بلاتکلیفی نیروی کار

سرمقاله

کسب و کار نیوز -در شرایط فعلی که بحران ارزی مطرح است و کاهش درآمدهای نفتی به نگرانی دولتمردان تبدیل شده، صدور نیروی کار، راهکار مناسبی برای افزایش درآمد کارگران و همچنین بهبود شاخص درآمد سرانه به نظر می‌آید. اما عدم تمرکز بر این موضوع و اجرای نادرست این سیاست، موجب بلاتکلیفی نیروی کار شده است. بنابراین اجرای این امر نیاز به مدیریت بیشتری دارد. برای مثال در شرایط کنونی با وجود تحریم و محدودیت هایی که در نقل و انتقال پول به کشور وجود دارد، درآمدزایی کارگران در خارج از کشور، پول محدودی را به کشور وارد خواهد کرد. یعنی در عمل برای یک کارگری که خارج از کشور فعالیت می کند، امکان انتقال پول مورد نظر به داخل کشور به سادگی فراهم نیست. از سوی دیگر، کارگران به ویژه آنها که شانسی برای موفقیت در خارج از کشور می‌بینند، ترجیح می‌دهند به همراه خانواده از کشور مهاجرت کنند. یعنی هرچند در عمل صدور نیروی کار هم مورد رغبت خود آنان و هم سیاست دولت است، اما شرایطی برای اجرای آن فراهم نشده و شرایط بیشتر به سود مهاجرت نیروی کار رقم خورده است. شکاف چندبرابری دستمزد کنونی کارگران با هزینه‌های معیشتی نیز بر میل به مهاجرت از کشور می‌افزاید. بر اساس آمارهای موجود حتی چند سال گذشته که شکاف درآمد و هزینه زندگی کارگران تا این اندازه بالا نرفته بود، تعداد قابل توجهی از کارگران به کشورهایی مثل ترکیه، امارات و .. مهاجرت می‌کردند. حالا اما شرایط خیلی‌ها را نسبت به مهاجرت مطمئن کرده است. جدا از فرار مغزها و مهاجرت تحصیل کرده‌ها به خارج از کشور، کارگران ساده نیز کشورهای دیگر را به داخل ترجیح می‍‌‌ دهند. اگر دولت با برنامه‌ریزی مشخصی موضوع صدور نیروی کار را عملیاتی سازد و یا حداقل در قالب نهادهایی که مطمئن و قابل اطمینان به نظر می‌رسد، این مهم را به انجام برساند، هم از میزان مهاجرت‌های غیرقانونی که برای خود نیروی کار خطرات جانی و مالی بسیاری دارد، می‌کاهد و هم نیاز کارگران به شغل مناسب را در خارج از کشور
پاسخگو خواهد بود. در حال حاضر این برنامه از سوی دولت نانوشته باقی مانده و اقدامی برای آن به صورت جدی، صورت نگرفته است. به همین دلیل میزان مهاجرت‌های کارگران بر انتقال‌های رسمی و قانونی پیشی گرفته و در حال افزایش است. این نکته نیز قابل ذکر است که بسیاری از نیروهای کاری که در شرایط غیرقانونی به برخی کشورها مهاجرت کرده‌اند، با گرفتارهایی مواجه شده اند و حتی بعد از گذشت چندین ماه هنوز سرگردان و بلاتکلیف به سر می‌برند و به کشور مقصد دسترسی پیدا نکرده اند. در هر کشوری از نیروی کار به عنوان یک سرمایه عظیم انسانی یاد می‌شود که اگر نسبت به آن توجه کافی نشود، به هدر خواهد رفت و این خطر اکنون نیروی کار کشور ما را هم تهدید می کند.