نیم قرن فعالیت جایی است که باید ایستاد و گذشته را مرور و افق پیشرو را هم ترسیم کرد. با اینکه بین استخراج نفت و گاز فاصلهای متصور نیست ولی در کشور ما از حدود یک قرن پیش بهرهبرداری از نفت آغاز شد و تا 50 سال بعد که اقدامات برای بهرهبرداری و صادرات گاز به شوروی سابق جدیت پیدا کرد، متاسفانه گاز فقط سوزانده میشد. این صنعت از 50 سال پیش تاکنون رشد بسیار زیادی کرده و ایران اکنون نهتنها در اغلب کارشناسیها دارنده نخستین ذخایر گاز جهان بهشمار میرود، بلکه دارای گستردهترین شبکه انتقال و توزیع گاز درجهان نیز هست. پیش از انقلاب، تنها یک خط لوله انتقال گاز داشتیم و امروز 8 خط انتقال احداث شده و درحال تکمیل است، ضمن آنکه احداث 3 خط لوله دیگر نیز در برنامههای ما قرار دارد. شبکه گازرسانی در کشور ما حدود 250 هزار کیلومتر امتداد پیدا کرده و 20 میلیون مشترک را به گاز متصل کرده است. اکنون علاوه بر پوشش حداکثری مشترکان خانگی و تجاری- بهجز دو استان هرمزگان و سیستانوبلوچستان که بهدلیل برخی مشکلات از جمله کمبود منابع مالی با اهداف تعریف شده فاصله دارند - بخش صنعت و نیروگاههای کشور ما هم تا 70 درصد تحت پوشش شبکه گاز قرار گرفته است و تلاشها برای پوشش نزدیک به صددرصدی مشترکان خانگی و تجاری و صنعتی و نیروگاهی در سراسر شهرها و روستاهای کشور با جدیت ادامه دارد. دو استان مذکور نیز طبق برنامههای ما در افق برنامه ششم توسعه زیر پوشش شبکه گاز خواهند رفت. ساختن چنین شبکه عظیمی از خطوط انتقال و توزیع گاز و رساندن گاز تولیدی در جنوبیترین نقاط کشور به اقصی نقاط ایران اسلامی کاری بسیار سترگ است که حتی کارشناسان و اهل فن را در کشورهای پیشرفته جهان به تحسین فرزندان برومند ایران واداشته است. در افق پیشرو نیز این نعمت بزرگ، امکانات فراوانی برای توسعه اقتصاد ایران فراهم میآورد. صادرات گاز ایران اکنون منحصر به ترکیه است ولی ظرفیتهایی که درحال توسعه آنها هستیم، بهزودی گاز ایران را از طریق دو خط لوله به عراق ارسال میکند و امکان چهار برابر کردن صادرات فعلی را فراهم میآورد. همچنین مسیر صدور گاز ایران به پاکستان نیز تا مرزهای این کشور احداث شده و در انتظاریم طرف پاکستانی به تعهدات خود عمل کند. کشور ما موقعیت ویژهای در ترانزیت انرژی دارد و از این فرصت نیز غافل نیستیم. تحقق اهداف صادراتی نیازمند نگرشی جدید در میان مردم و مسئولان است که فرهنگ مصرف بهینه گاز را در جامعه نهادینه کند. ما باید این شعار را سرلوحه خود قرار دهیم که گاز برای ساختن است و نه سوختن. اگر به چنین هدفی متعهد باشیم، با صرفهجویی 10 درصدی میتوانیم 40 میلیارد مترمکعب گاز برای صادرات داشته باشیم و گاز را به اهرمی برای توسعه اقتصاد کشور تبدیل کنیم.
حمیدرضا عراقی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران
گاز برای ساختن است، نه سوختن
صنعت گاز در ایران به تولد 50 سالگی خود نزدیک شده و لازم است به این صنعت نگاه دوبارهای داشته باشیم.