صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار» تمایل مشتریان برای تبدیل سپرده های 15 درصدی به اوراق را بررسی می کند

زیان بانک ها از اوراق سپرده 20 درصدی

در حالی که انتظار می‌رفت انتشار اوراق گواهی سپرده ٢٠ درصدی، ورود منابع به بانک‌ها را به همراه داشته باشد و موجب جذب بخشی از نقدینگی شود، ولی این امر هنوز محقق نشده است و به اعتقاد کارشناسان، نقدینگی سرگردان هنوز به سیستم بانکی و پولی کشور اعتمادی ندارد.
ثمانه نادری
در حالی که انتظار می‌رفت انتشار اوراق گواهی سپرده ٢٠ درصدی، ورود منابع به بانک‌ها را به همراه داشته باشد و موجب جذب بخشی از نقدینگی شود، ولی این امر هنوز محقق نشده است و به اعتقاد کارشناسان، نقدینگی سرگردان هنوز به سیستم بانکی و پولی کشور اعتمادی ندارد.
به گزارش کسب و کار نیوز، براساس بررسی‌های موجود آنچه اکنون در بانک‌ها مشاهده می‌شود اغلب به هجوم مشتریان برای بستن حساب‌های سپرده سالانه ۱۵ درصد و تبدیل آن به اوراق گواهی ۲۰ درصدی مربوط است؛ جریانی که به وضوح و به اذعان مدیران بانکی به ضرر بانک‌ها تمام خواهد شد. با این حساب اهداف مسئولان از انتشار این اوراق برای جذب منابع سرگردان به بانک‌ها محقق نخواهد شد. این امر جدا از آنکه چالش منابع در بانک‌ها را کماکان تمدید خواهد کرد به زیان بانک‌ها نیز خواهد بود. براساس گزارش‌های موجود، مشتریان بیش از آنکه بخواهند منابع جدیدی را برای خرید اوراق به بانک‌ها بیاورند همان حساب‌های سپرده قبلی که ۱۵ درصد بود را می‌بندند و آن را تبدیل به اوراق ۲۰ درصدی می‌کنند که سود بالاتری را به همراه دارد.
از سوی دیگر افزایش نرخ سود سپرده به واسطه انتشار اوراق سپرده ۲۰ درصدی باعث شده سود تسهیلات کمتر از سود سپرده باشد؛ موضوعی که به زیان بانک‌هاست و منابع آنها را تهدید خواهد کرد. با این توصیفات پرسش اینجاست که آیا ادامه این روال به جابه‌جایی منابع بانکی یا از دست رفتن آن منجر خواهد شد و دیگر آنکه با تداوم این وضعیت بانک‌ها در چه وضعیتی قرار خواهند گرفت؟
بی‌اعتمادی مردم به سیستم بانکی
علی مروی، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «کسب‌وکار» می‌گوید: بانک‌ها مردم را تشویق می‌کنند تا با تبدیل سپرده‌های قبلی به گواهی سپرده سود بیشتری ببرند، اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که مردم با این شرایطی که وجود دارد تمایل چندانی به فعالیت سیستم‌های رسمی مثل بانکداری متعارف ندارند. این بی‌اعتمادی هم به دلیل عدم شفافیت و هم به علت جا ماندن سیستم بانکی از رقابت است. برای مثال اگر با مؤسسات غیرمجاز برخورد نمی‌شد مردم هنوز هم سپرده‌های خود را به نزد این مؤسسات می‌آوردند. بنابراین اول باید به سمت شفافیت بانکی و کارآمد شدن رفت و بعد از آن سود واقعی در اقتصاد را بالا برد، مثل کمک کردن به مردم و بخش خصوصی با کاهش مالیات یا کاهش هزینه‌های تولید که باعث می‌شود فعالیت‌های سفته‌بازانه قدرت رقابت خود را از دست بدهد. نوسانات ارزی نشان داد اقتصاد خارج از ریل اصلی خود است و سرعت‌گیرهایی هم هست که مانع از بازگشت به ریل اصلی می‌شود. اینکه هنوز نقدینگی سرگردان به بانک‌ها نیامده به این دلیل است که مردم به سیستم بانکی اعتمادی ندارند.
عدم برنامه‌ریزی دولت در جمع‌آوری نقدینگی سرگردان
اصغر مشبکی، کارشناس اقتصادی نیز در این رابطه به «کسب‌وکار» می‌گوید: از زمانی که سود سپرده‌های بانکی پایین آمد چنین وضعیتی پیش‌بینی می‌شد و بارها کارشناسان اعلام کردند اگر دولت در این زمینه برنامه‌ریزی نکند سپرده‌های بانکی یا به بخش مسکن خواهد رفت یا به بخش طلا یا به ارز. حتی ممکن است به خارج از کشور هم برود، اما در ۶ ماه گذشته این برنامه‌ریزی صورت نگرفت. به همین دلیل بخشی از این نقدینگی به بخش مسکن رفت و قیمت آن را بسیار بالا برد، به طوری که در این بخش شاهد رشد ۱۰ و ۱۵ درصدی قیمت‌ها بودیم. این امر قیمت طلا و دلار را نیز بالا برد. حالا دولت برای کنترل نوسانات ارزی گواهی سپرده را صادر کرده و همه بانک‌ها را درگیر این موضوع کرده است. طبیعی است که در این حالت مردم شروع به تبدیل سپرده‌های یکساله به گواهی سپرده کنند. البته اگر این روند ادامه پیدا کند، می‌تواند در میان‌مدت پول‌های اضافی را مقداری جمع‌آوری کند، ولی به نظر می‌رسد مردم اعتماد لازم را به سیستم بانکی و نظام مالی ندارند.
به همین دلیل هم هست که به خوبی از ابزارهای مالی استقبال نمی‌شود. بنابراین لازم است که دولت روی اعتمادسازی مردم بیشتر فعالیت کند و اعتماد آنها را به بازار مالی، سرمایه و پولی بیشتر کند وگرنه در جمع‌آوری نقدینگی سرگردان موفق نخواهد بود.