سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، با فرارسیدن ماه‌های پایانی سال بازار آجیل و خشکبار در کشور رونق می‌گیرد و این در حالیست که امسال شاهد افزایش قیمت برخی از اقلام آجیل و خشکبار مانند پسته هستیم؛ مسأله‌ای که کارشناسان دلیل آن را مرتبط با ماه‌های پایانی سال ندانسته و افت تولید پسته در سال جاری را نسبت به سال گذشته یکی از عوامل افزایش قیمت آن عنوان کرده‌اند، اما مسئولان معتقدند که افزایش نرخ ارز در کشور دلیل اصلی گرانی خشکبار مخصوصاً پسته در بازار است. البته این در حالیست که ایران یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان پسته در جهان است.
افزایش کم‌سابقه و ناگهانی قیمت پسته و آجیل آن هم درست زمانی که کمتر از ۳ هفته به آغاز سال نو مانده است و با توجه به جایگاه ویژه این کالای لوکس در سفره‌های هفت‌سین خانواده‌های ایرانی و سوالات پی در پی مردم در این خصوص، مسئولان را بر آن داشت تا چاره‌ای برای این شیب تند قیمت‌ها بیندیشند. در میان تمام این جریانات، گویا نمایشگاه‌های نوروزی که این روزها در تمام شهرها برپا شده پسته ۳۰ هزار تومانی به مشتریان عرضه می‌کنند؛ پسته‌ای که از نظر کارشناسان و آجیل‌فروش‌های اصیل از کیفیت چندانی برخوردار نیست و نتوانسته رضایت مردم را جلب کند. تحقیقات نشان می‌دهد که در چند سال گذشته و با توجه به سیاست‌های نادرست مبنی بر واردات بی‌رویه شاهد از بین رفتن مزارع و زمین‌های زیر کشت انواع خشکبار در کشور بوده‌ایم؛ به طوری که به این دلیل صنعت کاشت و تولید بادام‌زمینی که در شمال کشور و به ویژه آستانه اشرفیه متمرکز بود، در سایه بی‌توجهی‌ها از بین رفته و دیگر نشانی از آن باقی نمانده است. در عین حال، بازار بادام‌هندی هم در قبضه بادام‌های خارجی از جمله آمریکایی قرار گرفته است. با وجودی که ایران بزرگ‌ترین صادرکننده خشکبار جهان است، اما در مقابل برخی از اقلام مانند بادام، گردو و فندوق از سایر کشورها به طور قاچاق وارد بازار ایران می‌شود. گردو از شیلی و اوکراین، مغز بادام درختی از آمریکا، استرالیا و آمریکای‌جنوبی و فندوق از ترکیه و گرجستان و... به کشور قاچاق می‌شود. امسال به دلیل کاهش تولید، صددرصد گردو و بادام در داخل کشور مصرف شد و برای تأمین نیاز مجبور به واردات شدیم.
به طور کلی هیچ‌کسی پاسخگوی این ابهام نیست. اگر بادام‌هندی که صددرصد وارداتی است از طریق ثبت سفارش و واردات رسمی راهی بازار کشور شود نه‌تنها مشکلات احتمالی بهداشتی ناشی از نبود نظارت بر واردات قاچاق و عرضه این محصول را شاهد نخواهیم بود، بلکه حقوق دولتی ناشی از واردات رسمی این کالا نیز پرداخت شده و مردم نیز می‌توانند با قیمت‌های مناسب‌تری این محصول را خریداری کنند. متأسفانه وزارت جهاد کشاورزی بدون ذکر هیچ دلیلی از صدور مجوز ثبت سفارش واردات این محصول خودداری می‌کند و با وجود قول قبلی برای رفع مشکل واردات بادام‌هندی در سال جاری، امسال نیز این وعده محقق نشد.
ا فزایش قیمت پسته به دلیل افت تولید
مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران
برای ایام عید نیاز بازار به آجیل و خشکبار به طور کامل تأمین شده و فقط قیمت پسته، بادام‌هندی و درختی نسبت به سال گذشته افزایش یافته و فروشندگان آجیل و خشکبار برای رسیدن به نقدینگی ممکن است پسته را زیر قیمت خرید یا با سود بسیار کم در روزهای پایانی سال عرضه کنند. البته سایر اقلام افزایش قیمت نداشته است و پسته نسبت به سال گذشته به دلیل افت تولید افزایش قیمت داشت، اما این افزایش قیمت مربوط به اواسط امسال بود و از آن زمان تاکنون قیمت این محصول تقریباً ثابت بوده و افزایش نداشته است. سال گذشته برخی باغات پسته دچار سرمازدگی شد، به همین دلیل تا حدودی در تولید و کیفیت این محصول امسال با افت مواجه شدیم و طبیعی است که در این شرایط محصول باکیفیت‌تر با قیمت بالاتری عرضه شود و این اتفاق، افزایش قیمت پسته را رقم زد. نرخ دلار نیز در این بین تأثیر خود را گذاشته است. بادام‌هندی و بادام درختی دو کالای وارداتی است که با افزایش قیمت دلار در دو ماه گذشته علاوه بر پسته افزایش قیمت داشته است. البته احتمال کاهش قیمت این محصول وجود دارد، چراکه هرگاه قیمت یک محصول و کالایی افزایش می‌یابد مردم نسبت به خرید آن کمتر اقدام می‌کنند و از آنجایی که فروشندگان خواهان فروش کالای خود و تبدیل آن به نقدینگی هستند، ممکن است این کالا را در ایام پایان سال با سود کمتری بفروشند یا حتی زیر قیمت خرید عرضه کنند تا بتوانند به پول خود برسند. در این باره صنف آجیل و خشکبار در این مورد صحبت‌هایی با اتحادیه انجام داده است و ما از اعضای اتحادیه خواسته‌ایم در صورت انجام این کار حتماً موضوع را با اتحادیه آجیل و خشکبار در میان بگذارند تا قیمت‌گذاری اتحادیه زیر سوال نرود. قیمت آجیل و خشکبار در سطح شهر توسط بازرسان اتحادیه رصد و کنترل می‌شود و با هر گونه گران‌فروشی برخورد قانونی صورت می‌گیرد.
دلالان موجبات آشفتگی بازار و ناامنی مردم را فراهم می‌کنند
ابراهیم رستمی، کارشناس بازار
ایران بهترین پسته، بادام، فندق و سایر خشکبار را تولید می‌کند و وقتی کشوری قابلیت بالایی در تولید خشکبار باکیفیت دارد نباید افزایش قیمتی درباره آجیل شب عید داشته باشد. قسمتی از این ماجرا مربوط به عدم نظارت کافی است. در صورت ادامه سستی در مدیریت‌ها و نظارت‌ها قیمت‌گذاری آجیل و خشکبار شب عید به دست دلالان انجام می‌شود و دلالان و واسطه‌ها با افزایش قیمت فشار مضاعفی بر مردم تحمیل می‌کنند. این در حالیست که کمبود خشکبار و آجیل برای شب عید در کشور وجود ندارد و ضعف مدیریت و نظارت‌ها موجبات گرانی آجیل شب عید را فراهم کرده است. بنابراین دولت و مسئولان باید برای جلوگیری از افزایش قیمت آجیل شب عید تدابیر مناسبی بیندیشند. از سوی دیگر متأسفانه احتکار مایحتاج شب عید معضل دیگری است که سودجویان برای بالا بردن قیمت‌ها از آن استفاده می‌کنند. وجود دلالان موجبات آشفتگی بازار و ناامنی مردم را فراهم می‌کند و بی‌توجهی مسئولان درباره حذف سودجویان موجب پولدار شدن یک عده و سخت شدن شرایط زندگی برای مردم می‌شود. تولید آجیل در کشور به اندازه کافی صورت می‌گیرد و گاهی تولیدات خشکبار بیشتر از حد مصرف به کشور‌های دیگر صادر می‌شود. بنابراین کشوری که کمبودی در زمینه تأمین آجیل و خشکبار داخلی ندارد نباید افزایش قیمت آن مردم را به حیطه ناامنی بکشاند. ضرورت دارد با تقویت مدیریت و نظارت‌ها مایحتاج شب عید مردم را با قیمت مناسب به دست‌شان رساند.
