سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
به گزارش کسب و کار نیوز، سید ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورایعالی فضای مجازی در نخستین جلسه اشتغال و فضای مجازی که در مرکز ملی فضای مجازی کشور با حضور فعالان و نقش‌آفرینان این حوزه برگزار شد، با اعلام این مطلب گفت: یکی از مشکلات توسعه کسب‌وکار در حوزه فضای مجازی که باعث عدم اجرای صحیح نقش‌های حاکمیتی نیز می‌شود، کوچکی بازار است. در صورتی که اندازه بازار توسعه یابد، شاهد فعالیت شبکه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو و خدمات ابری داخلی مناسبخواهیم بود.
سید ابوالحسن فیروزآبادی با تاکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری درباره اهمیت اشتغال و اقتصاد مقاومتی در سال جاری افزود: تا زمانی که سیاست‌گذاری در حوزه‌های پهنای باند و کپی‌رایت در فضای مجازی با رویکرد اشتغال صورت نگیرد، موانع توسعه بازار و به تبع آن ایجاد اشتغال فضای مجازی برطرف نخواهد شد. همچنین باید دارایی‌های معنوی در کشور قیمت واقعی خود را بیابند.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه اپراتورها بازیگران بزرگ این بازار بوده و در جهان نیز به سمت ایفای نقش در حکمرانی کشورها در حال حرکت هستند، تاکید کرد: اپراتورها می‌توانند مدل‌های جدید کسب‌وکار را با رویکرد ایجاد اشتغال مطرح کنند تا شورایعالی فضای مجازی براساس آن در صورت نیاز سیاست‌های لازم را به تصویب برساند.
فیروزآبادی بر ضرورت ایجاد سیاست‌گذاری در حوزه کسبوکارهای دیجیتالی تاکید کرد و گفت: ایران یک پنجم سهمی را که باید از بازار ICT دنیا داشته باشد (یک درصد) هم‌اکنون در اختیار دارد و این در حالیست که حوزه تلکام هنوز نتوانسته به رشد مناسبی دست یابد. اگر صرفا توسعه در حوزه اپراتورهای تلفن همراه صورت گرفته و در سایر حوزه‌های ICT توازن رشد ایجاد نشود، در آینده با نابه‌سامانی مواجه خواهیم شد. در این نشست فعالان و نقش‌آفرینان حوزه فضای مجازی نیز با اعلام نظرات و پیشنهادهای خود، آسیب‌شناسی کسبوکارهای دیجیتال، تشکیل کمیته بررسی وضعیت توسعه اشتغال فضای مجازی، تمرکز بر توسعه اشتغال در حوزه خدمات و قانون‌گذاری برای ایجاد منطقه آزاد برای سرمایه‌گذاری در این حوزه را خواستار شدند.
با تمام این تفاسیر، فعالان عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات چالش‌های جدی اشتغالزایی در این زمینه را ناهمسویی برخی مصوبه‌ها و آیین‌نامه‌ها، موازی‌کاری دستگاه‌ها و کاستی در قوانین حمایتی می‌دانند.
اشتغال‌آفرینی با استفاده از ظرفیت‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از رویکردهای دولت یازدهم برای فائق آمدن بر مشکل بیکاری است. این در حالیست که در آخرین نشست شورایعالی اشتغال نیز اشاره رئیس‌جمهوری به فعالیت جوانان و بانوان در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات ICT با تاکید بر ضرورت برنامه‌ریزی مناسب برای گسترش استفاده از این فناوری در دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلف همراه بود.
«حسن روحانی» بخش ICT نیز را بسیار مهم و تحول‌آفرین در زمینه اشتغال دانست و تاکید کرد: باید همه دستگاه‌ها دست به دست هم داده و از نیروی بااستعداد ایرانی در این بخش استفاده بهینه کنند تا بتوان اشتغال متناسبی برای جوانان به وجود آورد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز بیست و ششم مردادماه سال گذشته مهم‌ترین دغدغه‌های دولت را اشتغال و بیکاری عنوان کرد و گفت: در حالی که توسعه اشتغال در بخش‌های دیگر اقتصادی مانند صنعت و کشاورزی با تنگناهایی روبه‌رو است، بخش ICT می‌تواند فرصت‌های جدیدی پدید آورد.
دعوت از سرمایه‌گذاران خارجی برای افزایش اشتغال
پوراندخت نیرومند کارشـــناس بخش کار و اشتغال
وجود آیین‌نامه‌ها و مصوبه‌های غیر هم‌راستا، تعدد دستگاه‌های هم‌نام و موازی، نبود قوانین حمایتی و ناهماهنگی دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و دستگاه‌های اجرایی ازعوامل مهم در موفقیت‌آمیز نبودن اشتغالزایی با استفاده از ارتباطات و فناوری اطلاعات است. کشورهای مختلف جهان در این بخش درصد اشتغال بالایی دارند که درآمدهای مناسبی نیز عاید آنان می‌شود، اما در کشور ما مانع‌های پیش‌گفته سبب می‌شود اشتغالزایی مورد انتظار محقق نشود.
توسعه فناوری، به‌کارگیری نیروی انسانی ماهر و سرمایه‌گذاری مداوم اشتغال‌آفرینی بخش ICTرا سبب شود. همچنین بیشتر دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی کشور رشته رایانه و فناوری اطلاعات را ارائه می‌کنند و بیشترین فارغ‌التحصیلان از این رشته است، اما کمترین سهم اشتغال مربوط به این افراد است.
از سوی دیگر، وجود نیروهای ناکارآمد در بخش ICTنیز از موانع اشتغالزایی در این بخش است. چندی پیش طرح توانمندسازی نیروهای این بخش کلید خورد اما پس از مدتی رها شد و سرنوشت آن در ابهام فرورفته است. به‌کارگیری برخی مدیران که هیچ زمینه آشنایی با ارتباطات و فناوری اطلاعات و پیشرفت‌های آن ندارند، از عوامل اشتغال‌آفرینی اندک در این بخش است. دستگاه‌های مرتبط با بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات باید با هماهنگی و همکاری بیشتر افزون بر فراهم‌سازی زمینه اشتغالزایی و زیرساخت‌های لازم، سرمایه‌گذاران خارجی را نیز به کشور دعوت کنند تا اشتغال بیشتری ایجاد شود.
در دسترس نبودن یک متولی مشخص برای اشتغالزایی
شهرام شاهکار، مدیرعامل یک کسب‌وکار نوین
فقدان اتحادیه کشوری برای مدیریت کسبوکارهای مبتنی بر ارتباطات و فناوری اطلاعات مشکل‌ساز است. همچنین در دسترس نبودن یک متولی مشخص برای اشتغالزایی در این عرصه نیز مورد انتقاد است. حمایت‌های دولتی به ارائه تسهیلات محدود شده، در حالی که باید بخش‌های فراتری مانند فناوری، مالیات، تامین اجتماعی، بیمه و… را نیز دربرگیرد.
همچنین مسائلی که ما با آنها برخورد داریم، مورد جدیدی در دنیای استارتآپها نیست. استارتآپها به‌واسطه ماهیت غیرثابتی که دارند، دائما با مشکلات مختلفی برخورد دارند. ما هم همیشه در معرض دسته‌ای از این مسائل به‌واسطه نو بودن مدل کسب کار خود هستیم. اکوسیستم استارت‌آپی ایران چند سالی است که رونق گرفته و کم‌کم در حال جلب‌توجه دسته‌های مختلف از افراد چون سرمایه‌گذاران، شرکت‌های بزرگ، مسئولان کشوری و دانشگاه‌هاست و امید است که با قوی‌تر شدن و حمایت از این اکوسیستم بتوان افراد مجرب و مستعد را جذب و پرورش داد تا در آینده نه چندان دور شاهد داستان‌های موفقیت بیشتری در ایران باشیم.
در‌این میان حمایت‌ها نیز برای افزایش رشد کسبوکارهای آنلاین و به دنبال آن اشتغالزایی در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات ضرورت دارد.
حوزه ICT از سودآورترین بخش‌ها در اقتصاد دنیاست
محمد کشوری، کارشناس فناوری اطلاعات
حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات جزو سودآورترین بخش‌ها در اقتصاد دنیا به شمار می‌رود و با وجود بحران جهانی، از معدود حوزه‌هایی است که سودآوری خود را حفظ کرده است. همچنین بسیاری از شرکت‌های مخابراتی سوددهی خود را در دنیا حفظ کرده‌اند. در اقتصاد خودمان هم به وضوح می‌بینیم که سودآورترین شرکت‌ها در کشور، اپراتورهای مخابراتی هستند. مخابرات بخش جذابی برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی است، اما شرط لازم برای حضور سرمایه‌گذاران در این بخش این است که دولت شفافیت کافی در سیاست‌ها و برنامه‌های خود داشته باشد.
شبکه‌های مخابراتی سودآورترین حوزه‌ها برای سرمایه‌گذاری هستند زیرا متوسط سود آن از بقیه بخش‌ها بالاتر است. اگر دولت بتواند با ارائه برنامه‌های شفاف اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند، نقدینگی سرگردان در بازار ارز و سکه به راحتی می‌تواند جذب صنایع مخابراتی و فناوری اطلاعات (IT) شود. در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، اولویت را باید به توسعه خدمات داد، توان داخلی کشور تاکنون صرف توسعه زیرساخت شده و زیرساخت‌ها در کشور تا حدودی توسعه پیدا کرده‌اند، هم‌اکنون سرمایه‌گذاری و توسعه بخش خدمات و محتوا اهمیت زیادی دارد. اگر بخش خصوصی به اهمیت خدمات و محتوای توجه کند، می‌تواند سودآوری خوبی در این بخش داشته باشد.
زیرساخت بدون محتوا مانند اتوبان بدون خودرو است. اگر خدمات و محتوای جدید ایجاد شود، مردم به استفاده از اینترنت پرسرعت روی می‌آورند و به سمت پرداخت هزینه برای اینترنت می‌روند، مانند آنچه در تلفن همراه رخ داده است.
آنها بدون هیچ اعتراضی بیشتر از آب و برق، برای تلفن همراه هزینه می‌کنند. تحریم‌ها ورود تجهیزات را مشکل می‌کند، موانعی در توسعه سرمایه‌گذاری وجود دارد، اما ما باید به دنبال فرصت‌ها باشیم. در حال حاضر هم تحریم‌ها کمتر شده و می‌توان با حمایت دولت کارهای بسیاری در این حوزه انجام داد تا به ارتقای سهم ایران در بازار جهانی ICT کمک کند. همچنین ضرورت دارد به این نکته اشاره شود که حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشترین ظرفیت را برای تعامل بخش دولتی با بخش خصوصی دارد. به همین دلیل نیازمند نوعی سیاست‌گذاری جدید در حوزه اشتغال است. هم‌اکنون ۷۰درصد ارزش افزوده اقتصادی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تولید محتواست. امروز دیگر تنها سخت‌افزار تولید ثروت نمی‌کند و باید برای رقابت وارد عرصه تولید محتوا شد.
