مصوبه اخیر مجلس که به صندوق توسعه ملی مجوز تخصیص 1.5 میلیارد دلار تسهیلات برای رونقبخشی به صنایع و معادن کوچک داد را میتوان نخستین تحول جدی در حوزه معادن کوچک دانست.
مجتبی کاوه
مصوبه اخیر مجلس که به صندوق توسعه ملی مجوز تخصیص 1.5 میلیارد دلار تسهیلات برای رونقبخشی به صنایع و معادن کوچک داد را میتوان نخستین تحول جدی در حوزه معادن کوچک دانست. معادن کوچک بعد از رکودی که از 3 سال پیش در پی کاهش قیمت جهانی کانیهای معدنی بهویژه سنگآهن اتفاق افتاد، روزهای سختی را پشت سر گذاشتند و بسیاری از آنها تعطیل شدند. مسئولان مختلف دولتی و غیر دولتی، تعطیلی معادن کوچک کشور را بین 40 تا 70 درصد اعلام کردهاند و اگر معادن نیمهفعال را به این آمار بیفزاییم، تصویری که از وضعیت معادن کوچک به دست میآید، نامطلوب و حتی بحرانی خواهد بود. مدیرعامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی از معدنکاران درخواست کرده طرحهای خود را برای استفاده از این تسهیلات ارائه دهند، ولی معدنکاران نیز نظراتی درباره رونقبخشی به معادن کوچک دارند که در جای خود قابل تامل است.
بخش خصوصی باید سهم قابل توجهی از تسهیلات دریافت کند
رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) پیرو مصوبه مجلس درباره تخصیص 1.5 میلیارد دلار تسهیلات صندوق توسعه ملی از معدنکاران خواست برای استفاده از این تسهیلات پیشنهادهای خود را ارائه دهند. مهدی کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه بخش خصوصی باید بتواند در جهت تقویت معادن کوچک، سهم قابل توجهی از تسهیلات را کسب کند، گفت: 1.5 میلیارد دلار طی مصوبه مجلس تسهیلات صندوق توسعه ملی برای حمایت از صنایع و معادن کوچک اختصاص یافته که این اتفاق خوبی است. وی افزود: خوشبختانه این قولی است که رئیسجمهوری در برنامههای خود به مجلس و مردم ارائه داده است؛ بنابراین دولت به ویژه وزیر صنعت، معدن و تجارت اعتقاد بسیار زیادی به ظرفیتهای حوزه معدن و صنایع معدنی دارد و با افق روشنی که در ابتدای کار دولت دوازدهم وجود دارد، جریان امور به نحوی خواهد شد که ما در پایان دولت دوازدهم قطعا آمار و شاخصهای بسیار بهتری را خواهیم داشت.
نسخههای رونقبخشی دولت برای بخش معدن غیر کارشناسی است
یک کارشناس بخش معدن معتقد است طرحهایی که وزارت صنعت برای رونقبخشی به معادن کوچک در نظر دارد، خام و غیر کارشناسی است. سعید صمدی در این باره به «کسبوکار» میگوید: چندی پیش معاون معدنی وزیر صنعت اعلام کرد معادن کوچک برای رسیدن به سودآوری و اقتصادی شدن با هم تجمیع شوند، اما این کار فقط در حرف ساده است و خود ایشان هم میداند که تجمیع معادن کوچک در کشور ما کار بسیار سخت و حتی در حد محال است. مانع ما در تجمیع معادن کوچک مشابه همان مشکل ما در کشاورزی است، یعنی مشکلات مالکیت خرد گریبانگیر ماست و سهامداران هم سهام خود را واگذار نمیکنند. به علاوه معادن کوچک ما اغلب با مشکل بدهیهای انباشته و جرایم و عوارض روبهرو هستند.
وی با اشاره به مصوبه اخیر مجلس افزود: این مصوبه یک شوک تسهیلاتی به معادن کوچک راکد وارد میکند، اما آیا مشکل معادن کوچکی که محصولشان تحتتاثیر قیمتگذاری دولتی پایین است و صرفه اقتصادی ندارند، با تسهیلات حل میشود؟ وی با بیان اینکه ایمیدرو تمام هم و غم خود را در سالهای اخیر بر اکتشاف گذاشته و از حمایت از معادن کوچک برای بهروز کردن فناوری و تجهیزات غفلت کرده است، تصریح کرد: آمارهای اکتشافی میتواند ما را مفتخر کند، اما مشکل ما در بخش معدن این است که کسبوکار بخش خصوصی معادن ما با تصمیمات دولتی به اختلال افتاده و تا زمانی که دولت اراده جدی برای واگذاری امور معادن به بخش خصوصی نداشته باشد، اینگونه شوکها نمیتواند گرهگشای مشکلات بخش معدن باشد.