سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
زعفران، طلای سرخ بخش کشاورزی ایران با وجود ظرفیت‌های فراوان و جایگاه ممتاز در سطح جهان با مسائلی همچون وفور زعفران‌های تقلبی در بازار، بحران بی‌آبی در مناطقی که محدوده سنتی کشت این محصول به شمار می‌روند.
مجتبی کاوه
آشنا نبودن صادرکنندگان به فنون و شیوه‌های بازاریابی در مقیاس جهانی دست به گریبان است، اما آنچه کمتر از آن سخن به میان آمده، دخالت گاه و بیگاه دولت در چرخه تولید و فروش این محصول است که نابه‌سامانی را در این محصول نهادینه کرده و به درهم‌ریختگی معادله تولید و صادرات زعفران انجامیده است. دست‌اندرکاران و فعالان تولید و صادرات زعفران بر این باورند که اگر قرار بر حفظ و ارتقای جایگاه زعفران ایران در بازار جهانی باشد، آنها باید از حالت مصرف‌کنندگان تصمیمات دولتی خارج شده و در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌های کلان، یار و شریک دولت باشند.
نگاه یک‌سویه مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به تولید زعفران
به گزارش «کسب‌وکار»، عضو هیات‌مدیره صندوق صادرات زعفران با بیان اینکه خرید تضمینی زعفران در سال 86 آشفتگی شدیدی در معادله تولید، فروش و صادرات این محصول ایجاد کرد که تبعات آن همچنان ادامه دارد، اظهار کرد: تصمیمات دولتی برخی اوقات در اتاق‌های دربسته و بدون مشارکت صاحب‌نظرانی که دستی بر آتش تولید و صادرات دارند، گرفته می‌شود و این درحالیست که زیان این تصمیمات و سیاست‌گذاری‌ها تا سال‌ها یک حوزه را از شکوفایی و پویایی دورمی‌کند.
فرهاد سحرخیز با اشاره به جهش بی‌سابقه قیمت زعفران در پی اعمال سیاست خرید تضمینی این محصول افزود: در یک مقطع کوتاه قیمت زعفران از کیلویی 300 هزار تومان به کیلویی 3 میلیون تومان جهش کرد و این اتفاق در حالی افتاد که کشاورزان کمترین نصیب را از این افزایش قیمت بردند و زنجیره فرآوری و فروش و صادرات زعفران هم به‌شدت دچار زیان شد. وی با طرح این موضوع که با جهش قیمت، صادرکنندگان ایرانی مشتریان زعفران خود را از دست دادند،
بیان کرد: در این شرایط اسپانیا و رقبای دیگر جای پای خود را در بازار زعفران بیش از پیش محکم کردند و بازگشت به جایگاه سابق برای صادرکنندگان ایرانی بسیار سخت‌تر شد. سحرخیز، نادیده گرفتن اصول بازرگانی و نگاه یک‌سویه به معادله تولید را مشکل بزرگ مسئولان وزارت جهاد کشاورزی دانست و افزود: مسئولان وزارت جهاد کشاورزی با نیت کمک به کشاورز و تقویت بنیه مالی کشاورزان سیاست خرید تضمینی را پیگیری می‌کنند، اما وقتی نگاه یک‌سویه باشد و در نظر نگیرند با افزایش بی‌رویه قیمت، بازار فروش مختل می‌شود، نهایتا کل زنجیره تولید و فروش و صادرات دچار توقف می‌شود. سحرخیز در بخش دیگر صحبت‌های خود درباره قاچاق پیاز زعفران به افغانستان، گفت: در زمان تحریم‌های ظالمانه علیه ایران هلندی‌ها پیاز زعفران ایران را به کشور خود بردند و با اصلاح آن، آن را در اراضی بکر افغانستان کاشتند که این امر باعث شد افغانستان نیز به تولیدکنندگان زعفران افزوده شود، اما هنوز این کشور رقیبی جدی برای کشورمان به حساب نمی‌آید. عضو هیات مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران با بیان اینکه بیشتر تولیدکنندگان زعفران در ایران خرده‌مالک هستند، گفت: 65 هزار هکتار از اراضی تحت‌کشت زعفران کشور به صورت خرده‌مالکی اداره می‌شود و زعفران‌کاران کشور به حال خود رها شده و از کمبود آب رنج می‌برند.
وی با اشاره به اینکه غالب زعفران کشور به صورت فله صادر می‌شود، تصریح کرد: 75 درصد زعفران ایران به صورت فله‌ای و با بسته‌های کمتر از وزن 10 گرم صادر می‌شود.
تولید نبات سالم بدون استفاده از بلانکیت
وی که ریاست انجمن تولیدکنندگان نبات، قند و شکر مشهد را نیز بر عهده دارد، در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به لزوم توجه بیشتر مردم به سلامت محصولات غذایی گفت: 95 درصد بازار نبات موجود در بازار ایران به صورت فله تولید می‌شود و براساس آزمایشاتی که در آزمایشگاه همکار سازمان استاندارد کشور انجام شد، مشخص شد که از هر 10 بسته نبات موجود در بازار 9 بسته آن دارای بلانکیت و یا جوهر قند هستند. وی تصریح کرد: متاسفانه کارگاه‌های سنتی تولید نبات و برخی تولیدکنندگان صنعتی برای صرفه بیشتر از جوهر قند یا همان بلانکیت برای بلوره شدن شیره نبات استفاده می‌کنند که این ماده برای سلامتی انسان مضر بوده و سرطان‌زاست. وی ادامه داد: از سال 90 به بعد صنایع غذایی سحرخیز با استفاده از ماشین‌آلات داخلی تلاش کرد تا نباتی تولید کند که در آن از جوهر قند استفاده نمی‌شود و به مرور چند کارخانه دیگر نیز از این روش استفاده کردند.
درخشش طعم چای زعفرانی ایرانی در جشنواره ITQI
سحرخیز با اشاره به کسب 3 ستاره کیفی توسط این شرکت در جایزه بین‌المللی بلژیک افزود: 2 هزار محصول غذایی از کشورهای مختلف در سال 2017 در جشنواره ITQI که در بلژیک برگزار شد، شرکت کردند که چای زعفرانی ایرانی سحرخیز جایزه 3 ستاره خوش‌طعم‌ترین نوشیدنی را از آن خود کرد.
وی اضافه کرد: این در حالیست که 150 کارشناس مخصوص تست طعم غذاها در بالاترین رده‌ها بدون آشنایی با برند هر ماده غذایی و با چشمان بسته مواد غذایی را می‌چشند و به آن نمره مزه و کیفیت می‌دهند که زعفران ایرانی و چای زعفرانی این افتخار را از آن خود کرده است.
