سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
پس از فیلترینگ تلگرام در اوایل سال جاری، برخی نسخه‌های فرعی تلگرام مانند تلگرام طلایی مسدود نشدند. وزیر اطلاعات و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسما موافقت خود را با ادامه فعالیت تلگرام طلایی در کشور اعلام کردند. به گزارش کسب و کار نیوز حسن‌بیکی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرد وزیر اطلاعات در ضیافت افطاری اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و جمعی از نمایندگان مجلس گفته تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. این اپلیکیشن اکنون ۲۵ میلیون عضو دارد و فعالیت آن کاملا قانونی است.
پیش از این نیز ابوترابی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی گفته بود برنامه‌هایی مانند تلگرام طلایی و موبوگرام که تحت لیسانس تلگرام فعالیت می‌کنند، داخلی‌تر بوده و بک‌آپ داخلی دارند. به همین دلیل فعلا تصمیمی برای فیلتر کردن آنها وجود ندارد، اما در همین ارتباط عضو شورایعالی فضای مجازی و دبیر سابق این شورا اعلام کرده ادامه فعالیت نسخه‌های غیررسمی تلگرام و دسترسی به فیلترشکن‌ها برخلاف دستور مسدودسازی تلگرام و مصوبه شورایعالی فضای مجازی است. آنطور که در دستور قضایی آمده بود، این فیلترینگ باید به گونه‌ای باشد که محتوای پیام‌رسان تلگرام به هیچ نحوی در کشور قابل دسترس نباشد، اما پس از این مسدودسازی شاهد بودیم که تلگرام‌های فارسی و فیلترشکن‌ها به راحتی فعالیت می‌کنند که این موضوع موجب شده فیلترینگ تلگرام تا حد زیادی با چالش مواجه شود.
محمدحسن انتظاری افزود: چون تلگرام‌های فارسی بر بستر تلگرام اصلی فعالیت دارند، پس از فیلترینگ تلگرام تصمیم بر این شد که آنها فعالیت خود را بر بستر پیامرسانهای داخلی ادامه دهند و به پیامرسانهای داخلی ملحق شوند که متاسفانه تاکنون این اتفاق نیفتاده است. انتظاری ادامه داد: مسئولان مربوطه یک‌سری توجیهاتی را برای ادامه فعالیت برخی از این تلگرام‌های فارسی ارائه می‌کنند؛ مانند اینکه وجود آنها می‌تواند به روند مهاجرت مردم از تلگرام به پیامرسانهای داخلی کمک کند و مانع از ایجاد مشکل برای مردم به خاطر مسدودسازی ناگهانی تلگرام شود، اما این توجیهات اگر هم قابل پذیرش بودند، از الان به بعد و با گذشت نزدیک به یک ماه و نیم از فیلترینگ تلگرام، دیگر قابل قبول نیست. ادامه فعالیت این ابزارها که بر بستر یک پیام‌رسان خارجی کار می‌کنند، به هیچ‌وجه مورد تایید نیست و آنها باید مسدود شوند.
وی همچنین اظهار داشت: تاکید ما بر این است که پیام‌رسان‌هایی که کاملا ایرانی هستند، در داخل کشور فعالیت کنند و فعالیت این دست از پیام‌رسان‌ها که مالکیت ایرانی دارند، اما بر بستر یک ابزار خارجی کار می‌کنند، حتی با دریافت مجوز هم مطلوب ما نیست. عضو شورایعالی فضای مجازی در رابطه با اینکه چرا پس از فیلترینگ تلگرام، همه تلگرام‌های فارسی غیر از دو سه مورد مسدود شدند، ابراز داشت: در تصمیم‌گیری‌هایی که در این زمینه صورت گرفت، اسم خاصی از هیچ‌یک از این ابزارها برای داشتن مجوز ادامه فعالیت آورده نشد و برای همه آنها یک تصمیم مشترک گرفته شد؛ بنابراین اینکه برخی از تلگرام‌های فارسی برخلاف بقیه اجازه فعالیت دارند، جزو تصمیمات غیررسمی مسئولان است و مورد تایید نیست.
انتظاری ادامه داد: اینکه با فیلترینگ تلگرام مخالفت شود با این استدلال که مردم به سراغ فیلترشکن‌ها می‌روند و این برای آنها مضر است، قابل قبول نیست. شاید کسانی که این حرف‌ها را مطرح می‌کنند علت مخالفت‌شان چیز دیگری باشد و مساله فیلترشکن‌ها را بهانه‌ای برای حمایت از تلگرام قرار داده‌اند. متاسفانه برخی هم این توجیه را می‌آورند که به ما دستور فیلترینگ تلگرام داده شده و دستوری مبنی بر مسدودسازی فیلترشکن‌ها وجود نداشته که این هم درست نیست، زیرا شورایعالی فضای مجازی چند سال قبل مصوبه بسیار محکمی درباره مسدودسازی فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌ها داشته و آن مصوبه چندین بار ابلاغ شده و در حال حاضر لازم‌الاجراست؛ البته در آن مصوبه شرایط خاص برخی دستگاه‌ها یا افراد برای استفاده از اینترنت بدون فیلتر دیده شده، اما در کل فیلترشکن‌ها باید از دسترس خارج شوند.
کاربران به استفاده از نسخه‌های مشابه ادامه دادند
سروش عبدالحکیمی، کارشناس فضای مجازی
با وجود تمام مخالفت‌ها و با وجودی که بسیاری از کسب‌وکارها در ایران در تلگرام فعالیت داشتند سرانجام این پیام‌رسان در کشور فیلتر شد و فعالیت مجدد آن در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. در این بین شاهد هستیم که نسخه‌هایی در کنار این پیام‌رسان فعالیت می‌کردند که در هنگام فیلتر شدن تلگرام استفاده از آنها بسیار فراگیر شده و افزایش چشمگیری یافت. در حال حاضر تلگرام طلایی، موبوگرام و بسیاری دیگر از نسخه‌های مشابه فعالیت می‌کنند و فیلترینگی روی آنها اعمال نشده است. درباره امنیت و موضوع اعتماد به این نسخه‌ها باید اشاره شود که استفاده از پیام‌رسان تلگرام آنقدر جذابیت و امکانات داشته که در حال حاضر با وجود فیلتر شدن نسخه اصلی، تمایل کاربران به استفاده از نسخه‌های مشابه حتی با وجود ناآگاهی از امنیت آنها ادامه دارد. هرچند طبق آمار منتشرشده در رابطه با بازدیدهای تلگرامی مشاهده کردیم که آمار بازدیدها به اندازه آمار قبل از فیلترینگ نزدیک شده و تا بازدید روزانه ۲٫۷ میلیون رسیده است. بنابراین عملا باید گفته شود که این یک اقدام شکست‌خورده محسوب می‌شود، اما چرا در کنار فیلتر شدن تلگرام کسی کاری به نسخه‌های مشابه نداشت؟
به نظر می‌رسد تلگرام‌های فارسی صاحبان ایرانی داشته باشند، اما هنوز کسی خود را به عنوان مالک معرفی نکرده است. البته درباره هویت تلگرام‌های فارسی پیش از این شایعاتی نیز مطرح بود. وزیر اطلاعات اعلام کرده بود که تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی است. همچنین تعدادی از نمایندگان مجلس نیز اعلام کرده‌اند که تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی است و فعالیت در آن منعی ندارد. در این زمینه در ابتدای اجرایی شدن فیلترینگ تلگرام در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، کمیته‌ای متشکل از برخی از اعضای شورایعالی فضای مجازی و دستگاه‌های دیگر به وجود آمد که مسئول اعطای مجوز به این پیام‌رسان‌ها بود و اعلام کردند که هیچ‌یک از پیامرسانهای خارجی نمی‌توانند بدون دریافت مجوز در کشور فعالیت کنند، اما این مراحل درباره تلگرام‌های فارسی اجرا نشد، چون تلگرام‌های فارسی بر بستر تلگرام اصلی فعالیت دارند، پس از فیلترینگ تلگرام تصمیم بر این شد که آنها فعالیت خود را بر بستر پیامرسانهای داخلی ادامه دهند و به پیامرسانهای داخلی ملحق شوند که تاکنون این اتفاق نیفتاده است.
