سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
قیمت دلار براساس معاملات دیروز بازار به مرز بالای ۵,۷۰۰ تومان رسید و به هر آنچه از پیش‌بینی‌های مسئولان مبنی بر کاهش آن بود، خط بطلان کشید.
ثمانه نادری
قیمت دلار براساس معاملات دیروز بازار به مرز بالای ۵,۷۰۰ تومان رسید و به هر آنچه از پیش‌بینی‌های مسئولان مبنی بر کاهش آن بود، خط بطلان کشید.
طبق مشاهدات موجود، دلار در حالی سیر صعودی خود را طی می‌کند که به نظر می‌رسد با ادامه این روند سر از قیمت‌های غیر قابل انتظار بازار دربیاورد و مانند بمبی با انفجار خود نه تنها بازار ارز، بلکه بازار طلا و سکه را به هم بریزد. دیروز تحت‌تأثیر رشد قیمتی دلار بود که قیمت سکه نیز به مرز ۲ میلیون تومان رسید. طبق معاملات روز گذشته در بازار آزاد تهران، قیمت دلار روند صعودی خود را ادامه داد و در دامنه ۵۴۶۸ تا ۵,۶۰۰ تومان در نوسان قرار گرفت؛ یورو هم ۱۹۵ تومان گران شد.
به گزارش مهر، در جریان معاملات دیروز (یکشنبه) بازار آزاد تهران و در لحظه تنظیم این خبر قیمت دلار همچنان روند صعودی را ادامه داد و تا ۵,۶۰۰ تومان هم بالا رفت. در این میان برخی از صرافی‌ها البته نرخ‌های دور از ذهن همچون ۵,۷۰۰ تومان را هم ارائه می‌دادند، اما میانگین قیمت حدود ۵,۵۷۰ تومان بود.
در بازار هر دلار آمریکا در صرافی‌های بانکی ۴۹۵۰ تومان، در بازار آزاد بین ۵۴۶۸ تا ۵۶۰۰ تومان، یورو ۶۵۷۵ تومان، درهم امارات ۱,۴۸۵ تومان و لیر ترکیه ۱,۴۳۰ تومان معامله شد.
التهاب بازار دلار تا جایی پیش رفت که در برخی از صرافی‌ها دلار با قیمت ۵,۸۰۰ تومان نیز معامله شد و این موضوع به اضافه سکوت بانک مرکزی و برنداشتن گام جدی مسئولان برای کنترل وضعیت بازار، نگرانی بسیاری از مسئولان حوزه بانکی را برانگیخته است و تعدادی از نمایندگان مجلس نیز از رئیس‌جمهوری خواسته‌اند فکری به حال این وضعیت کند.
مردم حق دارند دلار بخرند
در همین رابطه مجیدرضا حریری، نایب‌رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین اظهار کرد: قیمت واقعی دلار مبتنی بر این است که بتوان چقدر ارز عرضه کرد و چه میزان تقاضا برای دلار در بازار وجود دارد که جوابگو باشد. وی با بیان اینکه دولت عرضه‌کننده ارز در ایران است، افزود: از نظر تراز حسابداری، منابع ارزی که سالانه دریافت می‌کنیم حاصل درآمدهای نفتی و غیرنفتی است که از میزان مصارف ما بیشتر است، اما چون بیش از ۸۰ درصد این منابع ارزی در اختیار دولت قرار دارد، عرضه‌کننده عمده هم دولت است.
این عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: حالا یا دولت نمی‌خواهد به میزانی که بازار احتیاج دارد ارز عرضه کند یا اینکه بخشی از ارزی که در خارج از کشور دارد تحت کنترل بانک مرکزی نیست که بتواند به متقاضیان بدهد. علاوه بر اینکه خروج ارز و سرمایه از کشور وجود دارد که می‌تواند تراز حسابداری را مختل کند. همه این موارد دست به دست هم داده و نشان می‌دهد آن کسی که از نظر قانون و ضوابط عرضه و تقاضا بازیگر اصلی بازار ارز است - یعنی دولت و بانک مرکزی - باید برای یک بار تکلیف بازار را مشخص کند.
حریری ادامه داد: زمانی که دلار ۴,۲۰۰ تومان شد سخنگوی دولت گفت که «خاطر رئیس‌جمهوری مکدر شده است»، اما حالا نمی‌دانیم امروز که به بیش از ۵,۰۰۰ تومان رسیده خاطر رئیس‌جمهوری در چه حال است؟ بهتر است به جای این صحبت‌ها، مسائل را با مردم در میان بگذاریم. اگر منابع ارزی در دسترس دولت نیست و نمی‌تواند همه ارزی که در خارج دارد را مدیریت کند، به مردم بگوید که توقعات مردم با اتفاقات واقعی که در اقتصاد می‌افتد، همسطح شود.
وی اضافه کرد: این ناآگاهی مردم و نبود اطلاعات کافی به توقعاتی دامن می‌زند که خودش می‌تواند باز هم قیمت ارز را دچار نوسان کند. مردم برای اینکه ارزش پس‌اندازهای خردشان روز به روز کاهش پیدا نکند پس‌اندازهای خود را به طلا، سکه و ارز تبدیل می‌کنند. سال گذشته ارزش پس‌اندازهای خرد مردم حدود ۲۸ درصد پایین آمد. مردم حق دارند که ارزش پس‌اندازشان را به شکلی حفظ کنند و همین فشار متقاضیان به بازار باعث می‌شود نرخ ارز تغییر کند. نایب‌رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین ادامه داد: دو مساله می‌تواند به آرامش در بازار ارز کمک کند؛ یکی بیان حقایق وضعیت اقتصادی و ارزی با مردم و دومی شفاف بودن روابط اقتصادی و گردش‌های حساب‌های کلان. حریری تصریح کرد: شفافیت علاج همه گرفتاری‌های اقتصاد ماست. بیشترین مسأله‌ای که اقتصاد ما را دچار مشکل می‌کند در روابط بانکی، بورس یا ارز همگی ناشی از عدم شفافیت است. شفافیت می‌تواند فشارهایی که از بیرون به بازار می‌آید را تخفیف دهد.
طبق مشاهدات موجود، دلار در حالی سیر صعودی خود را طی می‌کند که به نظر می‌رسد با ادامه این روند سر از قیمت‌های غیر قابل انتظار بازار دربیاورد و مانند بمبی با انفجار خود نه تنها بازار ارز، بلکه بازار طلا و سکه را به هم بریزد. دیروز تحت‌تأثیر رشد قیمتی دلار بود که قیمت سکه نیز به مرز ۲ میلیون تومان رسید. طبق معاملات روز گذشته در بازار آزاد تهران، قیمت دلار روند صعودی خود را ادامه داد و در دامنه ۵۴۶۸ تا ۵,۶۰۰ تومان در نوسان قرار گرفت؛ یورو هم ۱۹۵ تومان گران شد.
به گزارش مهر، در جریان معاملات دیروز (یکشنبه) بازار آزاد تهران و در لحظه تنظیم این خبر قیمت دلار همچنان روند صعودی را ادامه داد و تا ۵,۶۰۰ تومان هم بالا رفت. در این میان برخی از صرافی‌ها البته نرخ‌های دور از ذهن همچون ۵,۷۰۰ تومان را هم ارائه می‌دادند، اما میانگین قیمت حدود ۵,۵۷۰ تومان بود.
در بازار هر دلار آمریکا در صرافی‌های بانکی ۴۹۵۰ تومان، در بازار آزاد بین ۵۴۶۸ تا ۵۶۰۰ تومان، یورو ۶۵۷۵ تومان، درهم امارات ۱,۴۸۵ تومان و لیر ترکیه ۱,۴۳۰ تومان معامله شد.
التهاب بازار دلار تا جایی پیش رفت که در برخی از صرافی‌ها دلار با قیمت ۵,۸۰۰ تومان نیز معامله شد و این موضوع به اضافه سکوت بانک مرکزی و برنداشتن گام جدی مسئولان برای کنترل وضعیت بازار، نگرانی بسیاری از مسئولان حوزه بانکی را برانگیخته است و تعدادی از نمایندگان مجلس نیز از رئیس‌جمهوری خواسته‌اند فکری به حال این وضعیت کند.
مردم حق دارند دلار بخرند
در همین رابطه مجیدرضا حریری، نایب‌رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین اظهار کرد: قیمت واقعی دلار مبتنی بر این است که بتوان چقدر ارز عرضه کرد و چه میزان تقاضا برای دلار در بازار وجود دارد که جوابگو باشد. وی با بیان اینکه دولت عرضه‌کننده ارز در ایران است، افزود: از نظر تراز حسابداری، منابع ارزی که سالانه دریافت می‌کنیم حاصل درآمدهای نفتی و غیرنفتی است که از میزان مصارف ما بیشتر است، اما چون بیش از ۸۰ درصد این منابع ارزی در اختیار دولت قرار دارد، عرضه‌کننده عمده هم دولت است.
این عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: حالا یا دولت نمی‌خواهد به میزانی که بازار احتیاج دارد ارز عرضه کند یا اینکه بخشی از ارزی که در خارج از کشور دارد تحت کنترل بانک مرکزی نیست که بتواند به متقاضیان بدهد. علاوه بر اینکه خروج ارز و سرمایه از کشور وجود دارد که می‌تواند تراز حسابداری را مختل کند. همه این موارد دست به دست هم داده و نشان می‌دهد آن کسی که از نظر قانون و ضوابط عرضه و تقاضا بازیگر اصلی بازار ارز است - یعنی دولت و بانک مرکزی - باید برای یک بار تکلیف بازار را مشخص کند.
حریری ادامه داد: زمانی که دلار ۴,۲۰۰ تومان شد سخنگوی دولت گفت که «خاطر رئیس‌جمهوری مکدر شده است»، اما حالا نمی‌دانیم امروز که به بیش از ۵,۰۰۰ تومان رسیده خاطر رئیس‌جمهوری در چه حال است؟ بهتر است به جای این صحبت‌ها، مسائل را با مردم در میان بگذاریم. اگر منابع ارزی در دسترس دولت نیست و نمی‌تواند همه ارزی که در خارج دارد را مدیریت کند، به مردم بگوید که توقعات مردم با اتفاقات واقعی که در اقتصاد می‌افتد، همسطح شود.
وی اضافه کرد: این ناآگاهی مردم و نبود اطلاعات کافی به توقعاتی دامن می‌زند که خودش می‌تواند باز هم قیمت ارز را دچار نوسان کند. مردم برای اینکه ارزش پس‌اندازهای خردشان روز به روز کاهش پیدا نکند پس‌اندازهای خود را به طلا، سکه و ارز تبدیل می‌کنند. سال گذشته ارزش پس‌اندازهای خرد مردم حدود ۲۸ درصد پایین آمد. مردم حق دارند که ارزش پس‌اندازشان را به شکلی حفظ کنند و همین فشار متقاضیان به بازار باعث می‌شود نرخ ارز تغییر کند. نایب‌رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین ادامه داد: دو مساله می‌تواند به آرامش در بازار ارز کمک کند؛ یکی بیان حقایق وضعیت اقتصادی و ارزی با مردم و دومی شفاف بودن روابط اقتصادی و گردش‌های حساب‌های کلان. حریری تصریح کرد: شفافیت علاج همه گرفتاری‌های اقتصاد ماست. بیشترین مسأله‌ای که اقتصاد ما را دچار مشکل می‌کند در روابط بانکی، بورس یا ارز همگی ناشی از عدم شفافیت است. شفافیت می‌تواند فشارهایی که از بیرون به بازار می‌آید را تخفیف دهد.
قیمت‌های فورانی دلار مربوط به کف خیابان است
اصغر مشبکی، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «کسب‌وکار» می‌گوید: فروش دلار توسط صرافی‌ها با این قیمت‌ها بعید است و چنین به نظر می‌رسد که این قیمت‌ها قیمت‌های کف خیابان و مربوط به آزادخر‌ها و آزادفروش‌های آن است. صرافی‌ها یا منفعل هستند یا نمی‌توانند قیمتی بالاتر از ۵ هزار تومان را در اختیار خریداران قرار بدهند. بنابراین خرید و فروش با این نرخ توسط صرافی‌ها بعید به نظر می‌آید. آنچه مسلم است قیمت رسمی دلار طبق اعلام بانک مرکزی است که در حال حاضر زیر
۵ هزار تومان است و حتماً بانک مرکزی در برابر قیمت‌های دلار در بازار موضع می‌گیرد. وی با توضیح اینکه جلوگیری از اثرات منفی دلار روی سایر بخش‌های اقتصادی، بدون کنترل نرخ دلار ممکن نیست، می‌گوید: با ادامه این روند بازارها تحت‌تأثیر خواهند بود و به نظر می‌رسد با ادامه این شرایط باید مثل سابق از روش قهریه با معامله‌گران برخورد شود. مشبکی با بیان اینکه بانک مرکزی باید قیمت رسمی را محدود کرده و در حد نیاز و مایحتاج مردم قرار دهد و از طریق صرافی‌های مجاز پاسخگو باشد، می‌گوید: به نظر می‌رسد بانک مرکزی دلار را زیر ۵ هزار تومان نگه دارد تا دولت در برنامه‌های آتی از طریق برنامه‌های راهبردی نرخ مشخصی برای آن تعیین کند. البته عامل قیمت دلار در بخش غیر واقعی آن به شبکه‌های مجازی بر می‌گردد که روی این قضیه فعالیت دارند و بخشی هم به انفعالی که بانک مرکزی در ۴۸ ساعت گذشته از خود نشان داده است، مربوط می‌شود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به جلسه‌ای که قرار است وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی با تعدادی از نمایندگان به صورت غیرعلنی، برگزار کنند، می‌گوید: نتایج این جلسه و تصمیمات آن تا آخر هفته وضعیت بازار را مشخص خواهد کرد، اما به نظر بنده این قیمت به زیر ۵ هزار تومان خواهد رسید تا اینکه معلوم شود دولت چه برنامه‌هایی را برای نرخ دلار در پیش خواهد گرفت.
اصغر مشبکی، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «کسب‌وکار» می‌گوید: فروش دلار توسط صرافی‌ها با این قیمت‌ها بعید است و چنین به نظر می‌رسد که این قیمت‌ها قیمت‌های کف خیابان و مربوط به آزادخر‌ها و آزادفروش‌های آن است. صرافی‌ها یا منفعل هستند یا نمی‌توانند قیمتی بالاتر از ۵ هزار تومان را در اختیار خریداران قرار بدهند. بنابراین خرید و فروش با این نرخ توسط صرافی‌ها بعید به نظر می‌آید. آنچه مسلم است قیمت رسمی دلار طبق اعلام بانک مرکزی است که در حال حاضر زیر
۵ هزار تومان است و حتماً بانک مرکزی در برابر قیمت‌های دلار در بازار موضع می‌گیرد. وی با توضیح اینکه جلوگیری از اثرات منفی دلار روی سایر بخش‌های اقتصادی، بدون کنترل نرخ دلار ممکن نیست، می‌گوید: با ادامه این روند بازارها تحت‌تأثیر خواهند بود و به نظر می‌رسد با ادامه این شرایط باید مثل سابق از روش قهریه با معامله‌گران برخورد شود. مشبکی با بیان اینکه بانک مرکزی باید قیمت رسمی را محدود کرده و در حد نیاز و مایحتاج مردم قرار دهد و از طریق صرافی‌های مجاز پاسخگو باشد، می‌گوید: به نظر می‌رسد بانک مرکزی دلار را زیر ۵ هزار تومان نگه دارد تا دولت در برنامه‌های آتی از طریق برنامه‌های راهبردی نرخ مشخصی برای آن تعیین کند. البته عامل قیمت دلار در بخش غیر واقعی آن به شبکه‌های مجازی بر می‌گردد که روی این قضیه فعالیت دارند و بخشی هم به انفعالی که بانک مرکزی در ۴۸ ساعت گذشته از خود نشان داده است، مربوط می‌شود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به جلسه‌ای که قرار است وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی با تعدادی از نمایندگان به صورت غیرعلنی، برگزار کنند، می‌گوید: نتایج این جلسه و تصمیمات آن تا آخر هفته وضعیت بازار را مشخص خواهد کرد، اما به نظر بنده این قیمت به زیر ۵ هزار تومان خواهد رسید تا اینکه معلوم شود دولت چه برنامه‌هایی را برای نرخ دلار در پیش خواهد گرفت.
حذف ارز دولتی به دانشجویان رسید
بانک مرکزی بعد از حذف ارز مبادله‌ای از برخی مشمولان، این بار ارز دانشجویان را نیز حذف کرد.
به گزارش ایسنا، در جریان ایجاد تغییراتی در اختصاص ارز مبادله‌ای و به دنبال آن حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز، از سال گذشته بانک مرکزی با بازنگری در مجموعه مقررات ارزی اقدام به حذف ارز مبادله‌ای از مشمولانی کرد که حدود ۲۰ گروه اصلی را شامل می‌شوند. طبق آخرین تغییرات که از اسفندماه سال گذشته اعمال شده است، دانشجویان نیز از دریافت ارز مبادله‌ای کنار گذاشته شده‌اند که البته دارای شرایط خاصی برای دانشجویان بورسیه و آزاد است.
براساس بند (۳) مجموعه مقررات ارزی در بخش خدمات ارزی و سایر مبادلات بین‌المللی، فروش و انتقال ارز دانشجویان بورسیه با ارائه درخواست وزارت‌های علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین بهداشت و درمان و آموزش پزشکی با امضای ذی‌حساب یا مدیر امور مالی و معاونت مربوطه هر یک از وزارتخانه‌ها به نرخ رسمی بلامانع اعلام شده است.
اما فروش و انتقال ارز برای سایر دانشجویان در شرایط دیگری انجام خواهد شد، به طوری که فروش و انتقال ارز بابت شهریه دانشجویان آزاد خارج از کشور از مقطع فوق‌لیسانس به بالا با ارائه درخواست متقاضی در مقابل تأیید وزارتخانه مربوطه مبنی بر شاهد تحصیل بودن دانشجو در خارج از کشور و ارائه صورت حساب دانشگاه مربوطه به اندازه مبلغ مندرج در آن و حداکثر در سقف ۱۵ هزار دلار سالانه در وجه مؤسسه یا دانشگاه مربوطه با اعلام کتبی متقاضی مبنی بر صحت هزینه انتقال یافته به نرخ آزاد و صرفاً از طریق بانک‌های عامل منتخب یعنی تجارت و سامان بلامانع است.
در صورت عدم امکان انجام حواله و ضرورت پرداخت نقدی به تشخیص بانک اخذ تعهد کتبی از دانشجو یا خانواده او مبنی بر ارائه تاییدیه دانشگاه در این خصوص که اصالت و اعتبار آن توسط نمایندگی ایران در محل تحصیل تأیید شده باشد، ظرف مهلت حداکثر شش ماه از تاریخ پرداخت وجه الزامی است.
همچنین فروش، انتقال یا پرداخت ارز بابت هزینه‌های دانشجویان آزاد به میزان حداکثر ماهیانه ۱۰۰۰ دلار برای هر نفر و برای هر عضو خانواده ماهیانه حداکثر ۵۰۰ دلار به نرخ آزاد و صرفاً از طریق بانک تجارت و سامان بلامانع اعلام شده است.
در سایر تغییرات از سال گذشته و از شهریورماه بود که بانک مرکزی ارز مبادله‌ای را برای مسافران نیز حذف کرد، به طوری که حدود ۲۰۰ دلار برای عتبات عالیات و ۳۰۰ دلار برای سایر مسافران اختصاص پیدا می‌کرد که این رقم حذف و ارز مسافران آزاد اعلام شد. در ادامه نیز ارز مبادله‌ای اختصاص‌یافته به ایرلاین‌ها نیز حذف شد که البته با اعتراضاتی از سوی آنها به دلیل بالا رفتن هزینه‌های مربوطه همراه شد. به هر صورت حذف ارز مبادله‌ای یکی از الزامات حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز و حذف رانت‌های موجود به شمار می‌رود، اما در این بین خود می‌تواند موجب ایجاد افزایش تقاضا در بازار آزاد شود.
بانک مرکزی بعد از حذف ارز مبادله‌ای از برخی مشمولان، این بار ارز دانشجویان را نیز حذف کرد.
به گزارش ایسنا، در جریان ایجاد تغییراتی در اختصاص ارز مبادله‌ای و به دنبال آن حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز، از سال گذشته بانک مرکزی با بازنگری در مجموعه مقررات ارزی اقدام به حذف ارز مبادله‌ای از مشمولانی کرد که حدود ۲۰ گروه اصلی را شامل می‌شوند. طبق آخرین تغییرات که از اسفندماه سال گذشته اعمال شده است، دانشجویان نیز از دریافت ارز مبادله‌ای کنار گذاشته شده‌اند که البته دارای شرایط خاصی برای دانشجویان بورسیه و آزاد است.
براساس بند (۳) مجموعه مقررات ارزی در بخش خدمات ارزی و سایر مبادلات بین‌المللی، فروش و انتقال ارز دانشجویان بورسیه با ارائه درخواست وزارت‌های علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین بهداشت و درمان و آموزش پزشکی با امضای ذی‌حساب یا مدیر امور مالی و معاونت مربوطه هر یک از وزارتخانه‌ها به نرخ رسمی بلامانع اعلام شده است.
اما فروش و انتقال ارز برای سایر دانشجویان در شرایط دیگری انجام خواهد شد، به طوری که فروش و انتقال ارز بابت شهریه دانشجویان آزاد خارج از کشور از مقطع فوق‌لیسانس به بالا با ارائه درخواست متقاضی در مقابل تأیید وزارتخانه مربوطه مبنی بر شاهد تحصیل بودن دانشجو در خارج از کشور و ارائه صورت حساب دانشگاه مربوطه به اندازه مبلغ مندرج در آن و حداکثر در سقف ۱۵ هزار دلار سالانه در وجه مؤسسه یا دانشگاه مربوطه با اعلام کتبی متقاضی مبنی بر صحت هزینه انتقال یافته به نرخ آزاد و صرفاً از طریق بانک‌های عامل منتخب یعنی تجارت و سامان بلامانع است.
در صورت عدم امکان انجام حواله و ضرورت پرداخت نقدی به تشخیص بانک اخذ تعهد کتبی از دانشجو یا خانواده او مبنی بر ارائه تاییدیه دانشگاه در این خصوص که اصالت و اعتبار آن توسط نمایندگی ایران در محل تحصیل تأیید شده باشد، ظرف مهلت حداکثر شش ماه از تاریخ پرداخت وجه الزامی است.
همچنین فروش، انتقال یا پرداخت ارز بابت هزینه‌های دانشجویان آزاد به میزان حداکثر ماهیانه ۱۰۰۰ دلار برای هر نفر و برای هر عضو خانواده ماهیانه حداکثر ۵۰۰ دلار به نرخ آزاد و صرفاً از طریق بانک تجارت و سامان بلامانع اعلام شده است.
در سایر تغییرات از سال گذشته و از شهریورماه بود که بانک مرکزی ارز مبادله‌ای را برای مسافران نیز حذف کرد، به طوری که حدود ۲۰۰ دلار برای عتبات عالیات و ۳۰۰ دلار برای سایر مسافران اختصاص پیدا می‌کرد که این رقم حذف و ارز مسافران آزاد اعلام شد. در ادامه نیز ارز مبادله‌ای اختصاص‌یافته به ایرلاین‌ها نیز حذف شد که البته با اعتراضاتی از سوی آنها به دلیل بالا رفتن هزینه‌های مربوطه همراه شد. به هر صورت حذف ارز مبادله‌ای یکی از الزامات حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز و حذف رانت‌های موجود به شمار می‌رود، اما در این بین خود می‌تواند موجب ایجاد افزایش تقاضا در بازار آزاد شود.
کمبود شدید عرضه ارز
کمیل طیبی، کارشناس اقتصادی
بازار ارز التهاب زیادی را تجربه کرده و این افزایش قیمت به دلیل افزایش تقاضای فیزیکی برای دلار است. در حال حاضر که مردم مسافرت‌های نوروزی را که گفته می‌شود عامل گرانی دلار است، پشت سر گذاشته‌اند؛ دلیل اصلی گرانی دلار چیزی جز کمبود عرضه آن نیست. بنابراین باید گفت مهم‌ترین عامل افزایش نرخ دلار محدود بودن منابع عرضه ارز است و از یک طرف دیگر شرایط نامناسب سیستم بانکی، کارکرد نامناسب سیستم بانکی، نقدینگی غیرمولد و انتقال برخی از سپرده‌ها به بازار ارز نیز بر این شرایط و گرانی دلار تأثیر گذاشته است. مردم درصددند که منابع ریالی را که ترس از کاهش ارزش آنها وجود دارد، تبدیل به دارایی غیرریالی کنند و اگر این وضعیت ادامه‌دار باشد باید گفت هم روی هزینه تولید اثرگذار است و هم منجر به افزایش قیمت تمام‌شده کالا و هم افزایش تورم خواهد شد. تورم خود عدم تخصیص بهینه منابع را به وجود می‌آورد و مشکلات تورمی به رکود منجر خواهد شد. این یعنی اینکه رشد اقتصادی تحقق پیدا نکند. همه اینها عوامل متعددی است که بر سیستم اقتصادی حاکم است و از آنجایی که مدیریت درستی نشده و رکود وجود داشته و در ضمن در این رکود تورم بوده طبیعتاً ارز هم از این وضعیت تأثیر پذیرفته است. تا زمانی که این روند ادامه پیدا کند و راه‌حل اقتصادی برای آن وجود نداشته باشد، نمی‌توان دید خوش‌بینانه‌ای نسبت به وضعیت بازار ارز داشت. در این راستا عامل مهمی که باید مد نظر قرار داد آینده مبهم برجام است. با وجود بحث‌هایی که از طرف آمریکا مطرح می‌شود و در شرایطی که اروپایی‌ها نیز به دنبال تحریم بیشتر هستند و همه اینها به اضافه نگرانی‌ها از شرایط بین‌المللی بر وضعیت ارز اثرگذار است، چراکه با وجود این شرایط دلاری وارد نمی‌شود و ورود سرمایه‌ای نخواهیم داشت و این یعنی بحرانی‌تر شدن کمبود عرضه دلار. اخیراً هم دیدیم که بانک‌های اتریشی برنامه فاینانس خود را به تأخیر انداختند. همه اینها نگرانی‌هایی است که وجود دارد و در بازار ارز اثرگذار است. بنابراین اگر به طور کلی عوامل اثر گذار بر وضعیت کنونی بازار ارز را شرح دهیم، مهم‌ترین آن یک ناکارآمدی نظام بانکی که بعد از برجام اصلاحات لازم را انجام نداد، دوم آینده مبهم و نامشخص برجام و مهم‌ترین عامل آن محدود بودن منابع عرضه ارز است. البته ناگفته نماند که تثبیت نرخ ارز برای کنترل نرخ تورم نیز در دامن زدن به قیمت صعودی دلار نقش داشته است، به طوری که به دنبال سیاست‌های دولت مبنی بر کاهش نرخ تورم نرخ دلار مدام از سوی دولت تثبیت شده و این تثبیت در شرایطی که کمبود ارز وجود داشته است، مانند یک فنر سر باز کرده و در حال حاضر هم اجتناب‌ناپذیر است.
کمیل طیبی، کارشناس اقتصادی
بازار ارز التهاب زیادی را تجربه کرده و این افزایش قیمت به دلیل افزایش تقاضای فیزیکی برای دلار است. در حال حاضر که مردم مسافرت‌های نوروزی را که گفته می‌شود عامل گرانی دلار است، پشت سر گذاشته‌اند؛ دلیل اصلی گرانی دلار چیزی جز کمبود عرضه آن نیست. بنابراین باید گفت مهم‌ترین عامل افزایش نرخ دلار محدود بودن منابع عرضه ارز است و از یک طرف دیگر شرایط نامناسب سیستم بانکی، کارکرد نامناسب سیستم بانکی، نقدینگی غیرمولد و انتقال برخی از سپرده‌ها به بازار ارز نیز بر این شرایط و گرانی دلار تأثیر گذاشته است. مردم درصددند که منابع ریالی را که ترس از کاهش ارزش آنها وجود دارد، تبدیل به دارایی غیرریالی کنند و اگر این وضعیت ادامه‌دار باشد باید گفت هم روی هزینه تولید اثرگذار است و هم منجر به افزایش قیمت تمام‌شده کالا و هم افزایش تورم خواهد شد. تورم خود عدم تخصیص بهینه منابع را به وجود می‌آورد و مشکلات تورمی به رکود منجر خواهد شد. این یعنی اینکه رشد اقتصادی تحقق پیدا نکند. همه اینها عوامل متعددی است که بر سیستم اقتصادی حاکم است و از آنجایی که مدیریت درستی نشده و رکود وجود داشته و در ضمن در این رکود تورم بوده طبیعتاً ارز هم از این وضعیت تأثیر پذیرفته است. تا زمانی که این روند ادامه پیدا کند و راه‌حل اقتصادی برای آن وجود نداشته باشد، نمی‌توان دید خوش‌بینانه‌ای نسبت به وضعیت بازار ارز داشت. در این راستا عامل مهمی که باید مد نظر قرار داد آینده مبهم برجام است. با وجود بحث‌هایی که از طرف آمریکا مطرح می‌شود و در شرایطی که اروپایی‌ها نیز به دنبال تحریم بیشتر هستند و همه اینها به اضافه نگرانی‌ها از شرایط بین‌المللی بر وضعیت ارز اثرگذار است، چراکه با وجود این شرایط دلاری وارد نمی‌شود و ورود سرمایه‌ای نخواهیم داشت و این یعنی بحرانی‌تر شدن کمبود عرضه دلار. اخیراً هم دیدیم که بانک‌های اتریشی برنامه فاینانس خود را به تأخیر انداختند. همه اینها نگرانی‌هایی است که وجود دارد و در بازار ارز اثرگذار است. بنابراین اگر به طور کلی عوامل اثر گذار بر وضعیت کنونی بازار ارز را شرح دهیم، مهم‌ترین آن یک ناکارآمدی نظام بانکی که بعد از برجام اصلاحات لازم را انجام نداد، دوم آینده مبهم و نامشخص برجام و مهم‌ترین عامل آن محدود بودن منابع عرضه ارز است. البته ناگفته نماند که تثبیت نرخ ارز برای کنترل نرخ تورم نیز در دامن زدن به قیمت صعودی دلار نقش داشته است، به طوری که به دنبال سیاست‌های دولت مبنی بر کاهش نرخ تورم نرخ دلار مدام از سوی دولت تثبیت شده و این تثبیت در شرایطی که کمبود ارز وجود داشته است، مانند یک فنر سر باز کرده و در حال حاضر هم اجتناب‌ناپذیر است.
