سالهای زیادی است که در کشور صحبت از حمایت از تولیدات داخلی میشود، ولی در عمل چندان اهمیتی به آن داده نشده است.
شایلی قرایی
سالهای زیادی است که در کشور صحبت از حمایت از تولیدات داخلی میشود، ولی در عمل چندان اهمیتی به آن داده نشده است. قطعهسازی خودرو یکی از صنایعی است که علاوه بر ارزآوری و کمک به رشد اقتصادی تاثیر بسزایی در ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری دارد، اما با وجود اینکه واحدهای قطعهسازی خودرو در ایران کم نیستند و کیفیت قطعات ایرانی نیز به گفته فعالان این صنف قابل رقابت با نمونههای خارجی است، واردات چشمگیری داشته که مشکلاتی را برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد
کرده است.
در همین راستا محمد حاجیان، یکی از تولیدکنندگان قطعات خودرو اظهار داشت: ماهیانه ۶۲ هزار قطعه کویل ماشی ن را تولید میکنیم که توان اصلی تولید به مراتب بیشتر از این مقدار است، اما مشکلات متعددی مانع افزایش تولید میشود. وی افزود: واردات قطعه از چین و کشورهای دیگر که کیفیت و قیمت بسیار پایین دارند، موجب شده تا بازار لوازم یدکی و قطعات خودرو عملا در دست اجناس خارجی باشد، چراکه قطعه باکیفیت ایرانی ۵۰ درصد گرانتر از نمونه بیکیفیت خارجی است. حاجیان تصریح کرد: تولیدکنندگان در صورت حمایت میتوانند اشتغالزایی مناسبی را ایجاد کنند، ضمن اینکه نیازهای داخلی را تامین کنند، اما استفاده از قطعات بیکیفیت موجب شده تا تولیدکنندگان داخلی انگیزهای برای تولید نداشته باشند. وی ضمن برشمردن مشکلات تولیدکنندگان قطعات خودرو گفت: یکی دیگر از مشکلات پرداختهای شرکتهای خودروسازی به تولیدکنندگان است که شرایط مناسبی ندارد و پرداخت هزینه قطعات ۵ یا ۶ ماه به طول میانجامد که تامین مواد اولیه را با مشکل مواجه میکند. این تولیدکننده قطعات خودرو در پایان تاکید کرد: اگر به دنبال رشد اقتصادی و صنعتی هستیم، باید به توان داخلی اعتماد کرد و حمایت همهجانبه از تولیدکنندگان صورت
گیرد. محمدرضا نجفیمنش یکی دیگر از تولیدکنندگان قطعات خودرو و عضو اتاق بازرگانی تهران درباره وضعیت بازار لوازم یدکی گفت: حجم بازار قطعات خودرو بسیار بالاست، بهطوری که کالاهای متعدد زودمصرف و با دوام زیادی در آن وجود دارد که نشان از اهمیت بالای این صنعت است، این در حالیست که در سالهای اخیر استفاده از لوازم وارداتی، بیشتر صورت گرفته است.
وی با تاکید بر لزوم مبارزه با قاچاق قطعات خارجی خودرو عنوان کرد: از آنجایی که بیشتر قطعات وارداتی از کیفیت نازلی برخوردار است، باید توجه بیشتری به کالای داخلی کرده و در واقع میل خرید کالای باکیفیت در مردم را بالا ببریم. نجفیمنش تصریح کرد: با توجه به نامگذاری امسال با عنوان اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال و با عنایت به اینکه ایجاد اشتغال وابسته به افزایش تولید و حمایت از آن است، ازاینرو کنترل واردات نقش موثری در اشتغال خواهد داشت. وی با بیان اینکه اکنون تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد از توان داخلی مورد استفاده قرار میگیرد، افزود: تغییر این روند و حرکت به سمت استفاده از ۷۰ درصد توان داخل الزامی بوده و باید تنها قطعاتی که در داخل تولید نمیشوند یا تولید صرفه اقتصادی ندارد را وارد کنیم.
ضرورت تعویض پیدرپی قطعات بیکیفیت
علیرضا نیکآیین، رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودروی تهران
یکی از مشکلات در این بخش وجود قطعات تقلبی و بیکیفیت در بازار است که در رابطه با این مساله باید گفت مشتری سهم و نقشی ندارد. ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم که تعمیرکاران هم قطعات را از بازار و توزیعکنندگان دریافت میکنند. اما متاسفانه امروز آنقدر کپیکاری دقیق شده که تشخیص قطعه اصل از غیراصل بسیار سخت است. ابزارهای چاپ و بستهبندی به حدی پیشرفت کردند که نمیتوان جعبه و بستهبندی لوازم یدکی اصل را از قاچاق و بیکیفیت تفکیک کرد. اکنون مصرف لوازم یدکی در ایران چند برابر استانداردهای جهانی محسوب میشود و در مقابل عمر مفید خودروهای ایرانی نصف خودروهای خارجی است. حتی در میان خودروهای خارجی نیز آنهایی که در ایران استفاده میشوند، نسبت به نمونههایی که در کشورهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرند، عمر کوتاهتری دارند، چراکه خودروهای خارجی از نظر موتور به گونهای طراحی شدهاند که نیاز به سوخت یورو۶ دارند و لازم است گوگرد بنزین آنها کمتر از ۱۰ باشد، اما اکنون سوخت رایج در کشور ما سوخت یورو۴ بوده و میزان گوگرد آن حدود ۵۰ است. مشتریانی که برای رفع مشکل خودروی خود به تعمیرگاهها مراجعه میکنند، در مواردی از ایجاد دوباره همان نقص و ضرورت تعویض پیدرپی قطعات بیکیفیت ناراضی هستند. همچنین کوتاه بودن عمر خودروها و اصطلاحا به خرج افتادن آنها در همان یکی، دو سال اول تولید، موضوع دیگری است که مصرفکنندگان خودرو در کشور از آن شکایت دارند. همچنین بخش قابلتوجهی از شکایات مشتریان به روغنهای بیکیفیت و سوخت نامرغوب و غیراستاندارد مربوط میشود.
این سوخت با این گوگرد و اکتان بالا بیشک عمر خودرو و موتور را کاهش میدهد. همچنین روغنهای نامرغوب و تقلبی که در بستهبندی برندهای معروف داخلی و خارجی بستهبندی و به بازار عرضه میشوند، برای ما به معضل جدی تبدیل شده است. بر این اساس تعمیرکاران نمیتوانند معجزه کنند. به عنوان مثال قطعات جلوبندی یک خودرو باید بیشتر از دو سال عمر کند، اما گاه شاهدیم عمر این قطعات حتی به شش ماه هم نمیرسد و با توجه به وضعیت آسفالت جادهها و خیابانها باید به مراتب زودتر از تاریخ اصلی، آنها را تعویض کرد.
جلوگیری از واردات اقدامی الزامی برای حمایت از تولید داخل است
علی افتخاری، تولیدکننده قطعات یدکی
در حالی که بسیاری از تولیدات داخلی از کیفیت مطلوبی برخوردارند و با نمونههای خارجی خود قابل رقابت هستند، اما واردات قطعات بیکیفیت کمر تولید داخلی را خم کرده است. این در حالیست که تمام کارشناسان و مسئولان این اعتقاد را دارند که جلوگیری از واردات یکی از اقدامات الزامی برای حمایت از تولید داخل است.
انتظار میرود در شرایطی که ظرفیت تولید در کشور وجود دارد، شبکه توزیع نیز حامی تولید داخل باشد تا از این طریق اشتغالزایی صورت گیرد، اما متاسفانه حمایت لازم را مشاهده نمیکنیم.
این در حالیست که تجهیزات، زیرساختها، مواد اولیه، دانش و توان فنی برای تولید قطعات مختلف خودرو وجود دارد و اگر حمایتها به خوبی انجام شود، شاهد رشد و شکوفایی بیشتر این صنعت در کشور خواهیم بود.
در حال حاضر شرایط ایدهآل برای توزیعکنندگان لوازم یدکی این است که تنها قطعات داخلی را به فروش برسانند، اما اکنون واردات بیرویه موجب شده تا در بازار قطعات بیکیفیت چینی و دیگر کشورها را شاهد باشیم. البته برخی از قطعات خودرو را نمیتوان در داخل کشور تولید کرد که این بخش کمتر از ۱۰ درصد از قطعات است و اکنون بیش از ۷۰ درصد توان بالفعل و ۲۰ درصد نیز توان بالقوه برای تولید در داخل وجود دارد.