از روزی که رئیسجمهوری در مصاحبه تلویزیونی سخن از اجرای طرح جدید نوسازی کامیونهای فرسوده به میان آورد، تاکنون جزئیاتی از این طرح مشخص شده، اما سوالات فراوانی نیز همچنان بیپاسخ مانده است.
مجتبی کاوه
از روزی که رئیسجمهوری در مصاحبه تلویزیونی سخن از اجرای طرح جدید نوسازی کامیونهای فرسوده به میان آورد، تاکنون جزئیاتی از این طرح مشخص شده، اما سوالات فراوانی نیز همچنان بیپاسخ مانده است. به گزارش کسب و کار نیوز بازار به اجرای این طرح واکنش مثبتی داشت و سهام شرکتهای تولیدکننده کامیون افزایش قیمت پیدا کرد، اما آیا این سیگنال مثبت ادامهدار خواهد بود؟ سوال اصلی که بعد از رونمایی از این طرح ازسوی رئیسجمهوری مطرح شد، این بود که این طرح برخلاف گفته وی، نمیتواند اشتغالزا باشد، چراکه ساخت یا مونتاژ کامیونهای جدید نیاز چندانی به افزایش نیروی شاغل در کارخانههای سازنده کامیون ندارد. توضیح اینکه این کارخانهها سالهاست با نیروی انسانی مازاد دست و پنجه نرم میکنند و با فرض افزایش تولید، فقط نیروی انسانی مازاد آنها به صورت واقعی بهکارگیری خواهد شد. از سوی دیگر جایگزینی کامیونهای نو به جای کامیونهای فرسوده تعداد ناوگان را افزایش نخواهد داد و از این محل نیز اشتغالزایی قابل تصور نیست. گذشته از این موضوع، سوال اساسی درباره نوسازی کامیونهای فرسوده این است که کامیونداران چگونه باید فاصله قیمت کامیون فرسوده اسقاطی خود را با کامیون نو پر کنند؟ تسهیلات کمسود که سال گذشته صحبت از آن به میان آمد، باید توسط دولت و وزارت نفت از محل منابع حاصل از صرفهجویی اجرای هدفمندی یارانهها به کامیونداران پرداخت میشد، ولی عملاً این منابع محقق نشد و تخصیص پیدا نکرد. طرحی که رئیسجمهوری وعده آن را داد هم برای پر کردن این خلأ حرف تازهای برای گفتن ندارد یا حداقل از صحبتهای مسئولان پاییندستی که مجری این طرح محسوب میشوند، افقی برای تزریق تسهیلات جدید به این طرح دیده نمیشود.
۵۰ درصدی که مشکلساز است
محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیسجمهوری درباره این طرح دولت میگوید: در این طرح بنا بر این است که هر راننده اتوبوس و کامیون، خودروی فرسوده را تحویل داده و خودروی نو را تحویل بگیردکه کلید به کلید انجام میشود. به عنوان مثال در رابطه با دارندگان و مالکان کامیونهای فرسوده، در هنگام نوسازی ۲۰ درصد هزینه را کامیونداران میدهند و ۳۰ درصد آن را از تسهیلات بانکی استفاده کرده و مابقی هزینه از محل صرفهجویی مصرف سوخت تامین میشود. معاون اقتصادی رئیسجمهوری با بیان اینکه در بخش کامیونهای فرسوده، قرار است هر دو کامیون فرسوده با یک کامیون نو جایگزین شوند، افزود: تعداد ناوگان باری جادهای به نصف کاهش مییابد، پیمایش افزایش یافته و صرفهجویی در مصرف سوخت تحقق خواهد یافت. براساس گفتههای نهاوندیان، علاوه بر آنکه ۳۰ درصد هزینه نوسازی باید توسط تسهیلات بانکی تامین شود، ۵۰ درصد آن نیز باید توسط دولت از محل صرفهجویی سوخت تامین شود. اگر فرض را بر این بگذاریم که کامیونداران از پس اقساط تسهیلات بانکی برآیند، همچنان این سوال مطرح است که آیا دولت میتواند نصف مبلغ یک کامیون نو را از محل صرفهجویی سوخت، پیش از شروع به کار کامیون و محقق شدن صرفهجویی، پرداخت کند؟
محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیسجمهوری درباره این طرح دولت میگوید: در این طرح بنا بر این است که هر راننده اتوبوس و کامیون، خودروی فرسوده را تحویل داده و خودروی نو را تحویل بگیردکه کلید به کلید انجام میشود. به عنوان مثال در رابطه با دارندگان و مالکان کامیونهای فرسوده، در هنگام نوسازی ۲۰ درصد هزینه را کامیونداران میدهند و ۳۰ درصد آن را از تسهیلات بانکی استفاده کرده و مابقی هزینه از محل صرفهجویی مصرف سوخت تامین میشود. معاون اقتصادی رئیسجمهوری با بیان اینکه در بخش کامیونهای فرسوده، قرار است هر دو کامیون فرسوده با یک کامیون نو جایگزین شوند، افزود: تعداد ناوگان باری جادهای به نصف کاهش مییابد، پیمایش افزایش یافته و صرفهجویی در مصرف سوخت تحقق خواهد یافت. براساس گفتههای نهاوندیان، علاوه بر آنکه ۳۰ درصد هزینه نوسازی باید توسط تسهیلات بانکی تامین شود، ۵۰ درصد آن نیز باید توسط دولت از محل صرفهجویی سوخت تامین شود. اگر فرض را بر این بگذاریم که کامیونداران از پس اقساط تسهیلات بانکی برآیند، همچنان این سوال مطرح است که آیا دولت میتواند نصف مبلغ یک کامیون نو را از محل صرفهجویی سوخت، پیش از شروع به کار کامیون و محقق شدن صرفهجویی، پرداخت کند؟
طرح جدید تفاوتی با طرح قبلی ندارد
داوود کشاورزیان، رئیس سازمان راهداری نیز درباره طرح جدید نوسازی ناوگان حمل و نقل و تفاوت آن با طرح قبلی نوسازی ناوگان جادهای میگوید: تفاوتی که این طرح با گذشته دارد این است که شخص اول اجرایی کشور به آن ورود کرده و این نوید را به ما میدهد که با سرعت بیشتری ناوگان جاده نوسازی شود. معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در این طرح بخشی از قیمت کامیون از طریق تسهیلات بانکی تامین میشود، ادامه داد: به همین منظور شبکه بانکی و شرکتهای لیزینگ نیز در این طرح حضور دارند. این در حالیست که در طرح قبلی، سازمان راهداری با همراهی وزارت نفت، درآمد حاصل از صرفهجویی را به صورت بخشی از یارانه سود تسهیلات به بانکها پرداخت میکرد، اما در این طرح، تسهیلاتی که کامیونداران دریافت میکنند، مبلغ آن کمتر است، ولی سود آن با نرخ ۱۸ درصد محاسبه خواهد شد و خریدار کل سود را شخصاً میپردازد. با این تفاوت که در طرح جدید، دولت بخشی از قیمت کامیون را متقبل میشود که به طور کلی این طرح قیمت کامیون نو برای خریدار کاهش مییابد. در محاسبه کلی تفاوت چندانی با طرح قبلی ندارد، ولی احتمالاً از جذابیت بیشتری برخوردار است.
داوود کشاورزیان، رئیس سازمان راهداری نیز درباره طرح جدید نوسازی ناوگان حمل و نقل و تفاوت آن با طرح قبلی نوسازی ناوگان جادهای میگوید: تفاوتی که این طرح با گذشته دارد این است که شخص اول اجرایی کشور به آن ورود کرده و این نوید را به ما میدهد که با سرعت بیشتری ناوگان جاده نوسازی شود. معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در این طرح بخشی از قیمت کامیون از طریق تسهیلات بانکی تامین میشود، ادامه داد: به همین منظور شبکه بانکی و شرکتهای لیزینگ نیز در این طرح حضور دارند. این در حالیست که در طرح قبلی، سازمان راهداری با همراهی وزارت نفت، درآمد حاصل از صرفهجویی را به صورت بخشی از یارانه سود تسهیلات به بانکها پرداخت میکرد، اما در این طرح، تسهیلاتی که کامیونداران دریافت میکنند، مبلغ آن کمتر است، ولی سود آن با نرخ ۱۸ درصد محاسبه خواهد شد و خریدار کل سود را شخصاً میپردازد. با این تفاوت که در طرح جدید، دولت بخشی از قیمت کامیون را متقبل میشود که به طور کلی این طرح قیمت کامیون نو برای خریدار کاهش مییابد. در محاسبه کلی تفاوت چندانی با طرح قبلی ندارد، ولی احتمالاً از جذابیت بیشتری برخوردار است.