پنل ارزشگذاری استارتاپها در حاشیه رویداد فیناستارز ۲۰۱۷ در دهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه برگزار شد. در این پنل، احمد پویانفر، مدیرعامل شرکت مشاور سرمایهگذاری ارزشپرداز آریان در خصوص مدلهای ارزشگذاری و دارایی فکری گفت: در بخش ارزشگذاری این نوع داراییها، همواره سوالات زیادی مطرح است. بخشی که در این خصوص به دفعات بیان میشود، این است که مدلهای این حوزه چند شاخص دارند که به کیفیت تیم، ملاحظات قانونی و ریسک بازار برمیگردد. بر مبنای این موارد، هر امتیاز یک وزن پولی دارد که در نهایت سرمایه مورد نیاز طرح را مشخص میکند.
سپس سعید باجلان، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: واقعیت جامعه استارتاپی نشان میدهد که تمام ایدهها قبل از این، در جایی پیاده شدهاند، بنابراین اعضای تیم و انسجام تیم، ارزشگذاری اصلی استارتاپها را نشان میدهد. هر ایده باید حداقل یک فرد فنی آشنا به تولید محصول داشته باشد و همچنین اندازه بازار نیز در هنگام تولید ایده و اجرای آن مورد نظر قرار بگیرد.
این استاد دانشگاه تهران اظهار کرد: در واقع اندازه بازار، نقش مهمی در ارزشگذاری ایدههای استارتاپی دارد که مسیر حرکت سرمایهگذار را مشخص میکند، بنابراین فقدان دادهها و اطلاعات مناسب برای بررسی ارزش واقعی استارتاپها به وضوح دیده میشود.
آرمین فرتاش، مدیرعامل شرکت آرکو نیز در ادامه این پنل با اشاره به اینکه سرمایهگذار خارجی با نگاهی به بازار ایران متوجه تفاوت بازار این کشور با کشور خود میشود، افزود: سرمایهگذاران خارجی در استارتاپهایی وارد میشوند که فعال شده و در مرحله بلوغ باشند، از این رو میتوان گفت که تامینکننده اعتماد یک سرمایهگذار خارجی، وجود یک سرمایهگذار داخلی در طرح استارتاپی است.
وی با طرح این موضوع که این نوع سرمایهگذاران عموما برای ارقام بالا وارد طرح میشوند که در این مرحله اطلاعات و دادههای اولیه وجود دارد و میتوان ارزشگذاری را انجام داد، توضیح داد: اما نکتهای که وجود دارد این مساله است که در ایران دادهها و اطلاعات مستندی وجود ندارد که بتوان به آنها استناد کرد. البته فعال بودن استارتاپها به این ارزشگذاری کمک زیادی میکند و سرمایهگذار داخلی طرح نیز میتواند مشوق خوبی برای ورود سرمایهگذاران خارجی محسوب شود.
رضا غلامعلیپور، معاون توسعه بازار فرابورس ایران در بخش دیگری از این پنل در خصوص حمایت فرابورس از طرحهای دانشبنیان اظهار کرد: با توجه به ظرفیت قوانین، ابتدا طرح بورس ایده مطرح شد، فرابورس ایران نیز با نگاه ورود به بحث تامین مالی اقتصاد دانشبنیان و ارتقا اقتصاد مقاومتی، وارد این حوزه شد، اکنون ما روالی را مشخص کردهایم که الگوهای دانشبنیان به راحتی وارد این بازار شده و عرضه شوند.
غلامعلیپور خاطرنشان کرد: در تفاهمی که با سازمان مدیریت صنعتی داریم، ابتدا اصالت طرحهای مورد نظر استعلام میشود و سپس از طریق پارک فناوری پردیس، قابلیت تجاریسازی طرحها مورد بررسی قرار میگیرد. به گفته معاون توسعه بازار فرابورس این کار زمان بری زیادی ندارد و پس از گذراندن این مراحل، ایده در لیست عرضه درج میشود.
وی افزود: از میان طرحهای ارائه شده در این لیست، طی سالهای گذشته چندین طرح صنعتی به فروش رفته است. در این بازار دغدغههای ارزشگذاری از میان رفته و حق ایده نیز به عنوان اوارق بهادار شناخته میشود. همچنین امکان تماس با صاحب ایده فراهم شده است که بتواند با سرمایهگذاران مختلف مذاکره داشته باشد.
به گفته وی ماهیت ارزشگذاری در حق امتیازها با احتمالات زیادی سر و کار دارد، اما دارایی نامشهود در حق امتیازها، تجربهای در اختیار سایرین قرار نمیدهد.
معاون توسعه بازار فرابورس همچنین خبرداد: هماکنون بحث فریز کردن ایده نیز در فرابورس مطرح است که البته فرآیندی طولانی دارد و به سرعت مشاور طرح بستگی دارد.