظارت دانشگاه‌ها در تربیت نیروی متخصص
این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به وضعیت بیکاری 110 هزار فارغ‌التحصیل در مقطع دکتری، گفت: آشفتگی بازار کار بیش از هر چیز گره در عدم تخصص و مهارت کارجویان دارد، همان کسانی که عمری را در یک رشته صرف کرده‌اند اما در دانشگاه هیچ تخصص و مهارتی که بتواند به آنها در عمل یا در یک جایگاه شغلی کمک کند، یاد داده نشده است. شاید یکی از دلایل آن عدم توجه دانشگاه‌ها بر نحوه آموزش و تکیه آن بر دروس و یادگیری علوم به صورت تئوری باشد، نه عملی. از طرفی قطع پیوند دانشگاه و عدم کوتاهی برخی دانشگاه‌ها در تربیت علمی و تخصصی دانشجو یا سهل‌انگاری در این امر برعکس گذشته‌ها که سیستم آموزشی سخت‌گیری‌ها و نظارت‌های زیادی داشت، مزید بر علت شده است. برای همین است که حتی در بالاترین مقطع تحصیلی نیز می‌بینیم که دانشجویان فاقد مهارت‌های لازم هستند و حتی در همان رشته دانشگاهی نیز از سواد لازم برخوردار نیستند.
بیکاری فارغ‌التحصیلان چندین برابر کم‌سواد‌ها
موضوع قابل توجه دیگر این است که بیکاری فارغ‌التحصیلان از بیکاری کم‌سواد‌ها 4 برابر بیشتر است. به گزارش مرکز آمار، بررسی‌ها درباره وضعیت جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله ۳۲ کشور در حال توسعه نشان می‌دهد که ۷۶ درصد از این گروه سنی به لحاظ اقتصادی غیرفعال هستند و نرخ بیکاری زنان جوان ۲ برابر بیکاری مردان است. شکاف بیشتر دستمزدها و بالاتر بودن نرخ بیکاری، از ویژگی‌های اشتغال جوانان است.
این مطالعه نشان می‌دهد در حالی که نرخ بیکاری جوانان فارغ‌التحصیلان دانشگاه ۱۲ درصد است، این نرخ برای جوانان با تحصیلات پایین و ابتدایی تنها ۳ درصد است. علاوه بر این، ۷۲ درصد از زنان جوانی که از بازار کار خارج مانده‌اند، برای ورود به بازار کار در آینده ابراز تمایل کرده‌اند. نتایج این گزارش همچنین بر لزوم تلاش هماهنگ در جهان برای ایجاد کار مناسب
