تحریم، افزایش قیمت ارز و بسته شدن درهای واردات و قاچاق طی یکی دو سال اخیر برای برخی صنایع کشور به ویژه صنعت نساجی و پوشاک فرصت بی نظیری را برای حمایت از تولید داخل و سرپا شدن این صنعت کهنه و خسته ایجاد کرد به طوری که از بهمن ماه سال گذشته با اعمال مرحله اول برخورد با برندهای محرز پوشاک قاچاق در سطح عرضه، بازار شاهد عزم جدی تولیدکننده داخلی برای تأمین نیاز مشتریان بود به نحوی که برندهای مطرح پوشاک داخلی با افزایش تولید باعث شدند تا بازار شب عید ۹۸ شاهد هیچگونه خللی در تامین پوشاک مردم نباشد.اما با گذشت زمان امروز واحدهای تولیدی صنعت پوشاک که سهم زیادی از بازار داخلی را کسب کرده اند، هنوز تشنه مواد اولیه هستند تا چرخ فعالیت خود را توسعه دهند و حتی به صادرات محصولات هم فکر کنند.این روزها تولیدکنندگان پوشاک خسته از شرایط کسب و کار داخلی معتقدند، صنعت نساجی الان بهترین فرصت ممکن را برای توسعه و پیشرفت دارد اما عدم حمایت دولت عاملی شده تا واحدهای تولیدی از تمام ظرفیت خود استفاده نکرده و همچنان بخشی از نیاز بازار در اختیار محصولات وارداتی قرار گیرد. در این شرایط قاچاقچیان پوشاک هم درصدند تا با کاهش برخوردها مجدداً فعالیت خود را از سر بگیرند. به اعتقاد برخی تولیدکنندگان پوشاک طرح های ضربتی مقابله با قاچاق مانند بسیاری از طرحهای دیگر مقطعی بوده و به مرور فراموش خواهد شد.
رضا نقشین یک تولیدکننده روسری با انتقاد از اینکه نباید مواد اولیه واحدهای تولیدی درگیر تعرفه و مسائل گمرکی قرار گیرد، گفت: امروز مشکل اساسی ما کمبود نقدینگی و نبود مواد اولیه است. وقتی واحد تولیدی نقدینگی کافی در اختیار نداشته باشد بهطور حتم نمیتواند مواد اولیه مورد نیاز خود را آن هم با ارز آزاد تهیه کند.وی با بیان اینکه حدود ۹۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولید روسری از محل واردات تأمین میشود، گفت: حجم استفاده از مواد اولیه و قیمت بالای آن باعث شده تا تولید این مواد در داخل کشور توجیهپذیر نباشد، البته این را باید توجه داشت که مواد اولیه وارداتی در مقایسه با داخلیها کیفیت مناسبتری دارند.
افتخاری عضو انجمن پوشاک نیز در همین ارتباط با اشاره به این که در سال رونق تولید اقدام قابل توجهی برای کمک به صنایع مختلف کشور از جمله صنعت پوشاک از سوی مسئولین صورت نگرفته است، اظهار داشت: واحدها به شدت با کمبود مواد اولیه روبرو هستند به نحوی که در ۴۰ سال گذشته چالش امروز کمبود مواد اولیه برای صنایع کشور سابقه نداشته است.وی با اعلام این که تولیدکنندگان پوشاک، مواد اولیه از جمله نخ برای چرخه فعالیت اولیه خود ندارند، افزود: اغلب مواد اولیه در گیرودار واسطهها قرار گرفته و تولید کنندگان مجبور هستند با پرداخت هزینههای بسیار بالا مواد اولیه را تهیه و اقدام به تولید محصول کند.
وی در ادامه با بیان این که پیش از این با وجود اعمال تحریمها بخش خصوصی از طریق میانبرهای خاص خود جا به جایی ارز را انجام و مواد اولیه مورد نیاز خود را تهیه میکرد، اظهار داشت: امروز با محدودیتهای داخلی، بخش خصوصی حتی نمیتواند با ارز آزاد مواد مورد نیاز خود را تهیه کند. علاوه بر این دولت تمرکز خود را به تامین درآمد از طریق فشار مالیاتی و گمرکات کرده است. وی با تاکید بر این که دولت میتوانست در شرایط فعلی با حمایت از تولید کنندگان داخلی بستر لازم را برای توسعه آنها به کار گیرد، گفت: تحریم خارجی همیشه یک شرایط مناسبی را برای پیشرفت تولید کننده داخلی فراهم آورده است، اما در شرایط فعلی تحریمهای داخلی امکان فعالیت را از تولید کننده داخلی گرفته است. به نوعی همه تصمیمها سیاسی شده و کسی توجهی به رفع مشکلات تولیدکنندگان ندارد. این عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید کنندگان و فروشندگان پوشاک تهران با بیان این که جالب اینجاست ما برای تولید محصول با کمبود لایی پارچه مواجه هستیم، گفت: در گردباف ۹۰ درصد مواد اولیه از داخل کشور و در پنبه و نخ ما ۷۰ درصد نیازمند واردات هستیم. علاوه بر این در پارچههای تخت نیز به دلیل عدم سرمایهگذاری در این حوزه ۷۰ درصد وابسته به واردات شدهایم. جالب اینجاست ما ۹۰ درصد دکمههای کشور را از چین وارد میکنیم.
به اعتقاد تولیدکنندگان پوشاک، امروز طلایی ترین شرایط برای توسعه صنعت پوشاک است زیرا بازار تشنه کالا است و با افزایش نرخ ارز واردات کالا به صرفه نیست. اما نبود مواد اولیه عاملی شده تا سهم تولیدکننده داخلی در بازار افزایش پیدا نکند و آنها نتوانند از تمام ظرفیت خود استفاده کنند. در این شرایط طبیعی است که قاچاقچیان و واردکنندگان خلا های بازار را شناسایی کرده و به روش های خاص محصولات خود را در بازار به فروش برسانند.